انجمن نابینایان ایران از سال ۱۳۷۲ شروع به فعالیت کردهاست.
انجمن در زمینههای حمایتی، رفاهی، آموزشی، فرهنگی و توانبخشی در حوزههای گوناگون فعالیت و خدماتی را به نابینایان ارائه میکند.
انجمن نابینایان ایران در زمینه حمایتی سالانه حدود ۱۲۰۰ سبد کالا در اختیار نابینایان قرار میدهد. همچنین صندوق قرضالحسنه و شورای بانوان انجمن که توسط بانوان اداره میشود سالانه حدود ۱۵۰ وام قرضالحسنه به خانواده نابینایان ارائه میدهد. انجمن نابینایان در حدود ۱۱۵ نفر مستمریبگیر دارد که ماهانه مستمری دریافت میکنند. از دیگر فعالیتهای انجمن برگزاری اردوهای سیاحتی و زیارتی به سراسر ایران است که نابینایان و خانوادههای آنها با هدف تقویت روحیه به شهرهای مختلف کشور اعزام میشوند. به عنوان مثال امسال این اردوها برای ۱۲۰۰ نفر از نابینایان و خانوادههایشان به شهرهایی مانند مشهد، شیراز، بم، بندرعباس، گرگان، تنکابن، بابلسر و تهران انجام شده که باعث آشنایی نابینایان با هم و کمک به ارتباطگیری و معاشرت نابینایان با همدیگر است. در زمینه مسکن انجمن نابینایان ایران قبل از طرح مسکن مهر ۱۲۵ واحد آپارتمان در منطقه کیانشهر و تهرانسر ساخت و در اختیار نابینایان قرار داد. انجمن در حوزه مسائل حقوقی و قانون جامع حمایت از معلولین هم پیگیر امور نابینایان است.
قانون جامع حمایت از معلولین در وزارت کار و رفاه اجتماعی در حال کاشناسی است که احتمالا تا دو ماه دیگر این کارشناسی به پایان میرسد. اگر این قانون به صحنه علنی مجلس برسد و تصویب شود بخش بزرگی از مشکلات نابینایان حل خواهد شد. این قانون یک قانون کلی در ارتباط با شغل، مسکن و رفاه معلولین است. برای مثال در گذشته قرار بر این بود که ۳ درصد از استخدامهای کشور به معلولین اختصاص داده شود اما در قانون جدید به ۵ درصد ارتقا پیدا کرده است، همچنین ضمانت اجرایی در این قانون بیشتر در نظر گرفته شده و مواردی مانند ایاب و ذهاب و غیره را نیز دربرمیگیرد. فعالیت حقوقی دیگر انجمن هم در زمینه تصویب منشور ویژه نابینایان است.
سال گذشته قبل از انتخابات ریاست جمهوری در دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام بنابر دستور دکتر رضایی کمیتهای تحت عنوان کمیته بهزیستی گروههای آسیبپذیر تشکیل شد که انجمن نابینایان ایران عضو این کمیته است. در این کمیته یک کارگروه ویژه نابینایان تشکیل شد که انجمن نابینایان ایران مسئول کارگروه نابینایان شد. در این کارگروه یک منشور ۳۰ مادهای ویژه نابینایان به تصویب رسید که به تصویب کمیته نیز رسیده است. قرار است این منشور در کمسیونهای تخصصی مجمع تشخیص مصلحت نظام هم بررسی شود. اگر این منشور به صورت طرح یا لایحه به مجلس رود بسیاری از مشکلات نابینایان حل خواهد شد. همچنین انجمن هر چند ماه یکبار در جلسه با فراکسیون معلولین مجلس که به ریاست دکتر فاطمه آلیا اداره میشود، شرکت و مشکلات نابینایان را مطرح و پیگیری میکند تا نابینایان به حقوق و نیازهای خودشان دست یابند. از دیگر فعالیتهای انجمن پیگیری اصلاح ماده ۲۸ قانون انتخابات مجلس است که به نابینایان اجازه نامزد شدن نمایندگی مجلس را نمیدهد. سال گذشته تلاش کردیم طرح اطلاح این قانون در صحن علنی مجلس بیان شد اما متاسفانه رای نیاورد و در حال حاضر در تلاش و پیگیری هستیم که موضوع دوباره در صحن علنی مطرح شود. هدف این است که با حضور یک نماینده نابینا بر روی مسائل نابینایان بیشتر توجه و تاکید شود و امیدواریم این فعالیتها نتیجهبخش باشد و مسائل نابینایان رفع و موانع برطرف گردد.
بله، مسائل مربوط به اشتغال، ازدواج، مشاوره، آموزش و دیگر امور نابینایان همگی در انجمن پیگیری میشود. در بخش آموزش کلاسهای کامپیوتر، جهتیابی، زبان انگلیسی و… برگزارمیشود. در مورد اشتغال نابینایان هم با توجه به میزان تحصیلات، مهارت و تواناییها، افراد به مراکزی که اعلام نیاز کردند معرفی و مشغول به کار میشوند. ما در تلاش هستیم کارگاههای اشتغالزایی را برای نابینایان تا اواخر امسال ایجاد کنیم.
خیر، خدمات ما در سراسر ایران به نابینایان ایران ارائه میشود. برای ما فرقی نمیکند که فرد نابینا از کدام شهر است و چه مشکلی دارد. هر نابینایی از هر کجای ایران با انجمن تماس بگیرد و مشکلی داشته باشد حتی اگر عضو انجمن هم نباشد، ما برای رفع آن مسئله و مشکل تلاش میکنیم. هدف ما مناسبسازی وضعیت زندگی برای نابینایان در کل کشور است.
ما با بررسیها و تحقیقاتی که انجام دادیم متوجه شدیم منابع مطالعاتی برای نابینایان بسیار محدود و کم است؛ چیزی حدود ۴۰ عنوان؛ که با فعالیتهای ما در حال حاضر به ۴۰۰ عنوان رسیده است. یکی از فعالیتهای بسیار مهم فرهنگی انجمن در حوزه نابینایان در کل کشور، ایجاد کتابخانههای دیجیتال گویا ویژه کودکان و نوجوانان نابینا و کمبینا است که با همکاری و حمایت شرکت سامسونگ از دو سال قبل آغاز شده است. تا به حال ۹ کتابخانه دیجیتال در شهرهای ارومیه، زنجان، سنندج، بندرعباس، زاهدان، گرگان، کاشان، ارسنجان و اهواز افتتاح و به کودکان و نوجوانان نابینا خدمات ارائه میدهد. کتابخانه شهرهای کرمانشاه و بیرجند هم به زودی افتتاح میشوند. این کتابخانهها با اولویت کمبود امکانات در شهرها ایجاد شدند و شهرهایی که از لحاظ امکانات برای نابینایان در سطح پایینتری بودند در درجه اول قرار گرفتند. در تهران هنوز چنین کتابخانهای افتتاح نشده چراکه شهرهای بزرگ امکانات بیشتری برای نابینایان دارند، در این طرح به مناطق و شهرهای محروم اولویت داده شد.
در حال حاضر کارهای تحقیقی و پژوهشی به صورت موردی انجام میشود اما در تلاش هستیم تا یک بخش فعال پژوهشی را در انجمن داشته باشیم که فعالیتهای علمی و نحقیقاتی را در حوزه نابینایان انجام دهد تا برای برنامهریزیها آمار و اطلاعات دقیقی داشته باشیم. در زمینه آمار، سازمانها و مراکز هر کدام آماری ارائه میدهند که با دیگر ارگان تفاوت چشمگیری دارد که سبب میشود مسیر فعالیت کند شود. برای همین شروع کارهای علمی و پژوهشی دقیق در این حوزه برای ارائه خدمات نقش بسزایی دارد. متاسفانه مشکل ما نداشتن بودجه است که امکان فعالیت بیشتر و بهتر را با ما نمیدهد.
بودجه فعالیتهای انجمن از طریق کمکهای مردمی و خیرین تامین میشود. در این زمینه نیاز است آگاهیرسانی صورت گیرد تا خیرین بدانند همان قدر که ساخت مدرسه یا مسجد و یا کمک به افراد بیسرپرست اهمیت دارد کمک به نابینایان و تامین خدماتشان هم مهم است و اگر کمکرسانی صورت گیرد اتفاقات خوبی رخ خواهد داد.
مشکلات نابینایان زیاد و دارای ابعاد مختلفی است که هم برای زنان و هم مردان وجود دارد اما شاید یکی از مهمترین مشکلات زنان نابینا در بحث ازدواج باشد. سن ازدواج دختران نابینا افزایش زیادی پیدا کرده؛ عدهای از دختران نابینا تمایل به ازدواج با فرد بینا دارند که این مسئله بیشتر به دلیل آرا و عقاید خانوادههاست که باعث عدم ازدواج و بالا رفتن سن ازدواج در دختران نابینا میشود. از طرفی پسران نابینا تمایلی به ازدواج با دختر نابینا ندارند و معمولا به سراغ دختران بینا میروند و ازدواج هم میکنند. به عبارتی دختران بینا حاضر به ازدواج با پسر نابینا هستند اما پسر نابینا حاضر به ازدواج با دختر نابینا نیست. البته پیشنهاد ما برای ازدواج این است که وقتی یکی از پسر یا دختر نابینا است همسرش حداقل کمبینا باشد چراکه اگر هر دو کاملا نابینا باشند مشکلاتی خواهند داشت و ممکن است نتوانند روی پای خودشان بایستند در حالی که اگر امکاناتی فراهم شود و مناسبسازی صورت گیرد بسیاری از مشکلات حل خواهد شد. مشکل دیگر هم بحث اشتغال است که برای مردان امکان اشتغال در مراکز و شرایط گوناگون وجود دارد اما زنان باید در کارهای دولتی که شرایط فراهمی دارد اشتغال داشته باشند.