اتفاق مهمی که در قم رخ داد
به گزارش مجله مهر محسن حسام مظاهری در صفحه شخصی خود در رابطه با مهمترین عکس خبری این روزها نوشت:
مهمترین عکس خبری امروز چه بود؟
احتمالاً خیلی‌ها در پاسخ خواهند گفت عکس‌های وین. قاب‌های دونفره و سه‌نفره‌ی ظریف کری و اشتون. بعضی هم لابد عکس‌های دربی استقلال و پرسپولیس را انتخاب خواهند کرد.
تشییع‌جنازه‌ی پاشایی هم هنوز مشتریانی دارد. همین‌طور عکس‌های حضور نویسندگان و مشاهیر در کتابفروشی‌ها به‌مناسبت کتاب‌گردی پنجشنبه‌ی اخیر.
گزینه‌های کم‌طرفدارتر دیگری را هم می‌شود به این فهرست افزود. من گرچه منکر اهمیت برخی از این گزینه‌ها نیستم، اما اگر بخواهم مهمترین عکس این چند روز را انتخاب کنم این عکس خواهد بود:
قابی که در آن مولوی عبدالحمید و آیت‌الله مکارم حضور دارند.
1- این روزها در قم اتفاق مهمی درحال رخ‌دادن است که متاسفانه در غوغای فوتبال و سیاست تاکنون کمتر کسی به آن توجه کرده است. رسانه‌ها هم ظاهرا بنایشان بر بی‌اعتنایی به آن است.
جماعتی از علمای شیعه و سنی کشورهای مختلف در یک همایش جمع شده‌اند که بگویند درعین اختلاف‌های مذهبی که باهم دارند، ولی موضع‌شان در قبال افراطی‌گری و جریان‌های تکفیری مشابه است.
این اتفاق برای هرکس که دغدغه‌ی صلاح و اصلاح جهان اسلام و مسلمین را دارد، بی‌شک اتفاق مبارکی است. آن‌هم در این فضای آلوده به بدبینی و سوءتفاهمات متقابل شیعه و سنی که متاسفانه بیشتر هم از جانب افراطیون شیعه به آن دامن زده می‌شود.
2- خیلی اتفاق‌های خوب و مکمل دیگر هم می‌توانست بیفتد که بر دستاوردهای این رخداد مبارک می‌افزود. مثلا کاش برخی از دیگر علما و مراجع محترم هم در این همایش شرکت می‌کردند یا لااقل نماینده‌ای می‌فرستادند. مشخصاً جای حضرات آیات شبیری و نیز آقای شهرستانی به نمایندگی آیت‌الله سیستانی در همایش خالی بود. بااین‌همه دستاوردهای این همایش تا همین‌جا هم به نظرم کم نبوده‌اند.
این‌که دو نفر از مراجع تقلید (حضرات مکارم و سبحانی) بپذیرند که لازم است تشریفات مرجعیت و دفتر و دستک و بیت معظم له و... را کنار بگذارند و خلاف عرف مرجعیت شخصاً وارد میدان شوند و عهده‌دار مسئولیت یک همایش بشوند، خودش امر مبارکی است.
حضور مولوی عبدالحمید در قم آن‌هم در همایشی که آقای مکارم ریاستش را برعهده دارد و حتا کسانی مثل قزوینی و کورانی و طبسی و تیجانی هم در آن حضور دارند، به‌تنهایی یک دستاورد مهم است.
نفس هم‌نشینی و گفتگو میان علمای شیعه و سنی کشورهای مختلف و در یک قاب قرارگرفتن‌شان هم.
3- جای یک گروه دیگر هم در این همایش خالی است: نواندیشان دینی و حوزوی (جریان روشنفکری دینی که بماند). تردیدی نیست که وحدت و تقریب مذاهب اسلامی، یکی از پروژه‌های جمهوری اسلامی است. گرچه مداخله‌های مستقیم نظام در این موضوع گاه نتیجه‌ی عکس به بار آورده و ایده‌ال آن بود که گروه‌ها و تشکل‌های حوزوی سنی و شیعه خود عهده‌دار چنین امری می‌شدند، اما در شرایطی که به هردلیل تشکل‌های حوزوی مستقل شکل نگرفته و یا فعالیت درخوری در این موضوع نداشته‌اند و نیز در شرایطی که برخی مراجع و علما و دفاتر و بیوت‌شان خود در زمره‌ی تفرقه‌افکنان و دامن‌زنندگان به اختلافات مذهبی اند، به نظرم نباید نظام را به‌خاطر ورود مستقیم به این موضوع شماتت کرد. جریان روشنفکری دینی و نواندیش حوزوی می‌توانستند و می‌توانند این دغدغه را از مسیرهای غیرحکومتی دنبال بکنند. و اگر آن راه‌ها مسدود است با اعلام مرزها و فصل ممیزهایشان لااقل آن دسته از اقدامات نظام را که درست می‌دانند تأیید کنند و با آن هم‌نوا شوند. این اقدام را می‌توان از طریق صدور بیانیه‌های اعلام مواضع و یا ایراد سخنرانی در محافل دانشگاهی و حوزوی و موارد دیگر انجام داد. همان‌طور که در مصاحبه با "ایران فردا" گفتم،به نظر من تنزه‌طلبی امروز این جریان که با پرهیز از حکومتی‌شدن توجیه می‌شود، نوعی فرار از مسئولیت دینی ـ اجتماعی است.
4- امیدوارم این همایش آغازی باشد بر یک سلسله اقدامات مبارک دیگر که مقوم اهداف و نتایج همایش اند. گام‌های بعدی را باید علمای شیعه و سنی بردارند. فارغ از حکومت‌ها و دولت‌ها. گرچه جمهوری اسلامی بی‌تردید نقش‌آفرینی مهم در این مقوله می‌تواند داشته باشد.
برخی اقدامات بعدی می‌تواند این موارد باشد:
مهمترین عکس خبری امروز چه بود؟
احتمالاً خیلی‌ها در پاسخ خواهند گفت عکس‌های وین. قاب‌های دونفره و سه‌نفره‌ی ظریف کری و اشتون. بعضی هم لابد عکس‌های دربی استقلال و پرسپولیس را انتخاب خواهند کرد.
تشییع‌جنازه‌ی پاشایی هم هنوز مشتریانی دارد. همین‌طور عکس‌های حضور نویسندگان و مشاهیر در کتابفروشی‌ها به‌مناسبت کتاب‌گردی پنجشنبه‌ی اخیر.
گزینه‌های کم‌طرفدارتر دیگری را هم می‌شود به این فهرست افزود. من گرچه منکر اهمیت برخی از این گزینه‌ها نیستم، اما اگر بخواهم مهمترین عکس این چند روز را انتخاب کنم این عکس خواهد بود:
قابی که در آن مولوی عبدالحمید و آیت‌الله مکارم حضور دارند.
1- این روزها در قم اتفاق مهمی درحال رخ‌دادن است که متاسفانه در غوغای فوتبال و سیاست تاکنون کمتر کسی به آن توجه کرده است. رسانه‌ها هم ظاهرا بنایشان بر بی‌اعتنایی به آن است.
جماعتی از علمای شیعه و سنی کشورهای مختلف در یک همایش جمع شده‌اند که بگویند درعین اختلاف‌های مذهبی که باهم دارند، ولی موضع‌شان در قبال افراطی‌گری و جریان‌های تکفیری مشابه است.
این اتفاق برای هرکس که دغدغه‌ی صلاح و اصلاح جهان اسلام و مسلمین را دارد، بی‌شک اتفاق مبارکی است. آن‌هم در این فضای آلوده به بدبینی و سوءتفاهمات متقابل شیعه و سنی که متاسفانه بیشتر هم از جانب افراطیون شیعه به آن دامن زده می‌شود.
2- خیلی اتفاق‌های خوب و مکمل دیگر هم می‌توانست بیفتد که بر دستاوردهای این رخداد مبارک می‌افزود. مثلا کاش برخی از دیگر علما و مراجع محترم هم در این همایش شرکت می‌کردند یا لااقل نماینده‌ای می‌فرستادند. مشخصاً جای حضرات آیات شبیری و نیز آقای شهرستانی به نمایندگی آیت‌الله سیستانی در همایش خالی بود. بااین‌همه دستاوردهای این همایش تا همین‌جا هم به نظرم کم نبوده‌اند.
این‌که دو نفر از مراجع تقلید (حضرات مکارم و سبحانی) بپذیرند که لازم است تشریفات مرجعیت و دفتر و دستک و بیت معظم له و... را کنار بگذارند و خلاف عرف مرجعیت شخصاً وارد میدان شوند و عهده‌دار مسئولیت یک همایش بشوند، خودش امر مبارکی است.
حضور مولوی عبدالحمید در قم آن‌هم در همایشی که آقای مکارم ریاستش را برعهده دارد و حتا کسانی مثل قزوینی و کورانی و طبسی و تیجانی هم در آن حضور دارند، به‌تنهایی یک دستاورد مهم است.
نفس هم‌نشینی و گفتگو میان علمای شیعه و سنی کشورهای مختلف و در یک قاب قرارگرفتن‌شان هم.
3- جای یک گروه دیگر هم در این همایش خالی است: نواندیشان دینی و حوزوی (جریان روشنفکری دینی که بماند). تردیدی نیست که وحدت و تقریب مذاهب اسلامی، یکی از پروژه‌های جمهوری اسلامی است. گرچه مداخله‌های مستقیم نظام در این موضوع گاه نتیجه‌ی عکس به بار آورده و ایده‌ال آن بود که گروه‌ها و تشکل‌های حوزوی سنی و شیعه خود عهده‌دار چنین امری می‌شدند، اما در شرایطی که به هردلیل تشکل‌های حوزوی مستقل شکل نگرفته و یا فعالیت درخوری در این موضوع نداشته‌اند و نیز در شرایطی که برخی مراجع و علما و دفاتر و بیوت‌شان خود در زمره‌ی تفرقه‌افکنان و دامن‌زنندگان به اختلافات مذهبی اند، به نظرم نباید نظام را به‌خاطر ورود مستقیم به این موضوع شماتت کرد. جریان روشنفکری دینی و نواندیش حوزوی می‌توانستند و می‌توانند این دغدغه را از مسیرهای غیرحکومتی دنبال بکنند. و اگر آن راه‌ها مسدود است با اعلام مرزها و فصل ممیزهایشان لااقل آن دسته از اقدامات نظام را که درست می‌دانند تأیید کنند و با آن هم‌نوا شوند. این اقدام را می‌توان از طریق صدور بیانیه‌های اعلام مواضع و یا ایراد سخنرانی در محافل دانشگاهی و حوزوی و موارد دیگر انجام داد. همان‌طور که در مصاحبه با "ایران فردا" گفتم،به نظر من تنزه‌طلبی امروز این جریان که با پرهیز از حکومتی‌شدن توجیه می‌شود، نوعی فرار از مسئولیت دینی ـ اجتماعی است.
4- امیدوارم این همایش آغازی باشد بر یک سلسله اقدامات مبارک دیگر که مقوم اهداف و نتایج همایش اند. گام‌های بعدی را باید علمای شیعه و سنی بردارند. فارغ از حکومت‌ها و دولت‌ها. گرچه جمهوری اسلامی بی‌تردید نقش‌آفرینی مهم در این مقوله می‌تواند داشته باشد.
برخی اقدامات بعدی می‌تواند این موارد باشد:
