پشت پرده جریان‌سازی خبری مخالفان توافق درباره دستیابی به توافق

در شرایطی که تا پایان روز دوم مذاکرات ایران و۱+۵ در لوزان سوئیس، احتمال توافق تا پیش از فرارسیدن ضرب الاجل ۳۱ مارس ۲۰۱۵ بسیار افزایش یافته بود و برای نخستین بار سخن از سفر هیأت‌های ایران و ۱+۵ به ژنو به قصد اعلام توافق نهایی در مقر سازمان ملل به میان آمد، در سومین روز مذاکرات، سخن از پیچیده شدن مذاکرات و حتی رسیدن به بن بست بود، ولی در این میان همچنان مخالفان توافق از دستیابی به توافق خبر دادند.

به گزارش «تابناک»، سومین روز مذاکرات ایران و شش کشور آمریکا، روسیه، چین، فرانسه، انگلیس و آلمان با سفر وزرای خارجه این کشور‌ها و دیدارهای ظریف با وزرای خارجه آلمان و فرانسه در کنار نشست‌های دیگر با جان کری وزیر خارجه بریتانیا همراه شد؛ اتفاقی که باعث شد این تصور پیش آید که توافق نهایی تقریباً حاصل شده و نشست‌ها درباره شیوه نگارش توافق نامه است.

اظهارات وزرای خارجه فرانسه و آلمان نیز نشانه‌ای دیگر برای قریب الوقوع بودن توافق شد. فرانک اشتاین مایر وزیر خارجه آلمان گفت: «پس از ١٠ تا ١٢ سال مذاکره وارد مراحل آخر کار می‌شویم» و لوران فابیوس وزیر امور خارجه فرانسه ـ که ضدیت کامل با برنامه هسته‌ای ایران داشت ـ تأکید کرد: ‌«ایران حق غنی سازی صلح آمیز دارد؛ اما ما به بمب اتم نه می‌گوییم. گفت‌وگوهای سختی است. در یکی دو موضوع پیشرفت‌هایی داشته‌ایم، ولی موضوعاتی باقی مانده است».

در این میان، برخی رسانه‌های نزدیک به جریان رسمی رژیم صهیونیستی، فرانسه و بریتانیا از جزئیات توافق سه صفحه‌ای خبر دادند و متن این توافق را نیز منتشر کردند که در نوع خود قابل توجه بود، زیرا اساساً درباره چنین توافقی که این رسانه‌ها به توافق شفاهی (Non-paper) نیز از آن یاد کرده بودند، در مذاکرات سخن به میان نیامده بود و علی عراقچی و مجید تخت روانچی به سرعت ضمن تکذیب چنین توافقی تأکید کردند که حتی درباره چنین توافق مذاکره نیز نشده است!

در همین شرایط بود که علی اکبر صالحی به نوعی از گره خوردن مذاکرات خبر داد و با بیان اینکه گاهی مذاکره با بن بست‌هایی روبه رو می‌شود، خاطرنشان کرد: باید با ابتکار با فکر جدید و با یک نوع مصالحه آن بن بست‌ها را برطرف کرد. یک مذاکره سختی است و تک تک اعضای تیم مذاکره کننده زحمت می‌کشند... مذاکره ابعاد مختلفی دارد، ابعاد فنی، ‌حقوقی و سیاسی و این‌ها همه به هم مرتبطند. به لحاظ فنی و حقوقی به فهم مشترک قابل توجهی رسیده‌ایم. یکی دو مورد وجود دارد که پیچی خورده که باید ببینیم می‌توانیم در این یکی دو مورد به فهم مشترکی برسیم.


با این اوصاف، انتشار اخبار امیدوارکننده از سوی رسانه‌های سه دولتی که مواضع سرسختانه در مذاکرات هسته‌ای داشته و دارند، این تحلیل را در پی داشت که روند بازی غربی‌ها تغییر کرده است. ناظران و کار‌شناسان سیاسی معتقدند غربی‌ها هنوز نمی‌توانند دستیابی ایران به انرژی صلح آمیز هسته‌ای را بپذیرند؛ هرچند همچون فابیوس هنگام ورود به هتل بوری واژ مجبورند به زبان بیاورند که ایران حق غنی سازی صلح آمیز را دارد.

بر پایه تحلیل‌های منتشره، انتشار خط خبری توافق توسط جریان‌های مخالف با توافق در قالب ۱-کانال ۲ تلویزیون رژیم صهیونیستی: توافق با ایران تا سه شنبه با ۶۱۰۰ سانترفیوژ فعال امضا می‌شود، ۲-فرانس ۲۴: ایران و ۱+ ۵ به چهارچوب توافقنامه اولیه نزدیک شده‌اند. ۳-رویترز: دو طرف در آستانه دست یافتن به توافقی سه صفحه‌ای هستند، تلاش زودهنگام برای BLAME GAME است.

به عبارت ساده‌تر، انتشار خبرهای ضدونقیض و امیدوارکننده توسط رسانه‌های غربی برای روزهای پس از عدم توافق است تا شکست مذاکرات را گردن ایران بیندازند و آغاز این بازی تکراری توسط طرف نیز باعث شد تا محمدجواد ظریف بعد از دیدار با لوران فابیوس نوشت: «در مذاکرات هر دو طرف باید انعطاف پذیری از خود نشان دهند. ما آن را داریم و آماده یک توافق خوب برای همه هستم. منتظریم طرف‌های مقابل آمادگی نشان دهند».

ظریف در پایان روز سوم مذاکرات نیز در بخشی از گزارشی که در فیس بوک منتشر کرد، تأکید نمود: «کلید رسیدن به توافق انتخاب راهبردی بین فشار و تحریم یا تعامل و توافق از سوی طرف مقابل است».

در واقع پس از انعطاف‌های فراوان و همکاری‌های متعدد ایران در هفده ماه اخیر درباره برنامه هسته‌ای، آنچه غربی‌ها از آن به «تصمیم سخت» از آن یاد می‌کنند، باید خودشان درباره آن تصمیم بگیرند و با صرف نظر از برخی خواسته‌های غیرمنطقی شان نظیر عدم تحقیقات در ایران درباره تحقیقات و توسعه دانش فنی هسته‌ای ایران و لغو مستمر تحریم‌ها در بلندمدت ـ که این توافق را برای ایران فاقد دستاورد چشمگیر می‌سازد ـ تحقق توافق هسته‌ای را عملی کنند.