مشکل دانشجویان بورسیه در ایرلند بررسی شد

سفر دکتر قادر قربانی اصل رایزنی علمی و سرپرستی دانشجویان در مناطق شنگن، بریتانیا و ایرلند به دوبلین و تشکیل جلسه با دانشجویان مشغول به تحصیل در جمهوری ایرلند.

دکتر قربانی اصل که اخیرا مسئولیت رایزنی علمی و سرپرستی دانشجویان در بریتانیا و ایرلند را عهده دار شده اند طی سفری یک روزه بطور مستقیم در جریان امور دانشجویان ایرانی در ایرلند و وضعیت آموزش در این کشور قرار گرفتند.

جلسه رایزن علمی با دانشجویان در اولین روز فروردین ماه و عید نوروز انجام شد که طی آن دانشجویان نکته نظرات مربوط به تحصیل در جمهوری ایرلند، از جمله مزایای آموزشی دانشگاه ها و مراکز پژوهشی این کشور و همچنین برخی شکلات مربوط به دانشجویان بورسیه را ایراد کردند.

دانشجویان به نمایندگی در این جلسه ضمن تشکر از دکتر قربانی بدلیل قبول مسئولیت، این اتفاق در اولین روز بهار را به فال نیک گرفته، ابراز امیدواری کردند که بعد از حدود دو سال بلاتکلیفی بدلیل عدم وجود رایزنی و سرپرستی علمی در این کشور بتوان افق های روشن تری در مسیر تحصیل و ارتباطات علمی و دانشگاهی بین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ایرلند را نظاره گر بود.

از جمله مسائل مطرح شده در این جلسه مزایای تحصیل و ارتباط علمی در ایرلند حول چند محور عنوان شده است. یکی از مهمترین این مزیت ها انگلیسی زبان بودن این کشور است. تحصیل در ایرلند این امکان را برای دانشجو و همچنین خانواده های ایشان فراهم می آورد تا بطور مستقیم با افراد انگلیسی زبان نه تنها در محیط آکادمیک بلکه در محیط های عمومی ارتباط برقرار کرده و بدین طریق تسلط بهتری بر این زبان بین المللی، که در حال حاظر زبان علم و نوشتارهای علمی است، خصوصا از نظر مهارت های شنیداری و گفتاری شود. این نکته به شهادت همه اساتید فارغ التحصیل اروپا و همچنین دانشجویان مشغول به تحصیل تاثیر شگرفی در سرعت پیشرفت علمی ایشان در زمان بازگشت به کشور عزیزمان داشته و خواهد داشت.

یکی دیگر از خصوصیات بارز جمهوری ایرلند که کمتر مورد توجه قرار گرفته است وجود شرکت های بزرگ فناوری در ایرلند است. سیاست های باز اقتصادی باعث جذب مراکز علمی تحقیقاتی و صنعتی بین المللی، بخصوص آمریکایی، شده است. از آن جمله می توان به شرکت اینتل، INTEL، به عنوان بزرگترین شرکت الکترونیک دنیا اشاره کرد که بزرگترین کارخانه و مرکز تحقیقاتی خارج از آمریکای آن در ایرلند واقع شده است و طرح های تحقیقاتی لبه تکنولوژی در آن مانند طرح تحقیقاتی-تولیدی ترانزیستور 14 نانومتر به عنوان آخرین تکنولوژی صنعت ترانزیستور در آن واقع شده است. از این جمله میتوان به حضور دفاتر مرکزی اروپایی شرکت هایی مانند Apple، Google، Dell،  Facebook، Ford و غیره اشاره کرد. ارتباط تنگاتنگ مراکز تحقیقاتی مانند موسسه ملی تیندال، Tyndall National Institute، به عنوان یکی از مراکز پیشرو و شناخته شده اروپا در حوزه فناوری اطلاعت و موسسه تحقیقاتی کرن، CRANN، در ترینیتی کالج دوبلین با شرکت های بین المللی باعث تزریق منابع مالی بسیار خوبی در حوزه تحقیقاتی به دانشگاه ها و مراکز پژوهشی ایرلند شده و آن را به یکی از قطب های برتر اروپا در حوزه فناوری و بخصوص در حوزه فناوری اطلاعات، ICT ، تبدیل کرده است. در همین راستا می توان به دپارتمان اقتصاد کالج دوبلین نیز اشاره کرد که تبدیل به یکی از بهترین مراکز دنیا در حوزه اقتصاد و مدیریت شده است. به بیان دیگر در ایرلند تکنولوژی و علم عمدتا آمریکایی با نشان (Brand) ایرلندی کاملا در دسترس بوده و بدلیل سیاست های بیطرفانه ایرلند و بدور از مشکلات سیاسی در اختیار خواهد بود.

از دیگر خصوصیات تحصیل در این کشور میتوان به آموزشی-پژوهشی بودن دوره دکتری در آن اشاره کرد که دانشجو موظف است حدود 15 تا 30 واحد درسی را به صلاحدید دانشگاه و استاد راهنما اخذ نماید که از این نظر شباهت زیادی با دانشگاه های ایران داشته و زمینه مناسب تری را برای تربیت اساتید دانشگاه در مقایسه با دوره های دکتری صرفا پژوهش محور مانند انگلیس و آلمان فراهم خواهد آورد. به این موارد میتوان کمتر بودن شهریه دانشگاه ها به میزان حداقل 30 تا 40% در مقایسه با کشور همسایه و همزبان آن، انگلیس، اشاره کرد.

علاوه بر مزیات علمی فوق الذکر، از نظر فرهنگی نیز تشابهات و اولویت هایی وجود دارد که در این جلسه به آن اشاره شد. از این موارد میتوان به پایین بودن رفتارهای نژادپرستانه در ایرلند به نسبت اروپا و طبق گزارشات معتبر، آمار بسیار پایین ظواهر فساد در عرصه عمومی جامعه و پایبندی به نهاد خانواده اشاره کرد که عمدتا بدلیل بافت مذهبی جمعیت جمهوری ایرلند بوده و آن را در جایگاه بالایی به نسبت کشورهای اروپایی از نظر کیفیت زندگی قرار داده است. همین امر یکی از دلایل فعالیت مطلوب انجمن های اسلامی و دانشجویی در این کشور بوده بطوریکه باعث ایجاد پایگاه های علمی -فرهنگی بسیار موفق و موثر در جذب و هدایت دانشجویان ایرانی نه تنها در جمهوری ایرلند، بلکه در کل حوزه اروپا شده است. به طوری که انجمنهای اسلامی- دانشجویی ایرلند همواره جزو بهترین ها و موفقترین انجمنهای اسلامی دانشجویان  اروپا در سالهای اخیر بوده اند. حفظ و تقویت این پایگاه ها بوسیله اعزام و ارتباط دانشجویی از اولویت ها و دغدغه های دانشجویان در ایرلند است.

در بخش دوم این جلسه، دانشجویان بورسیه جمهوری اسلامی ایران و مشغول به تحصیل در دانشگاه های ایرلند به بیان مشکلات پیش روی ایشان در سال های اخیر و طی دوره تحصیلی پرداختند. به گفته دانشجویان عدم کار کارشناسی و بررسی دقیق شرایط تحصیل و زندگی در ایرلند در دوره های پیشین باعث ایجاد عدم توازن و صرف انرژی بسیار زیادی از دانشجو جهت رفع مشکلات معیشتی بجای تمرکز بر تحصیل و تحقیق شده است.

علی رغم نزدیکی دو کشور ایرلند و انگلیس، از نظر جغرافیایی، تفاوت شگرفی بین این دو حوزه آموزشی و همچنین معیشتی وجود دارد که متاسفانه مسئولین وقت بدون بررسی دقیق، شرایط کشور انگلسی را به جمهوری ایرلند نیز تعمیم داده و باعث ایجاد مشکلاتی برای دانشجویان شده اند.

 یکی از موارد کارشناسی نشده طول دوره تحصیل در دانشگاه های ایرلند است. تفاوت تحصیل دوره دکتری در ایرلند با انگلیس در آموزشی-پژوهشی بودن آن در مقابل پژوهش محور بودن دوره دکتری در انگلیس است که سه ساله است. علی رغم اینکه پذیرش های دوره دکتری و کارت های دانشجویی صادر شده از طرف دانشگاه چهار ساله است، این دوره مانند کشور انگلیس سه ساله در نظر گرفته شده است. با در نظر گرفتن صرف یک سال برای گذراندن دوره های درسی به طور معمول حداقل 4 سال برای تکمیل دوره دکتری در ایرلند لازم است و با توجه به زمان فارغ التحصیلی دانشجویان بطور متوسط این دوره حدود چهار سال و نیم طول میکشد. این مورد باعث بروز مشکلاتی بین دانشجو و دانشگاه شده و با توجه به قطعی بودن دوره چهارساله برای همه دانشجویان، در صورت مرتفع نشدن آن موجب خدشه به اعتبار علمی و جایگاه جمهوری اسلامی در بین دانشگاه های ایرلند خواهد شد.

از دیگر مشکلات دانشجویان بورسیه نامتناسب بودن میزان مقرری ایشان در مقایسه با استانداردهای اروپایی و متوسط دریافتی دانشجویان بورسیه در کشورهای دیگر با توجه به میزان مخارج میباشد که متاسفانه مانند موارد بالا بدلیل انجام نشدن بررسی کارشناسی بوجود آمده است. برخلاف انگلیس و دیگر کشورهای اروپایی مانند آلمان و فرانسه، ویزای دانشجویی در ایرلند باید بصورت سالیانه تمدید شود که هزینه ای حدود 1200 یورو برای یک خانواده 3 نفره خواهد داشت. همچنین امکان استفاده از تسهیلات درمانی رایگان برای دانشجویان بورسیه در ایرلند وجود ندارد و دانشجو و خانواده آن برای مراجعه به پزشک و انجام خدمات درمانی هزینه های بالایی را متحمل شوند. به عنوان مثال مراجعه به یک پزشک عمومی هزینه ای برابر با 60 یورو در بر خواهد داشت.

مشکلات مالی و معیشتی که ذکر شد باعث فشارهایی بر دانشجو و خانواده های آن ها شده که در شان انسانی این عزیزان و جایگاه و منزلت جمهوری اسلامی ایران نیست. در این زمینه مثالهایی در جلسه مطرح  شد که از آنجمله میتوان به زندگی دانشجوی متاهل درآپارتمان مشترک با افرادی از کشورهای دیگر به خاطر مدیریت هزینه های زندگی، بازگرداندن خانواده به ایران در ماه ها و حتی سال آخر دوره بورس ( بدلیل ناتوانی در تامین هزینه ها)، و زندگی دانشجو در حسینیه، اشاره کرد.

خوشبختانه حضور دکتر قربانی اصل در ایرلند و آشنایی با مشکلات دانشجویان از نزدیک این فرصت را بوجود آورد که ایشان بطور مستقیم در جریان مشکلات و محاسبات غیر کارشناسی قبلی در زمینه مدت تحصیل و مقرری قرار بگیرند.

قادر قربانی اصل، رایزنی محترم علمی، نیز ابراز امیدواری کردند که با آشنایی با پتانسیل های علمی خیلی خوب در جمهوری ایرلند بتوان ارتباط علمی مناسبی بین دوکشور برقرار کرد و از این پتانسیل ها نهایت استفاده را برد.