آن مسيحي كه شيداي علي (ع) شد
بزرگداشت جرج جرداق در سازمان فرهنگ و ارتباطات
مقدمه:
نام جرج جرداق كه نويسنده‌اي مسيحي و اهل لبنان بود، براي ايرانيان و فراتر از آن تمامي مسلمانان و به ويژه شيعيان جهان، نامي شناخته شده است. نويسنده‌اي مسيحي كه در معرفي امام علي (ع) اهتمامي ويژه و ستودني داشت و به زعم برخي بزرگان فكر و انديشه، حتي بهتر و شايسته‌تر از تعدادي از انديشمندان مسلمان، توانست امام اول شيعيان را به جهانيان بشناساند.
جرج سجعان جرداق، نویسنده، شاعر و روزنامه‌نگار مسیحی لبنانی که مجموعه «امام علی (ع) صدای عدالت انسانی» را نوشت و با مجموعه كم‌نظير، لقب «عاشق امام علی (ع)» را پيدا كرد، روز چهارشنبه ۱۴ آبان ۱۳۹۳و در سن 84 سالگی در بیروت، پایتخت لبنان درگذشت. انتشار اين خبر، موجي از اندوه را ميان اهالي فرهنگ و دين و جوامع مسلمان جهان به راه اندخت. افراد و نهادها و سازمان‌هاي مختلف در دنياي اسلام و حتي مسحيت، به اين خبر واكنش نشان دادند و هر يك در تلاش براي بزرگداشت مقام و روح والاي جرج جرداق، برنامه‌ريزي‌هايي را به انجام رساندند. شخصيت‌ها و نهادهاي فرهنگي ايران اسلامي هم به پاسداشت يك عمر فعاليت جرج جرداق در اعتلاي نام امام علي (ع) با صدور بيانيه‌ها و برگزاري برنامه‌هاي مختلف، فقدان اين دانشمند شهير انساني را به سوگ نشستند. سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي نيز به واسطه مسئوليت و مأموريت فرهنگي خود، در اين باره با برگزاري برنامه‌هايي، نسبت به مقام جرج جرداق، اداي دين و احترام كرد. آنچه در پي مي‌آيد گزارشي است از فعاليت‌هاي اين سازمان پس از درگذشت جرج جرداق. با ما همراه باشيد.
پیام تسلیت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی
لبنان در سوگ
علي جنتي، وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي و رييس شوراي عالي سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي، با صدور پيامي، درگذشت جرج جرداق را تسليت گفت.
حسن صحت، سرپرست رايزني فرهنگي ايران در لبنان به عنوان نماینده فرهنگي جمهوری اسلامی ایران در بيروت، در مراسم یادبودی که عصر جمعه 16 آبان، در کلیسای روم ارتدوکس منطقه اشرفیه بیروت، برای وداع با جرج جرداق، برگزار شد، پیام تسلیت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ايران را خطاب به مردم لبنان، خانواده آن فقید، محبان جرداق و اصحاب فرهنگ، قرائت كرد. متن اين پیام به شرح زیر است:
«لبنان با تمام طوايف و مذاهبش در سوگ نشست. در سوگ بزرگ‌مردی از تبار ادب و انصاف که قلمش در خدمت به فرهنگ و ادب انسانی اوج گرفت و گنجینه‌ای از شاهکارهای ادبی با مضامینی آسمانی برجا گذاشت.
جرج جرداق اسیر مرزهای جغرافیایی و طايفه‌ای نماند و با نوشیدن ار چشمه همیشه جوشان معارف مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام؛ برفراز آسمان ادبیات پرواز کرد و نوشته‌هایش به عنوان میراثی جاودان در تمدن بشری درآمد.
جرج جرداق چهره ماندگاری است که با آثارش در حافظه تاریخ همواره زنده خواهد ماند و لبنان و لبنانی‌ها حق دارند از داشتن چنین فرهیخته نادری که نماد آزادگی در علم و ادب بود به خود ببالند.
رحلت جورج جرداق ضایعه‌ای بزرگ نه فقط برای لبنان؛ بلکه برای جامعه بشری است. درگذشت این معلم بزرگ ادب و معارف انسانی را به خانواده محترم آن فقید سعید و جامعه ادیبان و اهل قلم لبنان و جهان عرب تسلیت می‌گویم و برای او رضوان الهی را مسئلت دارم.»
پیام تسلیت رييس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي
تنها افراد منصف يافته‌هاي خود را صادقانه بازگو مي‌كنند
ابوذر ابراهيمي‌تركمان، رييس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي، با صدور پيامي درگذشت نويسنده لبناني، جرج جرداق مسيحي را تسليت گفت. متن كامل اين پيام به شرح ذيل است:
«درگذشت محقق شهير، نويسنده‌ي انديشمند، جرج جرداق، همه آناني كه آگاهانه براي رسيدن به حقيقت گام برمي‌دارند را در غم و اندوه فرو برد.
نوشته‌هاي محققانه و كتاب‌هاي عالمانه جرج جرداق، درباره امام علي (ع) كه نتيجه‌ي تتبع و تفكر در شخصيت نوراني آن امام همام از سوي يك نويسنده مسيحي است، نشان از آن دارد كه هر انسان انديشمند و منصفي با مراجعه به تاريخ زندگاني و نص كلمات مولا اميرالمؤمنين (ع) زبان به تحسين اين وجود نازنين و عظمت شخصيت بزرگش خواهد گشود.
در اين ميان تنها افراد منصف هستند كه يافته‌هاي خود را صادقانه بازگو مي‌كنند.
جرج جرداق نشان داد كه سخنان اميرالمؤمنين پس از 1400 سال مي‌تواند، فردي مسيحي را شيفته خود سازد تا جايي كه صداي عدالت انساني را در كلمات نوراني‌اش بيابد و آن را تحسين كند.
اين حقيقت همان آزادگي‌اي است كه امام حسين (ع) در ظهر عاشورا همه انسانيت را بدان فراخوانده است كه اگر چنين باشيم، به يقين جهاني سرشار از تفكر و نگرش عالمانه خواهيم داشت كه هم براي همه انسان‌ها جاي بهتري براي زيستن خواهد شد و هم از تكفير و زشت‌خويي و خشونت به دور خواهد بود.
اينجانب درگذشت جرج جرداق، انديشمند برجسته‌ي مسيحي را به همه آزادي‌خواهان جهان تسليت گفته و براي روح بلندش از درگاه خداوند متعال آمرزش و مغفرت مسئلت مي‌نمايم.»
مراسم بزرگداشت جرج جرداق در بیروت
سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي، براي نكوداشت سال‌ها رنج و مطالعه و تأليف آثار جرج جرداق در بيان صفات و ويژگي‌هاي والاي امير مؤمنان علي (ع)، مراسمي را با حضور شخصيت‌هاي بزرگ لبناني و ايراني در بیروت، برگزار كرد. این مراسم که عصر دوشنبه 10 آذر، به همت رایزنی فرهنگی ایران در لبنان در محل کاخ یونسکو در بیروت پایتخت لبنان برگزار شد، جمعی از شخصیت‌های فرهنگی، هنری و مذهبی از طوایف مختلف مسیحی، شیعی، سنی و دروزی لبنان ازجمله محمد رعد، رییس فراکسیون حزب‌الله در مجلس لبنان، حسین الحسینی، رییس سابق پارلمان لبنان و اعضای خانواده به ویژه همسر، فرزند و دوستان جرج جرداق، حضور داشتند.
ابوذر ابراهیمی‌ترکمان، رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، حسین شیخ‌الاسلام، مشاور رییس مجلس شورای اسلامی در امور بین‌الملل، محمد فتحعلی، سفیر جمهوری اسلامی ایران و سیدحسن صحت، سرپرست رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در لبنان هم به نمايندگي از كشورمان در این مراسم شرکت کردند.
قرائت پيام رييس مجلس
در ابتدای مراسم و بعداز قرائت آیاتی از قرآن کریم، سرودهای ملی جمهوری اسلامی ایران و لبنان نواخته شده و سپس حسين شیخ‌الاسلام، پیام علی لاریجانی، رییس مجلس شورای اسلامی را به مناسبت درگذشت جرج جرداق، قرائت کرد.
در پيام علي لاريجاني، آمده است: به راستی که کلمه طیبه بر دل‌های پاک می‌نشیند و انسان‌ها را به عالم محبت، صداقت، صلح و همدلی اعتلا می‌بخشد و آنها را با ادیان، آیین‌ها و گرایش‌های مختلف خود به یکدیگر پیوند می‌دهد تا بشریت از یک زندگی مالامال از خیر، برکت، سعادت و بهرورزی، بهره‌مند شود.
آنچه جامعه‌الجمع انسان‌هاست، این است که همه آنها بندگان خداوند تبارک و تعالی هستند و مسئولین مشترک نظم‌دهی به حیات دنیوی خود را مطابق خواست و اراده پروردگار عالم بر دوش می‌کشند؛ این همان چیزی است که از مرحوم جرج جرداق، نویسنده و شاعر راحل برای ما به جای مانده است.
کلمه طیبه‌ای که بر دل او نشست و باعث شد که به میراث عظیم فکری و انسانی امیر بلاغت و بیان و امام آزدگان امام علی علیه السلام عشق ورزد «انسان‌ها بر دو قسم هستند: یا برادران دینی شما هستند، یا نظیر شما در خلقت»؛ مرحوم جرداق، فاصله‌ها را به دور ریخت و در وصف و حب علی علیه السلام نوشت «تو متعلق به قوم و دین خاصی نیستی، تو متعلق به همه مردم هستی.»
ما در جمهوری اسلامی ایران، فوق‌العاده برای جرج جرداق، این نویسنده و اندیشمند بزرگ که به حق یکی از افتخارات لبنان به شمار می‌آید ارج می‌نهیم و چه جای تعجب که او از کشور برادر لبنان است که تاریخ آن با علم و معرفت عجین شده و به واسطه فداکاری‌ها و مقاومت دلاورمردان آن، کلمه طیبه آزادی، عزت و سرافرازی بر تارک این کشور ترسیم شده است.
در ستايش ارزش‌هاي والاي انساني
در ادامه مراسم، محمد فتحعلي، سفیر ایران در لبنان، در سخنانی با ارج گذاشتن به مجاهدت‌های علمی و ادبی و تلاش‌های صادقانه جرج جرداق، نویسنده مسیحی، برای معرفی امام اول شیعیان در یک مجموعه ارزشمند، گفت: ارزش‌های والای انسانی، نفخه‌ای از ذات مقدس الهی هستند که خداوند نزد انسان‌ها به ودیعه گذاشته است و این ارزش‌ها در هر زمان و مکانی می‌تواند در انسان‌ها، فارغ از رنگ و نژاد و قوم، تجلی یابد.
فتحعلی با بیان اینکه ارزش‌های والای انسانی در حضرت امام علی (ع) و فرزندانش به طور کامل تجسم یافته است و این بزرگان متعلق به یک زمان و مکان خاص نیستند و در یک دین و مذهب نمی‌گنجند، افزود: هرکس از هر دین و مذهبی با آنان آشنا شود، در هر زمان و مکانی می‌تواند از علم و شناخت آن بزرگواران بهره‌مند و سیراب شود.
وی افزود: جرج جرداق از جمله کسانی است که به ویژه با امام علی بن ابی طالب علیه السلام، از همان کودکی و از طریق نهج‌البلاغه آشنا و در وجودش وجدی وصف‌ناپذیر ایجاد شد که در کتاب‌ها و آثار جاودان او در آسمان شعر، ادب و فرهنگ متجلی است و می‌درخشد.
سفیر ایران در لبنان، ادامه داد: آثار جرج جرداق در بلندای مکاتب تمدن بشری قرار دارد و نسل‌های امروز و فردا می‌توانند با مراجعه به این آثار از چشمه‌های جوشان علم و معرفت ائمه (ع) سیراب و با ارزش‌های والای انسانی آشنا شوند.
جاودانه در حافظه انديشه جهان
ابوذر ابراهيمي‌تركمان، رييس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي نيز در آيين بزرگداشت جرج جرداق در لبنان گفت: جرج جرداق در حافظه انديشه جهان جاودانه است.
وي افزود: او ضمير خود را در درون چارچوب هاي طايفي و سياسي محدود نکرد؛ بلکه در مسير کشف حقيقت و کمال حرکت کرد و هنگامي که حقيقت را دريافت در مقابل آن تسليم شد و اين آغاز عصر مسئوليت‌پذيري وي در زندگي‌اش بود.
ابراهيمي‌تركمان اين بخش از سخنان خود را اينگونه ادامه داد: جرج جرداق تمام انرژي دروني خويش را به کار گرفت تا سفر جاودانه‌اش «امام علی (ع) صدای عدالت انسانی» را به نگارش درآورد. جرداق بهترين نمونه از همزيستي مسالمت‌آميز عزت‌مدارانه بين طوايف ديني بود و شکي نيست که ظهور جرج جرداق، نتيجه همين همزيستي مسالمت‌آميز بين طوايف لبناني بوده است؛ از همين رو بزرگداشت وي، بزرگداشت همه کساني است که مثل او زندگي مي‌کنند و اين گروه از انسان‌ها کم نيستند. بدون شک يادآوري نام او و بزرگداشتش ارزش‌گذاري تسامح ديني و مذهبي در لبنان است.
ابراهيمي‌تركمان همچنين از جرج جرداق به عنوان شخصيتي ياد كرد كه در بند پندارهاي پيش‌ساخته طايفه‌‌اي، سياسي، نژادي و فكري نماند.
وي گفت: جرج جرداق در جست‌وجوي حقيقت و كمال بود و در نهايت وقتي به حقيقت مي‌رسيد، سر فرود مي‌آورد.
عضو شوراي عالي انقلاب فرهنگي، جرج جرداق را به عنوان كسي كه خود را در حافظه انديشه و ادبيات جهان جاودان ساخت، نام برد و افزود: ظهور امثال جرج جرداق، ماحصل تأثيرات فكري و فضاي تنوع فرهنگي لبنان است؛ اما با وجود ويژگي‌هاي مثبت و متنوع فرهنگي، لبنان اكنون از جانب جريانات تكفيري در خطر است.
وي با اشاره به منشأ پيدايش جريان‌هاي تكفيري، تأكيد كرد: بدون شك پيدايش جريان تكفيري محصول سال‌ها ترويج و تبليغ انديشه و مكتب فكري تكفير با پشتيباني مالي و سياسي قدرت‌هاي بين‌المللي و منطقه‌اي است.
ابراهيمي‌تركمان ادامه داد: بنابراين مقابله با اين مكتب فكري، نمي‌تواند سطحي باشد؛ بلكه نيازمند بسيج همگاني علما، انديشمندان و نخبگان در منطقه و همكاري و همدلي توأم با برنامه‌ريزي است.
وي در سخنان پاياني خود، طرح جهان عاري از خشونت كه توسط رييس جمهور كشورمان در مجمع عمومي سازمان ملل متحد ارايه شد و به تصويب رسيد را مطرح و اين طرح مهم را محمل مناسبي براي هرگونه همكاري مشترك براي مقابله با خطر جريان تكفيري دانست.
قدرداني خانواده جرداق از جمهوري اسلامي ايران
در بخش دیگری از این مراسم فیلمی از مراحل مختلف زندگی جرج جرداق و تألیفات و اجرای برنامه‌های شعرخوانی و سرودن قصايد با صدای اين انديشمند مسيحي لبناني؛ به ویژه توضیحاتی که درباره نوشتن کتاب «امام علی صدای عدالت انسانی» می‌دهد، پخش شد و مورد توجه شرکت‌کنندگان در این مراسم قرار گرفت.
پس از آن هادی جرداق، فرزند جرج جرداق، به نمایندگی از اعضای خانواده این نویسنده برجسته مسیحی، سخن گفت و جلوه‌هایی از زندگی این اندیشمند بزرگ را تشریح کرد.
فرزند جرج جرداق، در سخنان خود به زندگي پدرش پرداخت و گفت: از همان دوران کودکي به خاطر دارم که او داستان‌هاي ادبي براي من مي‌خواند و به شدت به حفاظت از زبان عربي اهتمام داشت.
هادي جرداق، از ملت و دولت جمهوری اسلامی ایران، به ویژه مقام معظم رهبری، رییس جمهوری، رییس مجلس شورای اسلامی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزیر امور خارجه، رييس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، سفارت و رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در لبنان، تشکر و قدردانی کرد.
مشاركت لبناني‌ها
همانطور كه در ابتداي اين بخش از گزارش هم عنوان شد، مراسم بزرگداشت جرج جرداق كه به همت رايزني فرهنگي ايران در لبنان برگزار شد، با حضور شخصيت‌هاي سياسي، فرهنگي و ديني لبنان هم همراه بود.
در این مراسم، فیصل طالب، مدیرکل وزارت فرهنگ لبنان، به نمایندگی از رونی عریجی، وزیر فرهنگ لبنان، پیام وی كه به مناسبت برگزاري اين مراسم تهيه شده بود را قرائت کرد.
در ادامه نيز پاتریک گریگوریوس سوم لحام نیز در پیامی که شربل الحکیم، آن را قرائت کرد، با قدردانی از جمهوری اسلامی ایران، اقدام جرج جرداق در نوشتن کتاب «امام علی صدای عدالت انسانی» را ستودنی خواند.
در پیام پاتريك، آمده است: باید عدالتی را که امام علی (ع) معرفی کرده و جرج جرداق درباره آن نوشته است، حفظ کنیم و پاس بداریم.
در ادامه این پیام تأکید شده است: برگزاری مراسم بزرگداشت شاعر خلاق مسیحی توسط جمهوری اسلامی ایران، گامی مهم در برابر خطر تاریک‌اندیشان است.
در بخش دیگری از این مراسم بزرگداشت، شیخ احمد قبلان، الیاس کفوری و شیخ سامی ابوالمنی، به ترتیب پیام‌های شیخ عبدالامیرقبلان، نایب‌رییس مجلس اعلای اسلامی شیعه لبنان، پاتریک یوحنان العاشر الیازجی و شیخ نعیم حسن، شیخ طايفه دروزی لبنان را قرائت کردند.
همچنين جوزف الهاشم، شاعر و وزیر سابق دولت لبنان نیز درباره ویژگی‌های شخصیتی و آثار نظم و نثر جرج جرداق سخن گفت. وي بيان كرد: جبران خلیل جبران، جرج جرداق، سعید عقل و جرج شکور، از شعرا و اندیشمندان لبنانی هستند که درباره اهل بیت (ع) قلم‌فرسایی کرده و یا درباره آنها اشعار حماسی و قصایدی بلند سروده‌اند.
اهداي لوح سپاس و یادبود رييس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي و سفیر ایران در لبنان به خانواده جرج جرداق، پايان‌بخش اين مراسم بود.
نام جرج جرداق كه نويسنده‌اي مسيحي و اهل لبنان بود، براي ايرانيان و فراتر از آن تمامي مسلمانان و به ويژه شيعيان جهان، نامي شناخته شده است. نويسنده‌اي مسيحي كه در معرفي امام علي (ع) اهتمامي ويژه و ستودني داشت و به زعم برخي بزرگان فكر و انديشه، حتي بهتر و شايسته‌تر از تعدادي از انديشمندان مسلمان، توانست امام اول شيعيان را به جهانيان بشناساند.
جرج سجعان جرداق، نویسنده، شاعر و روزنامه‌نگار مسیحی لبنانی که مجموعه «امام علی (ع) صدای عدالت انسانی» را نوشت و با مجموعه كم‌نظير، لقب «عاشق امام علی (ع)» را پيدا كرد، روز چهارشنبه ۱۴ آبان ۱۳۹۳و در سن 84 سالگی در بیروت، پایتخت لبنان درگذشت. انتشار اين خبر، موجي از اندوه را ميان اهالي فرهنگ و دين و جوامع مسلمان جهان به راه اندخت. افراد و نهادها و سازمان‌هاي مختلف در دنياي اسلام و حتي مسحيت، به اين خبر واكنش نشان دادند و هر يك در تلاش براي بزرگداشت مقام و روح والاي جرج جرداق، برنامه‌ريزي‌هايي را به انجام رساندند. شخصيت‌ها و نهادهاي فرهنگي ايران اسلامي هم به پاسداشت يك عمر فعاليت جرج جرداق در اعتلاي نام امام علي (ع) با صدور بيانيه‌ها و برگزاري برنامه‌هاي مختلف، فقدان اين دانشمند شهير انساني را به سوگ نشستند. سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي نيز به واسطه مسئوليت و مأموريت فرهنگي خود، در اين باره با برگزاري برنامه‌هايي، نسبت به مقام جرج جرداق، اداي دين و احترام كرد. آنچه در پي مي‌آيد گزارشي است از فعاليت‌هاي اين سازمان پس از درگذشت جرج جرداق. با ما همراه باشيد.
پیام تسلیت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی
لبنان در سوگ
علي جنتي، وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي و رييس شوراي عالي سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي، با صدور پيامي، درگذشت جرج جرداق را تسليت گفت.
حسن صحت، سرپرست رايزني فرهنگي ايران در لبنان به عنوان نماینده فرهنگي جمهوری اسلامی ایران در بيروت، در مراسم یادبودی که عصر جمعه 16 آبان، در کلیسای روم ارتدوکس منطقه اشرفیه بیروت، برای وداع با جرج جرداق، برگزار شد، پیام تسلیت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ايران را خطاب به مردم لبنان، خانواده آن فقید، محبان جرداق و اصحاب فرهنگ، قرائت كرد. متن اين پیام به شرح زیر است:
«لبنان با تمام طوايف و مذاهبش در سوگ نشست. در سوگ بزرگ‌مردی از تبار ادب و انصاف که قلمش در خدمت به فرهنگ و ادب انسانی اوج گرفت و گنجینه‌ای از شاهکارهای ادبی با مضامینی آسمانی برجا گذاشت.
جرج جرداق چهره ماندگاری است که با آثارش در حافظه تاریخ همواره زنده خواهد ماند و لبنان و لبنانی‌ها حق دارند از داشتن چنین فرهیخته نادری که نماد آزادگی در علم و ادب بود به خود ببالند.
رحلت جورج جرداق ضایعه‌ای بزرگ نه فقط برای لبنان؛ بلکه برای جامعه بشری است. درگذشت این معلم بزرگ ادب و معارف انسانی را به خانواده محترم آن فقید سعید و جامعه ادیبان و اهل قلم لبنان و جهان عرب تسلیت می‌گویم و برای او رضوان الهی را مسئلت دارم.»
پیام تسلیت رييس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي
تنها افراد منصف يافته‌هاي خود را صادقانه بازگو مي‌كنند
ابوذر ابراهيمي‌تركمان، رييس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي، با صدور پيامي درگذشت نويسنده لبناني، جرج جرداق مسيحي را تسليت گفت. متن كامل اين پيام به شرح ذيل است:
«درگذشت محقق شهير، نويسنده‌ي انديشمند، جرج جرداق، همه آناني كه آگاهانه براي رسيدن به حقيقت گام برمي‌دارند را در غم و اندوه فرو برد.
نوشته‌هاي محققانه و كتاب‌هاي عالمانه جرج جرداق، درباره امام علي (ع) كه نتيجه‌ي تتبع و تفكر در شخصيت نوراني آن امام همام از سوي يك نويسنده مسيحي است، نشان از آن دارد كه هر انسان انديشمند و منصفي با مراجعه به تاريخ زندگاني و نص كلمات مولا اميرالمؤمنين (ع) زبان به تحسين اين وجود نازنين و عظمت شخصيت بزرگش خواهد گشود.
جرج جرداق نشان داد كه سخنان اميرالمؤمنين پس از 1400 سال مي‌تواند، فردي مسيحي را شيفته خود سازد تا جايي كه صداي عدالت انساني را در كلمات نوراني‌اش بيابد و آن را تحسين كند.
اين حقيقت همان آزادگي‌اي است كه امام حسين (ع) در ظهر عاشورا همه انسانيت را بدان فراخوانده است كه اگر چنين باشيم، به يقين جهاني سرشار از تفكر و نگرش عالمانه خواهيم داشت كه هم براي همه انسان‌ها جاي بهتري براي زيستن خواهد شد و هم از تكفير و زشت‌خويي و خشونت به دور خواهد بود.
اينجانب درگذشت جرج جرداق، انديشمند برجسته‌ي مسيحي را به همه آزادي‌خواهان جهان تسليت گفته و براي روح بلندش از درگاه خداوند متعال آمرزش و مغفرت مسئلت مي‌نمايم.»
مراسم بزرگداشت جرج جرداق در بیروت
سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي، براي نكوداشت سال‌ها رنج و مطالعه و تأليف آثار جرج جرداق در بيان صفات و ويژگي‌هاي والاي امير مؤمنان علي (ع)، مراسمي را با حضور شخصيت‌هاي بزرگ لبناني و ايراني در بیروت، برگزار كرد. این مراسم که عصر دوشنبه 10 آذر، به همت رایزنی فرهنگی ایران در لبنان در محل کاخ یونسکو در بیروت پایتخت لبنان برگزار شد، جمعی از شخصیت‌های فرهنگی، هنری و مذهبی از طوایف مختلف مسیحی، شیعی، سنی و دروزی لبنان ازجمله محمد رعد، رییس فراکسیون حزب‌الله در مجلس لبنان، حسین الحسینی، رییس سابق پارلمان لبنان و اعضای خانواده به ویژه همسر، فرزند و دوستان جرج جرداق، حضور داشتند.
ابوذر ابراهیمی‌ترکمان، رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، حسین شیخ‌الاسلام، مشاور رییس مجلس شورای اسلامی در امور بین‌الملل، محمد فتحعلی، سفیر جمهوری اسلامی ایران و سیدحسن صحت، سرپرست رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در لبنان هم به نمايندگي از كشورمان در این مراسم شرکت کردند.
قرائت پيام رييس مجلس
در ابتدای مراسم و بعداز قرائت آیاتی از قرآن کریم، سرودهای ملی جمهوری اسلامی ایران و لبنان نواخته شده و سپس حسين شیخ‌الاسلام، پیام علی لاریجانی، رییس مجلس شورای اسلامی را به مناسبت درگذشت جرج جرداق، قرائت کرد.
در پيام علي لاريجاني، آمده است: به راستی که کلمه طیبه بر دل‌های پاک می‌نشیند و انسان‌ها را به عالم محبت، صداقت، صلح و همدلی اعتلا می‌بخشد و آنها را با ادیان، آیین‌ها و گرایش‌های مختلف خود به یکدیگر پیوند می‌دهد تا بشریت از یک زندگی مالامال از خیر، برکت، سعادت و بهرورزی، بهره‌مند شود.
آنچه جامعه‌الجمع انسان‌هاست، این است که همه آنها بندگان خداوند تبارک و تعالی هستند و مسئولین مشترک نظم‌دهی به حیات دنیوی خود را مطابق خواست و اراده پروردگار عالم بر دوش می‌کشند؛ این همان چیزی است که از مرحوم جرج جرداق، نویسنده و شاعر راحل برای ما به جای مانده است.
ما در جمهوری اسلامی ایران، فوق‌العاده برای جرج جرداق، این نویسنده و اندیشمند بزرگ که به حق یکی از افتخارات لبنان به شمار می‌آید ارج می‌نهیم و چه جای تعجب که او از کشور برادر لبنان است که تاریخ آن با علم و معرفت عجین شده و به واسطه فداکاری‌ها و مقاومت دلاورمردان آن، کلمه طیبه آزادی، عزت و سرافرازی بر تارک این کشور ترسیم شده است.
در ستايش ارزش‌هاي والاي انساني
در ادامه مراسم، محمد فتحعلي، سفیر ایران در لبنان، در سخنانی با ارج گذاشتن به مجاهدت‌های علمی و ادبی و تلاش‌های صادقانه جرج جرداق، نویسنده مسیحی، برای معرفی امام اول شیعیان در یک مجموعه ارزشمند، گفت: ارزش‌های والای انسانی، نفخه‌ای از ذات مقدس الهی هستند که خداوند نزد انسان‌ها به ودیعه گذاشته است و این ارزش‌ها در هر زمان و مکانی می‌تواند در انسان‌ها، فارغ از رنگ و نژاد و قوم، تجلی یابد.
فتحعلی با بیان اینکه ارزش‌های والای انسانی در حضرت امام علی (ع) و فرزندانش به طور کامل تجسم یافته است و این بزرگان متعلق به یک زمان و مکان خاص نیستند و در یک دین و مذهب نمی‌گنجند، افزود: هرکس از هر دین و مذهبی با آنان آشنا شود، در هر زمان و مکانی می‌تواند از علم و شناخت آن بزرگواران بهره‌مند و سیراب شود.
وی افزود: جرج جرداق از جمله کسانی است که به ویژه با امام علی بن ابی طالب علیه السلام، از همان کودکی و از طریق نهج‌البلاغه آشنا و در وجودش وجدی وصف‌ناپذیر ایجاد شد که در کتاب‌ها و آثار جاودان او در آسمان شعر، ادب و فرهنگ متجلی است و می‌درخشد.
سفیر ایران در لبنان، ادامه داد: آثار جرج جرداق در بلندای مکاتب تمدن بشری قرار دارد و نسل‌های امروز و فردا می‌توانند با مراجعه به این آثار از چشمه‌های جوشان علم و معرفت ائمه (ع) سیراب و با ارزش‌های والای انسانی آشنا شوند.
جاودانه در حافظه انديشه جهان
ابوذر ابراهيمي‌تركمان، رييس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي نيز در آيين بزرگداشت جرج جرداق در لبنان گفت: جرج جرداق در حافظه انديشه جهان جاودانه است.
وي افزود: او ضمير خود را در درون چارچوب هاي طايفي و سياسي محدود نکرد؛ بلکه در مسير کشف حقيقت و کمال حرکت کرد و هنگامي که حقيقت را دريافت در مقابل آن تسليم شد و اين آغاز عصر مسئوليت‌پذيري وي در زندگي‌اش بود.
ابراهيمي‌تركمان اين بخش از سخنان خود را اينگونه ادامه داد: جرج جرداق تمام انرژي دروني خويش را به کار گرفت تا سفر جاودانه‌اش «امام علی (ع) صدای عدالت انسانی» را به نگارش درآورد. جرداق بهترين نمونه از همزيستي مسالمت‌آميز عزت‌مدارانه بين طوايف ديني بود و شکي نيست که ظهور جرج جرداق، نتيجه همين همزيستي مسالمت‌آميز بين طوايف لبناني بوده است؛ از همين رو بزرگداشت وي، بزرگداشت همه کساني است که مثل او زندگي مي‌کنند و اين گروه از انسان‌ها کم نيستند. بدون شک يادآوري نام او و بزرگداشتش ارزش‌گذاري تسامح ديني و مذهبي در لبنان است.
وي گفت: جرج جرداق در جست‌وجوي حقيقت و كمال بود و در نهايت وقتي به حقيقت مي‌رسيد، سر فرود مي‌آورد.
عضو شوراي عالي انقلاب فرهنگي، جرج جرداق را به عنوان كسي كه خود را در حافظه انديشه و ادبيات جهان جاودان ساخت، نام برد و افزود: ظهور امثال جرج جرداق، ماحصل تأثيرات فكري و فضاي تنوع فرهنگي لبنان است؛ اما با وجود ويژگي‌هاي مثبت و متنوع فرهنگي، لبنان اكنون از جانب جريانات تكفيري در خطر است.
وي با اشاره به منشأ پيدايش جريان‌هاي تكفيري، تأكيد كرد: بدون شك پيدايش جريان تكفيري محصول سال‌ها ترويج و تبليغ انديشه و مكتب فكري تكفير با پشتيباني مالي و سياسي قدرت‌هاي بين‌المللي و منطقه‌اي است.
ابراهيمي‌تركمان ادامه داد: بنابراين مقابله با اين مكتب فكري، نمي‌تواند سطحي باشد؛ بلكه نيازمند بسيج همگاني علما، انديشمندان و نخبگان در منطقه و همكاري و همدلي توأم با برنامه‌ريزي است.
وي در سخنان پاياني خود، طرح جهان عاري از خشونت كه توسط رييس جمهور كشورمان در مجمع عمومي سازمان ملل متحد ارايه شد و به تصويب رسيد را مطرح و اين طرح مهم را محمل مناسبي براي هرگونه همكاري مشترك براي مقابله با خطر جريان تكفيري دانست.
قدرداني خانواده جرداق از جمهوري اسلامي ايران
در بخش دیگری از این مراسم فیلمی از مراحل مختلف زندگی جرج جرداق و تألیفات و اجرای برنامه‌های شعرخوانی و سرودن قصايد با صدای اين انديشمند مسيحي لبناني؛ به ویژه توضیحاتی که درباره نوشتن کتاب «امام علی صدای عدالت انسانی» می‌دهد، پخش شد و مورد توجه شرکت‌کنندگان در این مراسم قرار گرفت.
پس از آن هادی جرداق، فرزند جرج جرداق، به نمایندگی از اعضای خانواده این نویسنده برجسته مسیحی، سخن گفت و جلوه‌هایی از زندگی این اندیشمند بزرگ را تشریح کرد.
فرزند جرج جرداق، در سخنان خود به زندگي پدرش پرداخت و گفت: از همان دوران کودکي به خاطر دارم که او داستان‌هاي ادبي براي من مي‌خواند و به شدت به حفاظت از زبان عربي اهتمام داشت.
هادي جرداق، از ملت و دولت جمهوری اسلامی ایران، به ویژه مقام معظم رهبری، رییس جمهوری، رییس مجلس شورای اسلامی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزیر امور خارجه، رييس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، سفارت و رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در لبنان، تشکر و قدردانی کرد.
مشاركت لبناني‌ها
همانطور كه در ابتداي اين بخش از گزارش هم عنوان شد، مراسم بزرگداشت جرج جرداق كه به همت رايزني فرهنگي ايران در لبنان برگزار شد، با حضور شخصيت‌هاي سياسي، فرهنگي و ديني لبنان هم همراه بود.
در این مراسم، فیصل طالب، مدیرکل وزارت فرهنگ لبنان، به نمایندگی از رونی عریجی، وزیر فرهنگ لبنان، پیام وی كه به مناسبت برگزاري اين مراسم تهيه شده بود را قرائت کرد.
در ادامه نيز پاتریک گریگوریوس سوم لحام نیز در پیامی که شربل الحکیم، آن را قرائت کرد، با قدردانی از جمهوری اسلامی ایران، اقدام جرج جرداق در نوشتن کتاب «امام علی صدای عدالت انسانی» را ستودنی خواند.
در ادامه این پیام تأکید شده است: برگزاری مراسم بزرگداشت شاعر خلاق مسیحی توسط جمهوری اسلامی ایران، گامی مهم در برابر خطر تاریک‌اندیشان است.
در بخش دیگری از این مراسم بزرگداشت، شیخ احمد قبلان، الیاس کفوری و شیخ سامی ابوالمنی، به ترتیب پیام‌های شیخ عبدالامیرقبلان، نایب‌رییس مجلس اعلای اسلامی شیعه لبنان، پاتریک یوحنان العاشر الیازجی و شیخ نعیم حسن، شیخ طايفه دروزی لبنان را قرائت کردند.
همچنين جوزف الهاشم، شاعر و وزیر سابق دولت لبنان نیز درباره ویژگی‌های شخصیتی و آثار نظم و نثر جرج جرداق سخن گفت. وي بيان كرد: جبران خلیل جبران، جرج جرداق، سعید عقل و جرج شکور، از شعرا و اندیشمندان لبنانی هستند که درباره اهل بیت (ع) قلم‌فرسایی کرده و یا درباره آنها اشعار حماسی و قصایدی بلند سروده‌اند.
اهداي لوح سپاس و یادبود رييس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي و سفیر ایران در لبنان به خانواده جرج جرداق، پايان‌بخش اين مراسم بود.
