بازگشت جشنواره فیلم فجر به دوران سینمای صامت!

بخش بین‌الملل جشنواره سی و سوم فیلم فجر در شرایطی از روز گذشته رسماً آغاز شد که در نخستین روز این رویداد، اکران فیلمی بدون صدا با شگفتی ناظران همراه شد؛ اتفاقی که معمولاً در جشنواره‌های محلی قابل پذیرش است و حتی در بخش ملی جشنواره فیلم فجر نیز قابل پذیرش نیست.

به گزارش «تابناک»، بخش بین‌الملل سی و سومین جشنواره فیلم فجر با افتتاحیه‌ای به مراتب ضعیف‌تر از بخش ملی و در محوطه بیرونی پردیس سینمایی ملت در کنار بزرگراه نیایش برگزار شد؛ افتتاحیه‌ای که در نوع خود، اتفاقی مهم بود، زیرا نشان داد می‌توان آیین آغازینی ضعیف‌تر از آیین افتتاحیه بخش داخلی جشنواره را نیز با حضور میهمانان خارجی ـ که شاخص‌ترین آن‌ها عباس کیارستمی بود ـ برگزار کرد؛ آیینی که تنها ابتکارش، پذیرایی از میهمانان با باقالی و هندوانه بود.

پس از برگزاری عجیب افتتاحیه در کنار بزرگراه و در هوای توفانی، اکران‌ها شگفت‌انگیز‌تر بود، زیرا به نوعی بازگشت جشنواره فیلم فجر به دوران سینمای صامت محسوب می‌شد و اشکالاتی که در جشنواره محلی معمول است و حتی در جشنواره ملی فجر نیز ‌پذیرفته نیست، در این جشنواره رخ داد و یکی از فیلم‌های به نمایش درآمده در روز نخست بدون صدا پخش شد.


فیلم «جستجو» که در جشنواره کن هم به نمایش درآمده بود، روز گذشته در میان استقبال گرم حاضران یا به عبارت دقیق‌تر با حضور جمعیتی انگشت‌شمار در سالن شماره ۴ سینماملت به نمایش درآمد و به رغم آنکه فیلم بدون صدا به نمایش درآمد، فیلم قطع نشد و تا پایان به نمایش درآمد؛ اتفاقی که البته در جشنواره‌های محلی نیز رخ نمی‌دهد و در صورت بروز مشکل فنی، یا فیلم با تأخیر اکران می‌شود و یا اکران فیلم لغو می‌شود.

البته جزو بدیهی‌ترین استانداردهای جشنواره‌های بین‌المللی، بررسی و بازبینی فیلم‌ها به خصوص با سیستم پخش سالن میزان فیلم است تا چنین مشکلاتی پیش نیاید؛ اما یا این بررسی‌ها صورت نگرفته و یا مسئولان امر متوجه این موضوع نشده بودند که فیلم «جستجو» صامت نیست، زیرا ظاهراً ناظر پخش به تماشاگران گفته که فیلم صدا ندارد و همین نسخه از فیلم نیز موجود است و بدین ترتیب فیلمی که صدا دارد، بدون صدا در جشنواره اکران شد که ابتکاری نو برای تکرار نوستالژی دوران سینمای صامت به شمار می‌رود.

آنچه از کیفیت مهمانان حاضر در بخش بین‌الملل جشنواره سی و سوم و همچنین کیفیت فیلم‌ها مشهود است، برگزاری مجزای بخش بین‌الملل دستاوردی نداشته و تنها زمان این بخش تغییر کرده است. به همین دلیل آنچه اکنون در این بخش در حال وقوع است، بسیار ناامیدکننده به نظر می‌رسد و بعید است با ترکیب فیلم‌های حاضر در این دوره، بتوان شاهد اتفاق مهمی در این دوره از جشنواره بود و همان گونه که مشهود است، استاندارد‌ها نیز در این رویداد رعایت نشده است.


نکته تأمل‌برانگیز اینکه‌ به جز فیلم‌های ایران، هیچ فیلم خارجی مطرحی در این جشنواره نخستین اکرانش را تجربه نمی‌کند و نمایش فیلم‌هایی چون «خواب زمستانی» ساخته نوری بیلگه جیلان و محصول کشورهای ترکیه، آلمان و فرانسه در سال ۲۰۱۴ ـ‌که در شصت و هفتمین دوره جشنواره فیلم کن توانست جایزه نخل طلا را کسب کند ـ نیز با خرید کپی رایت اتفاق افتاده که اساساً جشنواره را در حد یک سینماتک پایین می‌آورد.

در واقع در این دوره نیز این شجاعت مشهود نیست که مدیران به جای نمایش فیلم‌های مصرف شده در جشنواره‌های کن و برلین و ونیز، فیلم‌هایی را که در جشنواره‌ها رونمایی نشده‌اند، ‌به این رویداد می‌آوردند و برای این هدف، همچون گذشته‌های دور جشنواره‌ها، جوایز دلاری قابل توجه در نظر می‌گرفتند.

در هر حال در وضعیت کنونی تنها می‌توان توصیه کرد، حداقل در زمان خرید کپی رایت فیلم‌ها برای نمایش در بخش بین‌الملل جشنواره فیلم فجر، حداقل فیلم‌ها به لحاظ فنی بررسی شوند تا هزینه‌های صورت پذیرفته از دست نرود و‌‌ همان ده مخاطب بتوانند نسخه با صدای فیلم‌ها را در کاخ جشنواره تماشا کنند.