بازدید 6936
نسخه ویژه برای تزریق آرامش به بازار سرمایه؛

2 راهکار فوری برای بازگشت رونق در بورس/ مقصر وحشت زدگی بورس کیست؟

بورس تهران با وجود انتشار گزارش‌های مناسب از عملکرد میاندوره‌ای شرکت‌ها و صنایع بورسی و در عین حال، برطرف شدن برخی ابهام‌های بنیادین در گروه‌های پیشرو بازار از قبیل ماجرای کیفی سازی پالایشی ها، نرخ خوراک مجتمع های پتروشیمی و بهره مالکانه سنگ آهنی ها هنوز اما برای اغلب معامله گران و سهامداران بازار سرمایه چندان قابل اعتماد نیست.
کد خبر: ۴۷۱۶۳۳
تاریخ انتشار: ۱۲ بهمن ۱۳۹۳ - ۰۸:۲۰ 01 February 2015
بورس تهران با وجود انتشار گزارش‌های مناسب از عملکرد میاندوره‌ای شرکت‌ها و صنایع بورسی و در عین حال، برطرف شدن برخی ابهام‌های بنیادین در گروه‌های پیشرو بازار از قبیل ماجرای کیفی سازی پالایشی ها، نرخ خوراک مجتمع های پتروشیمی و بهره مالکانه سنگ آهنی ها هنوز اما برای اغلب معامله گران و سهامداران بازار سرمایه چندان قابل اعتماد نیست.

تابناک اقتصادی: دلیل آن هم شاید حل نشدن برخی متغییرهای سیستماتیک با اهمیت برای فعالان بازار سرمایه است که انتظار برای به نتیجه رسیدن آنها کاسه صبر سهامداران باقیمانده در بورس تهران را لبریز کرده است. در راس این نگرانی‌ها نگاه آینده نگر بازار سهام به نتایج گفتگوهای هسته‌ای کشور با قدرت‌های غربی و به دنبال آن بیم و امیدهای سهامداران از تشدید یا برچیده شدن تحریم‌ها دوخته شده است.

افزایش بیش از حد خوش بینی‌ها از توافق هسته ای ایران با غرب بر سر استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای در سوم آذر ماه و انتظار برای کاهش تحریم‌ها به سرازیر شدن نقدینگی های پر حجم در میانه پاییز امسال منجر شد که رشد هیجانی شاخص کل بورس پس از تحمل یک دوره رکود فرسایشی سخت را در پی داشت.

پس از تمدید 7 ماهه مذاکرات اما به یکباره بورس تهران با موج جدیدی از فروشندگان سهام مواجه شد که همزمان با ریزش شدید قیمت جهانی نفت و نوسان گرفتن دوباره نرخ دلار در بازار آزاد خواستار خروج از بورس شدند.

ریزش قیمت سهام به حدی شدت گرفت که حتی تغییر رئیس سازمان بورس به عنوان عالی ترین نهاد اجرایی ناظر بر بازار سهام نتوانست نگرشی جدید را بر فضای کلی معاملات بورس حاکم کند.

در این میان اما بازیگران اصلی بازار که به اصطلاح از آنها با عنوان حقوقی‌ها یاد می شود، به بهانه کمبود نقدینگی و تداوم رکود در اقتصاد از حمایت بازار سهام و کاهش فشار فروشنگان دست کشیدند. مجموع این رخدادها حتی به کشانده شدن دامنه اعتراض‌ها تا تالار شیشه‌ای و بازتاب آن در رسانه های داخلی و خارجی را در پی داشت.

اما چرا با وجود گذشت بیش از یکسال از حاکمیت فضای رکود فزاینده بر معاملات بازار سهام و در عین حال با آنکه بخش عمده‌ای از نگرانی های بنیادی صنایع پیشرو برای سهامداران برطرف شده هنوز معاملات در بازار سهام در شرایطی خنثی و فارغ از شادابی و طراوت روزهای رونق است؟

با وجود آنکه به نظر می رسد بازار سهام از وجود فروشندگان هیجانی و غیر حرفه ای که اغلب آنها را مردم عادی تشکیل می دادند، در حال حاضر خالی شده و شاخص بورس واقعیت‌های قابل لمس تری از بازار سرمایه کشور به نمایش گذاشته است، چرا هنوز بزرگان بازار سهام و حقوقی‌ها در زمینه سازی برای بازگشت رونق به بازار سرمایه هیچ تحرکی از خود نشان نمی دهند؟

واقعیت‌های تلخ اقتصاد برای بازار سرمایه

امیر کاویان کارشناس بازار سرمایه در این باره می گوید: گرچه هر یک از متغییرهای بنیادی بازار سهام می تواند در جایگاه خود از اهمیت برخوردار باشد اما واقعیت امر نشان می دهد که اوضاع اقتصاد کشور در سطح کلان با نماگرهای امیدوار کننده ای به نمایش در نمی آیند.

در حال حاضر بیش از یک سوم بودجه اداره کشور به دلیل کاهش 60 درصدی قیمت جهانی نفت خام با افت درآمدی شدید مواجه شده و انتظار می رود هر آنچه که از محل دریافت مالیات و سایر درآمدها برای دولت باقی می ماند، تنها کفاف پرداخت حقوق و دستمزد کارمندان و پیمانکاران دولتی را می‌دهد، این در شرایطی است که درآمد نفتی کشور از این شرایطی که هم اکنون قرار دارد، بدتر نشود و در عین حال، دسترسی به درآمدهای ارزی در آنسوی مرزها وجود داشته باشد.

این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اهمیت مذاکرات هسته‌ای برای ایران و غرب ، عنوان کرد: با وجود تلاش‌های مستمر دولت تدبیر و امید اما پس از یکسال مذاکره فشرده همچنان دیپلمات‌ها عنوان می‌کنند که ما هنوز بر روی کلیات مذاکرات صحبت می‌کنیم و این در حالی است که اجماع تصمیم‌گیری‌ها به لزوم اراده جدی آمریکایی‌ها منتهی می‌شود. چنین رویه‌ای ادامه سیاست‌های غلط دولت قبل در حل مسئله هسته‌ای را تداعی می کند.

رونق رکود به قیمت کاهش تورم

وی افزود: در دولت نهم و دهم با وجود برخورداری کشور از درآمد سرشار ارزی، اما به دلیل ضعف مدیریت عمده درآمدها به جای توسعه ساختاری و زیربنای کشور صرف واردات کالاهای لوکس و پرداخت یارانه در طرح به اصطلاح تحول شد. دولت تدبیر و امید اگر چه در آغاز فعالیت خود برای توقف چنین روندی در اقتصاد کشور، سیاست‌های انقباضی پولی و مالی را در دستور کار خود و بانک مرکزی قرار داد و در عین حال، شیب تورم را اندکی کند کرد اما با دست دیگر خود به تشدید رکود در چنین فضایی دامن زد.

کاویان با مقایسه روند حرکتی شاخص کل بورس در گذشته و امروز، عنوان کرد: در دولت احمدی نژاد شاخص بورس همزمان با نوسانی شدن شدید نرخ ارز و کاهش ارزش پول ملی تا 75 هزار واحد رشد کرد که در آن هیچ اثری از متغییرهای بهبود یافته از تولید وجود نداشت. شاخص بورس در عین حال با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید و افزایش خوش بینی ها از بابت توافق هسته ای با غرب و به دنبال آن کاهش تحریم‌ها ، تا 89 هزار واحد پیش رفت اما با بی نتیجه ماندن این مسئله، نماگر بازار سهام تا محدوه 75 هزار واحد عقبگرد کرد و سپس با تبدیل خوش بینی‌ها به بدبینی در بازار سهام شاخص بورس از محدوده مذکور ریزش کرد.

به باور وی، نگاهی به چرخه های تاریخی بازار سرمایه نشان می دهد بورس تهران در بین سال‌های 84 تا 86 و روی کار آمدن دولت احمدی نژاد با ریزش شدید مواجه بود به‌طوری‌که کنار زدن صف‌های فروش سهام در نمادهای معاملاتی را با دشواری مواجه کرده بود. از سویی دیگر، رئیس دولت بازاری به نام بورس را قبول نداشت و افت شاخص کل بورس از 13 هزار واحد به 7 هزار و 500 واحد را نظاره گر بود. پس از گذشت دو سال از عمر دولت نخست احمدی نژاد و استفاده از مزایای بازار سرمایه برای اجرای سیاست های اصل 44 قانون اساسی و خصوصی سازی شرکت های دولتی ، بازار سرمایه به یکباره رونق گرفت . در کنار این رویداد اصلاح قیمت سهام متناسب با تعدیل نرخ دلار در بازار ارز نیز برای بورس تهران اجتناب ناپذیر بود.

پارادوکس تدبیر و امید میان دو ایدئولوژی

کاویان با اعتقاد به اینکه هنوز برای بازار سرمایه مشخص نیست که چه تفاوت بنیادی میان دولت احمدی نژاد و روحانی وجود دارد، عنوان کرد: حضور فرستاده رئیس جمهور روحانی در تالار شیشه ای بورس آن هم در بحبوهه تبلیغات انتخاباتی ریاست جمهوری حاکی از هوشمندی وی برای همسو کردن و جلب نظر جمعی از اقشار نخبه و تحیلکرده هایی بود که طی سال های گذشته به بازار سرمایه پا گذاشته بودند و با تفکر دولت قبل در مدیریت بازار سهام مخالف بودند اما بعد از انتخابات ریاست جمهوری این قشر نخبه نه تنها حمایت نشدند بلکه حتی یکبار هم جلسه ای برای تبادل نظر و دریافت دیدگاه‌ها و پیشنهادهای آنها با نمایندگان دولت برگزار نشد.

به باور وی، تیم اقتصادی دولت روحانی هم اکنون میان پارادوکسی از اقتصاد بازار آزاد و پوپولیستی‌گیر افتاده و هنوز می‌خواهد با راضی نگاه داشتن همه جناح‌ها مورد اقبال عموم اقشار مختلف با هر غرض سیاسی و اقتصادی باشد در حالی که جامعه اقتصادی ایران نیاز به گفتمان جدیدی دارد که شجاعت در اجرا بدون ترس از دست دادن پایگاه استراتژیک در میان برخی احزاب چاشنی اصلی آن است.

مقصر وحشت زدگی بورس کیست؟

وی با بیان اینکه اگر دولت معتقد به جای گیری بازار سهام در مرحله ارزندگی است، باید نقدینگی‌های خود را از طریق نهادهای عمومی و شبه دولتی های وابسته به خود در بورس سرازیر کند، عملکرد وزارت اقتصاد در نحوه مدیریت بازار سرمایه را به نقد می کشد و می گوید: وزیر اقتصاد به عنوان رئیس شورای عالی بورس آن زمان که معتقد است بورس تهران به ادعای او با حباب مواجه است، با حضور در سازمان خصوصی سازی خواستار عرضه سهام برای فرونشاندن این حباب می شود ولی آن زمان که به ارزندگی بازار سهام با اعلام به کف رسیدن قیمت‌ها می کند، حاضر نیست یک ریال در این بازار سرازیر کند. مجموع این اقدام‌ها باعث شده که بورس تهران به مثابه کوک یتیمی به حال خود رها شده و موجی از وحشت زدگی و بازارهراسی بر فضای کلی معاملات بازار سهام حاکم کند.

2 راهکار فوری برای بازگشت رونق به تالار شیشه ای

کاویان در ادامه با برشمردن برخی راهکارها برای درمان عاجل وضعیت کنونی بازار سرمایه و بازگشت دوباره رونق، اظهار داشت: در نخستین گام باید برای این پرسش که دلیل اصلی تغییر مدیریت سازمان بورس چه بوده و چرا این تغییر ایجاد شد؛ پاسخی روشن بیابیم. دلیل اصلی این موضوع چیزی نبود جزء لزوم حاکم شدن تفکر جدید بر بازار سرمایه.

در مسابقات فوتبال با وجود قهرمانی تیم‌ها اما تغییر مربیان برای ایجاد نگرش جدید در ساختارها همراه در دستور کار قرار می گیرد. بدیهی است وزیر اقتصاد که ریاست شورای عالی بورس را نیز در دست دارد، پس از گذشت حدود یکسال و نیم و آشنایی با ساختارهای موجود در بازار سرمایه برنامه‌ای ساختاری و منسجم برای چشم انداز بازار سرمایه تدوین و ضمن تشریح رووس آن بر اساس زمان بندی و با تکیه بر تیم مدیریتی هماهنگ و مشخص ، رییس جدید عالی ترین مقام ناظر بر بازار سرمایه را معرفی می کرد تا به این ترتیب با اشاعه بینش جدید مدیریتی در بدنه بازار مشکلات گذشته برطرف گردد.

وی افزود: در کوتاه مدت به نظر می رسد متولیان بازار سرمایه باید قبل از هر اقدامی هر چه سریع تر تغییر داده‌های شاخص کل بورس را در دستور کار خود قرار دهند. در حال حاضر به نظر می‌رسد شاخص کل بورس بر اساس قیمت سهام در محدود 45 هزار واحدی قرار دارد که رونمایی از این شاخص به دلیل افت 50 هزار واحدی آن در مدت زمان کوتاهی برای متولیان بازار سرمایه کمی گران به نظر می رسد در حالی که برای نشان دادن عمق فاجعه در بورس و واکنش دولت و مجلس و همچنین اعلام واقعیت‌ها به عموم مردم رونمایی از شاخص کل بورس براساس قیمت سهام گریز ناپذیر است. پایین نشان دادن تب بیمار به طبیب می‌تواند تا حد مرگ خطرناک باشد.

کاویان، تعدیل دامنه نوسان قیمت سهام از 4 درصد فعلی به 10 درصد را دومین راهکار لازم برای درمان فوری بازار سهام اعلام کرد و افزود: بازار سهام ایران با وجود همه ظرفیت‌ها و توسعه‌هایی که در آن صورت گرفته اما به دلیل عمق کوچک آن هنوز بازاری پیرو( صف محور) و بدون تحلیل است که با یک اتفاق، معامله‌گران در صف‌های خرید و یا فروش قرار می گیرند. در این بازار چنانچه دامنه نوسان قیمت‌ها به 10 درصد افزایش یابد و در عین حال حجم مبنا برای سهام تمامی شرکت‌های بورسی حذف شود، می‌توان انتظار داشت که قیمت سهام در بازار به سرعت در تعادل قرار گیرد.

قیمت سهامی که طی 2 روز به صفر نزدیک شود، انگیزه فروش برای عرضه کننده را از بین خواهد برد. در حال حاضر قیمت سهام در بازه قیمتی مشخصی قادر به متعادل شدن نیست و این موضوع باعث شده تا مابقی سهم ها نیز به دنبال جریان نوسانی قیمت ها کشیده شوند. متاسفانه به جز یک یا دو نماد معاملاتی بزرگ و تاثیرگذار بر شاخص کل ، مابقی نمادهای معاملاتی با صف خرید یا فروش مواجه هستند که ناشی از همین اشکال بزرگ در بازار سرمایه است.

نسخه‌ای برای پیوند بازار پول با تابلوهای معاملاتی

وی، ایجاد جذابیت برای حضور شرکت‌های بزرگ در بورس و افزایش سهام شناوری آنها را از دیگر نکاتی بر شمرد که می‌تواند اعتماد را در چشم انداز بلند مدت بازار سهام ترسیم کند.

وی معتقد است: در حال حاضر تنها حسن ورود به بورس برای شرکت خصوصی، برخورداری از معافیت مالیاتی 10 درصدی است در حالی که در ازای این تخفیف با هزاران دردسر جدید از جمله لزوم ارایه اطلاعات عملکردی در هر 3 ماه یکبار و یا مواجه با کمیته تخلفات و هیات داوری مواجه می‌شود.

راهکاری که در این زمینه به نظر می‌رسد، اینکه می بایست با بازبینی مجدد در قوانین و دستورالعمل‌های موجود، این شرط را برای فعالان اقتصادی گذاشت که چنانچه بنگاه اقتصادی و یا واحد صنعتی و خدماتی خواستار دریافت تسهیلات 5 میلیارد تومانی از بانک‌ها است، باید پیش تر سهام آن در بورس پذیرش و عرضه اولیه شده باشد. با این روش، علاوه بر شفافیت اقتصاد انگیزه برای ورود به بورس و افزایش اعتبار تابلوهای معاملاتی روز افزون می گردد. به طور مثال، شرکتی که در تابلوی دوم بورس حضور دارد، نمی تواند بیش از 100 درصد افزایش سرمایه را درخواست کند و یا اینکه تخفیف مالیاتی و اخذ تسهیلات بانکی براساس کیفیت حضور سهام شرکت در تابلوها و تالارهای معاملاتی بورس باشد.

تحلیلگر بازار سرمایه بر لزوم پیوند بازار سرمایه با بازار پول تاکید کرد و افزود: در دنیا وقتی موسسه های رتبه بندی با نزول رتبه و جایگاه مواجه می شوند بلافاصله مردم اقدام به پس گرفتن پول خود می کنند اما در ایران اوضاع رتبه بندی شرکت ها آنچنان بی سر و سامان است که شرکت های غیر بورسی همچون پدیده آنرا به سخره می گیرد.

راهکار جایگزین برای بودجه های برآوردی

وی در پایان صحبت‌های خود با تاکید بر ایجاد ارزش تابلوهای معاملاتی بورس تهران در اقتصاد ایران، حذف پیش بینی بودجه شرکت ها و صنایع بورسی و جایگزینی آن با اعلام آمار و اطلاعات ماهانه تولید و فروش واقعی آنها را پیشنهاد کرد و گفت: در حال حاضر بورس های دنیا با آمار و تولید لحظه ای شرکت ها روبرو است در حالی که هنوز در بورس ایران شرکت ها برای اینکه بگویند در آخر سال چه سودآوری خواهند داشت اقدام به ارایه یکسری داده های فرضی در ابتدای سال می کنند. از بنگاه اقتصادی که متناسب با اوضاع جهانی گام برمی دارد چگونه می توان انتظار داشت که با اطمینان به سود پایان دوره مالی خود دست یابد؟ آمار ماهانه تولید و فروش شرکت‌ها علاوه بر آنکه می تواند جهت بازار سهام را شکل دهد ، می تواند همزمان برای شرکت ها در ارایه صورت های مالی سه ماهه بسیار واقعی تر و کاربردی تر کمک کند.

سلام پرواز
خیرات نان
بلیط اتوبوس
تبلیغات تابناک
اشتراک گذاری
برچسب منتخب
# ماه رمضان # عید نوروز # جهش تولید با مشارکت مردم # دعای روز هجدهم رمضان # شب قدر