بازدید 9253
۵

اسیدپاشی بر زنان «مساله‌ای اجتماعی»

پردیس عامری
کد خبر: ۴۴۴۵۳۵
تاریخ انتشار: ۰۳ آبان ۱۳۹۳ - ۱۴:۱۱ 25 October 2014
با وقوع چندمورد اسیدپاشی در روزهای اخیر، برﺍﯼ ﺩﺭﮎ ﺗﻤﺎﻡﻋﯿﺎﺭ ﺗﺮﺱ ﻭ وحشتیﮐﻪ این روزها ﺯﻧﺎﻥ ایرانی ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ، لازم نیست زن باشیم. با اینکه این کابوس‌های زنانه، غالبا به‌عنوان «مساله‌ای‌ اجتماعی» شناخته نشده و حتی گهگاه «شخصی» تلقی می‌شوند، اما هرکس با کمترین حس انسانی و نوع‌دوستی می‌تواند زشتی این زخم را بر چهره جامعه درک کند.

درحالی‌که آمارها از کمبود اعتمادبه‌نفس و گسترش افسردگی در میان زنان خبر می‌دهند، آیا می‌توان متوقع بود که زندگی زنان جامعه همراه با چنین وحشت‌های مزمنی که مصداق زنده‌به‌گورکردن آنان همچون زمان جاهلیت توسط تفکرات متحجرانه و بیمار است، سرشار از نشاط و پویا باشد؟ اسیدپاشی، با هر هدفی که صورت گیرد، فقط مساله ذهنی زنان نیست بلکه باید به این اقدام خشونت‌آمیز که به‌دلیل نابرابری‌های جنسیتی بروز می‌کند، به‌مثابه آسیبی اجتماعی نگریست که وجدان جمعی را به درد می‌آورد.

آسیب‌شناسی این مساله بر مبنای نظریات جامعه‌شناسی برای دستیابی به راهکارهایی در رفع این تهدیدات برای زنان، ضروری به نظر می‌رسد. روشن‌کردن لایه‌های پنهان این فاجعه، فرهنگ‌سازی، حمایت‌های قانونی و ممانعت از اقدامات و سخنان تحریک‌آمیز، برای کاهش چنین خشونت‌هایی در سطح جامعه ضرورت دارد چراکه نادیده‌گرفتن لزوم بررسی‌های کارشناسانه در این حوزه، حس ناامنی اجتماعی زنان و کتمان این مساله، درحقیقت پروبال‌دادن و تشویق عاملان است. از سویی دیده می‌شود که در خبرهای اسیدپاشی به‌شدت پافشاری می‌شود که زنان مورد تهاجم، از خانواده‌های مذهبی، با آبرو و باحجاب بودند!

پس اسیدپاشی حق آنها نبوده است، درحالی‌که پراکندن اخباری با این لحن، مساله را بغرنج‌تر می‌کند. چنین سخنانی به‌ویژه از جانب مسوولان کشور، اضطراب زنان را بیشتر می‌کند، هر نوع عمل فیزیکی، بصری، کلامی یا جنسی که زنان و دختران در زمان وقوع یا بعد از آن، آن عمل را به‌صورت تهدید یا ارعاب احساس کنند و اثرش ناراحتی و تحقیر آنها باشد یا به‌دنبال‌ آن توانایی برقراری تماس نزدیک و صمیمانه را از آنها سلب کند، خشونت جنسیتی به‌شمار می‌آید. (ابوت و والاس۱۳۸۰).

اقدام اسیدپاشی که در حوادث اخیر فقط درباره زنان انجام گرفته نیز خشونت سوگیرانه جنسیتی است و طیف وسیعی را دربرمی‌گیرد. در تعاریف جامعه شناختی، تهاجم به زنان با اسید، به‌منظور ازبین‌بردن زیبایی آنها، آسیب‌رساندن، تحقیر و ترساندن آنها، در تقسیم‌بندی‌های خشونت رفتاری و جسمانی قرار می‌گیرد. با این همه، تاکید بر خشونت‌های جنسیتی از این جهت حایزاهمیت است که توسط تفکرات مردسالارانه برای اعمال قدرت و کنترل هرچه‌بیشتر رفتار و فعالیت‌های زنان در جامعه انجام می‌شود (هولمز، ۱۳۸۷).

برای اینگونه اقدامات ریشه‌های روانشناختی نیز فرض می‌شود چراکه تعرض‌کنندگان ممکن است تحت تاثیر القائات افراطی اطرافیان یا مشکلات روانی و درونی خویش، تصور کنند اسیدپاشیدن بر زنانی که از دید آنها گناهکار هستند، حتی تا این مرحله از آسیب‌رسانی، درست است.

مطابق نظریه یادگیری اجتماعی آلبرت باندورا در1990 خشونت نوعی صورت آموخته‌شده از رفتار اجتماعی است که فراگیری آن معمولا تحت شرایط تنبیه یا تشویق و مشاهدات فردی انجام می‌پذیرد و می‌تواند حاصل تجارب فردی یا نتایج حاصل از رفتار دیگران باشد. وجود انگیزه لازم برای انجام این فعل از دیگر مواردی است که در تبدیل ذهنیت به رفتار موثر است. مطابق نظریه باندورا الگوهای خانواده، اثر گروه‌های اجتماعی مرتبط با فرد و فرهنگ (شامل وسایل ارتباط‌جمعی و رسانه‌ها) در یادگیری رفتارهای خشونت‌آمیز جنسیتی موثر هستند.

فردی که با گروه‌های متعصب یا خشنی ارتباط دارد که خشونت، خرده‌فرهنگ آنها محسوب می‌شود و رفتارها و انگیزه‌های خشونت‌مدار از جمله اسیدپاشیدن بر زنان به‌دلیل تعصبات غلط، توسط افراد آن گروه مورد تایید و تحسین قرار می‌گیرد، می‌تواند به‌طور مداوم رفتار نادرست خویش را تکرار کند و از زشتی کار خود ناآگاه خواهد بود.

از سوی دیگر تاکید بر تنظیم امور با توسل به باورهای مجرمان نیز حایزاهمیت است زیرا فردی که اسیدپاشیدن بر زنان را اقدامی در جهت اصلاح جامعه و اخلاق بداند که به نظر خودش از این طریق زنان کمتر در کوچه و خیابان دیده شده و بیشتر در کانون خانواده بمانند و به‌دنبال آن به‌دلیل ترس، حجاب خود را بیشتر رعایت کنند یا کمتر خود را بیارایند، برای کسب رضایت درونی خویش دست به چنین اقدامی زده است اینجا صرف‌نظر از ابعاد آسیب‌های ایجادشده، نوعی از آنارشیسم درون جامعه خلق می‌شود. اسیدپاشی به‌تازگی با هر انگیزه‌ای صورت گرفته باشد، بدیهی است که چنانچه عاملان این جرم از طریق مشروع و قانونی قادر به کسب منزلت اجتماعی و به‌کرسی‌نشاندن باورهای غلط خود بودند، چنین خشونتی را پیشه نمی‌کردند.

منبع: شرق
سلام پرواز
خیرات نان
بلیط اتوبوس
تبلیغات تابناک
اشتراک گذاری
نظرات بینندگان
غیر قابل انتشار: ۰
در انتظار بررسی: ۰
انتشار یافته: ۵
پس چرا نمی گیرنشون؟
خشونت مادر خشونت!
ببخشيد مي‌خوام بدونم حالا اگر قربانيان اين اسيدپاشي‌ها با حجاب نبودند، اينكار جرم و جنايت نبود؟
زنی که تو ایران باشه بدبخته دیگه
حضرت علي عليه السلام در باره سخن گفتن با زن نامحرم فرمود:
« عباد الله! اعلموا... محادثة النّساء تدعوا الي البلاء و بزبغ القلوب. و الرّمق لهنّ يخطف نور ابصار القلوب و لمح العبون مصائد الشّيطان ».
برچسب منتخب
# ماه رمضان # عید نوروز # جهش تولید با مشارکت مردم # دعای روز هجدهم رمضان # شب قدر