آخرین مواضع سیاست خارجی ایران از زبان رئیس جمهور و وزیرخارجه

سرانجام قطار مذاکرات هسته ای از ایستگاه ژنو و وین به نیویورک رسید. این در حالی است که برگزاری جلسه مجمع عمومی سازمان ملل در ماه سپتامبر هر سال فرصت مناسبی است برای کشورهای مختلف که به بیان دیدگاه ها و نظرات خود در ارتباط با مسائل جهانی بپردازند.

به گزارش «تابناک»؛ پیش از آغاز مذاکرات در نیویورک با موضوع هسته ای هر دو طرف مذاکره اذعان می کنند که تفاوت و اختلاف دیدگاه ها در موضوعات اساسی میان ایران و (5+1) در موضوع هسته ای چشمگیر است. در این میان دکتر محمد جواد ظریف بعد از حضور در نیویورک؛ در چند مصاحبه با رسانه های امریکایی مواضع جمهوری اسلامی در موضوعات مختلف از جمله موضوع هسته ای را بیان کرده است. همچنین حسن روحانی نیز قبل از عزیمت به نیویرک در مصاحبه با «ان بی سی » به بیان دیدگاه های خود در رابطه با موضوعات جهانی از جمله موضوع هسته ای و رابطه با امریکا پرداخته است.

حسن روحانی در مصاحبه با «آن کوری»، خبرنگار ان بی سی در کاخ ریاست جمهوری در تهران اقدامات داعش در عراق و سوریه را مصداق بارز وحشی گری خواند و در عین حال ائتلاف تشکیل داده شده از سوی آمریکا برای مبارزه با این گروه را نیز مضحک خواند. وی همچنین بیان کرده است؛ رابطه نزدیک بین ایران و آمریکا می تواند بسیاری از مشکلات را حل کند.

ظریف نیز در ادامه دیپلماسی رسانه ای نشست پاریس را «ائتلاف توبه کاران» نامید و گفت: داعش نه دولت است نه اسلامی است، بلکه یک سازمان پیچیده تروریستی است. وی همچنین در مصاحبه های جداگانه اعلام کرده است که برنامه هسته‌ای ایران یک برنامه تسلیحاتی نیست بلکه صلح‌آمیز بوده و ایران این برنامه را کنار نخواهد گذاشت.

وی همچینین بیان کرده است که ما همه تلاش خود را خواهیم کردیم و همواره اعلام کرده‌ایم که تا لحظه آخر پای میز مذاکره خواهیم بود تا نشان دهیم ضمن اینکه روی حقوق خود پافشاری می‌کنیم، اما به دنبال راه حل مبتنی بر احترام متقابل هستیم.

با این حال جان کری نیز در یک اظهار نظر جالب اعلام کرده است که اگر تلاش های آمریکا شکست بخورد، وظیفه ی نابودی و شکست داعش می تواند به عهده ی ایران و دولت سوریه گذاشته شود.

در همین راستا تابناک مهمترین بخش های گفت و گوهای چند روز اخیر حسن روحانی و محمد جواد ظریف را باز نشر می کند؛ چرا که می تواند تصویر روشنی از خواسته های ایران و علل وجود اختلاف در میان دیدگاه های ایران و غرب و همچنین چشم انداز آینده مذاکرات و سیاست خارجی ایران  را مشخص نماید.

حسن روحانی در مصاحبه با « ان بی سی» :

· آیا آمریکایی ها نگران از دست دادن سربازان شان در صورت اعزام به عراق هستند؟ اگر آنها واقعا نمی خواهند تلفاتی بدهند و به همین خاطر از هواپیماهای بدون سرنشین و حملات هوایی استفاده می کنند آیا می توانند بر تروریسم غلبه کنند؟ مبارزه با تروریسم فداکاری و از جان گذشتگی می خواهد.

· خط قرمز ایران دفاع از اماکن مقدسه در عراق است و وقتی ایران می گوید خط قرمز این به تمام معنا خط قرمز است. خط قرمز ما به این معنا است که ما اجازه نخواهیم داد بغداد به دست تروریست ها بیفتد. یا شهرهای مذهبی عراق همچون کربلا و نجف به اشغال تروریست ها در آید.

· من هنوز امیدوارم مذاکرات هسته ای نتیجه بخش باشد. شاید زمان مورد نیاز برای رسیدن به تفاهم قابل مذاکره و تمدید باشد؛ اما از نظر او و دولتش در این مساله تردیدی وجود ندارد که تنها راه حل مساله هسته ای مذاکره است.

· رابطه نزدیک بین ایران و امریکا می تواند بسیاری از مشکلات را حل کند. تماس و رابطه نزدیک با ایران می تواند برای شهروندان آمریکا مفید باشد و شهروندان آمریکایی از این طریق راه هایی را برای دولت آمریکا باز کنند. به هر جهت ما نگاه مان در این موضوع بیش از اینکه به گذشته باشد، به آینده است.

ظریف در گفتگو با رادیو «ان پی آر» و نشریه «نشنال اینترست»:

مهمترین بخش های گفتگوی محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران با نشریه «نشنال اینترست» و رادیو «NPR» در زیر می آید:

· متاسفانه برخی در آمریکا به تحریم ها به عنوان ابزار و سرمایه ای مهم نگاه می کنند چراکه تمام بحث و جدل بر سر این است که آیا می توانیم توافقی منعقد کنیم که تحریم ها لغو شود.

· ما هیچی از آمریکا نمی خواهیم. نه تضمین امنیتی می خواهیم نه پول، ما از آمریکا نمی خواهیم کاری انجام داد. انها فقط باید تحریم ها را بردارند. ایران در مقابل حاضر است برتامه هسته ای خود را محدود کند.

· اگر آمریکا علاقمند به ماجراجویی نظامی در ایران است، ماجرا فرق می کند. من فکر نمی کنم که هیچ ذهن عاقلی بخواهد چنین کاری را انجام دهد، آن هم در منطقه ای که ما همگی با چالش بسیار جدی مواجه هتسیم. تنها نیرویی که در مقابله با چالش ها جدی بوده، ایران است. اگر کسی بغداد و اربیل را از شر داعش نجات داده باشد آن ایران است. ما آنجا بودیم پیش از آنکه کس دیگری برسم.

· آمریکا باید بفهمد که تحریم ها سرمایه و ابزاری برای آن نیست. من فکر می کنم فهم این مسئله آنقدرها هم دشوار نیست. ایران می تواند ادعا کند که در مقابل فشار ایستاده است و بهای اقتصادی ان را پرداخته است، اما مهم ان است که مقابل فشار ایستادگی کرده است و چنین چیزی{مقاومت} را بدست آورده است. من از آمریکا می پرسم، شما از تحریم ها چه چیزی بدست آورده اید.

· نمی خواهم در مورد ظهور داعش و ارتباط با عربستان، به گذشته نگاه کنم، امیدوارم دوستان ما در عربستان سعودی دریافته باشند که داعش به همان اندازه که برای عراق و سوریه تهدید محسوب می شود، برای آن ها تهدید به حساب می آید. ما اماده که ایم که رو به جلو نگاه کرده و با عربستان سعودی در جهت حل مسئله ی داعش همکاری کنیم.

· من آدم واقع گرایی هستم. معتقدم که اکنون به توافق هسته ای نیاز داریم. مسلما، اگر مسئله هسته ای حل شود، موانع کمتری در مسیر کاهش تنش بین ایران و آمریکا وجود خواهد داشت. معتقد نیستم که تنش ها در روابط ما غیرقابل اجتناب یا ذاتی است. سیاست هایی وجود دارد که باعث افزایش تنش می شود و فکر نمی کنم که این سیاست ها باید وجود داشته باشند.

· سلاح هسته ای برای هیچ کس امنیت به بار نیاورده است، نگاه کنیده بر سر اسرائیل چه آمده است.فکر می کنم وقتی دستیابی به توافق را با عدم توافق مقایسه می کنید، مشخص می شود که توافق بهتر است.

· جیسون رضائیان خبرنگار واشنگتن پست مورد بازجویی قرار گرفته است.او تابعیت دوگانه دارد اما هر کاری که انجام داده به عنوان یک شهروند ایرانی انجام داده نه آمریکایی. قوه قضائیه ایران ملزم به آن نیست که به آمریکا توضیح دهد چرا یکی از شهورندان ایرانی را بازداشت کرده است. وکلای رضائیات از جرم او اگاهند. من شخصا جیسون را می شناسم و او را خبرنگار منصفی می دانم و امیدوار بودم که بازداشت او کوتاه باشد و تلاش کردم که کوتاه تر باشد.

· در ایران همواره بحث و جدل در مورد اینکه دولت به چه میزان باید مردم را از مسائل ناپسند دور کند، وجود دارد. این بحث و جدل اکنون در جریان است. برای همین است که همچنان محدودیت هایی در ایران بر روی برخی از شبکه های اجتماعی وجود دارد. برخی معقتدند که اقدام دولت در جهت دسترسی بیشتر به رسانه هایی که آنها مشکل زا می دانند غیرقابل قبول است.

· شباهات های بسیاری بین ایران و آمریکا وجود دارد. هر دو کشور مردمی دارند که علاقمند به آینده ی فرزندانشان، صلح، امنیت و مورد احترام گرفتن، هستند، البته اختلافاتی بین دولت ها وجود دارد اما این بدین معنا نیست که مردم ایران با مردم آمریکا تفاوت دارند. آنها بیش از آنکه مردم تصور می کنند شباهت دارند.

· ما با مردم عراق و دولت آنها همکاری می کنیم. ما نمی گوییم که انها چه بکنند و به آنها دستور نمی دهیم بلکه کمک می کنیم. همین مسئله است که باعث تفاوت ایران و امریکا می شود. ما در عراق نیروی نظامی نداریم، بلکه مشاور نظامی داریم و به آنها کمک نظامی می دهیم.

· ما اماده ی پایبندی به مذاکرات تا لحظه ی اخر هستیم. ایران اماده ی توافق خوب است و معتقد است که چنین توافقی دم دست است.

محمد جواد ظریف در شورای روابط خارجی آمریکا:

· من گروه داعش را نه دولت می‌دانم و نه اسلامی و همانگونه که رئیس جمهور اوباما به این مسئله اشاره کرد آنها یک گروه اسلامی نیستند و تنها یک تشکیلات تروریستی هستند.

· ایران به اجلاس پاریس دعوت نشد و من نیز ائتلاف ضد داعش را ائتلاف توبه کنندگان می‌نامم زیرا کشورهایی که دور میز این نشست نماینده داشتند بعضا در تشکیل و تقویت داعش نقش داشته و دارند. از طریق بمباران هوایی نمی‌توان داعش را از بین برد.

· داعش دیگر خطری برای عراق و سوریه نیست بلکه تهدیدی برای جامعه بین المللی است.داعش تهدیدی مشترک در خاورمیانه است که باید با همکاری کشورهای منطقه حل شود و با دخالت خارجی(از منطقه) نمی‌توان آنرا حل کرد.

رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان با بیان اینکه در وهله اول گروه داعش باید بدون دخالت خارجی توسط خود مردم کشورهای تحت تهدید مورد مقابله قرار گیرد.

· عراقی‌ها برای مقابله با داعش نیازی به حضور سرباز خارجی ندارند، عراقی‌ها می‌خواهند حمایت از داعش متوقف شود؛ بسیاری از اعضای نشست پاریس نمایندگان کشورهایی بودند که پول و سلاح برای داعش ارسال می‌کردند.

· ظریف در پاسخ به سوال یکی از حاضران درباره هدف ایران از مقابله با داعش در عراق اظهار داشت که ما بنا به درخواست دولت عراق و با هدف جلوگیری از سقوط بغداد و اربیل به عراقی‌ها برای مقابله با داعش کمک کردیم.

· دولت آمریکا به همکاری با دولت قانونی سوریه تمایل ندارد. آمریکا نمی‌تواند به صورت همزمان در خاک سوریه و ارتش سوریه بجنگند.

· برخی می‌گویند شخص بشار اسد رئیس جمهور سوریه نقطه جذب تروریست‌ها و این درحالی است که تروریست‌ها در عراق پس از دخالت خارجی شکل گرفتند و رشد کردند، پس نقطه جذب جای دیگری است.

· جمهوری اسلامی ایران به نشست ژنو 2 دعوت نشد ولی اگر دعوت می‌شدیم گزینه‌ای برای حل مشکلات سوریه داشتیم که شامل تشکیل دولت وحدت ملی،‌ اصلاح قانون اساسی و تقسیم قدرت بود.یک هفته قبل از انتخابات اخیر سوریه یک مقام آمریکایی به من زنگ زد و خواستار ارائه راهکار ایران برای مشکل سوریه شد درحالی که دیگر دیر شده بود.

· ایران بر روی شخص خاصی برای تصدی پست ریاست جمهوری سوریه تاکید ندارد. ما خواهان آزادی مردم سوریه برای انتخاب گزینه خود و عدم تحمیل گزینه‌ها از خارج از مرزهای سوریه هستیم.

· برای ایجاد اطمینان از ماهیت صلح آمیز برنامه هسته‌ای ایران راه‌های بسیاری وجود دارد ولی متاسفانه مقامات آمریکایی به صورت عصبی به ادامه اعمال تحریم‌ها چشم دوخته‌اند.

· در ابتدای اعمال تحریم‌های مربوط به برنامه هسته‌ای ایران 200 سانتریفیوژ داشت ولی این تعداد به 20 هزار عدد رسیده است، اقتصاد و مردم ما از تحریم آسیب دیدند ولی در عوض 19 هزار و 800 سانتریفوژ بدست آوردند ولی سوال من اینجاست که آمریکایی ها چه سودی از این مسیر به دست آوردند.

· مشکل اینجاست که دولت آمریکا در بحث تحریم‌ها غرق شده و کنگره آمریکا خواستار باقی ماندن تحریم‌ها است.تشدید تنفر مردم ایران از آمریکایی‌ها دستاورد تحریم‌ها برای کاخ سفید بود. در یک مثال از تشدید تنفر یک بیمار ایرانی نمونه خون خود را به آمریکا می‌فرستد که آزمایشگاه آمریکایی از تست این نمونه خونی خودداری می‌کند.موضوع تحریم برای آمریکا کالای ارزشمندی نیست که بخواهد به خاطر آن، دورنمای حل و فصل موضوع هسته‌ای و همکاری با ایران را از بین ببرد.

· جمهوری اسلامی ایران متعهد به حل و فصل مسئله هسته‌ای است. برنامه غنی سازی ما برنامه‌ای صلح‌آمیز و با هدفی مشخص است و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز بارها اعلام کرده که ایران به تمام شروط توافق ژنو عمل کرده است.

· آژانس دو بار از پارچین بازدید کرده و نمونه برداری محیطی نیز از آن داشته است. گزارش‌های اطلاعاتی نادرستی وجود دارد و ظاهرا می‌خواهند بازدید‌ها را ادامه دهند تا چیزی را که وجود ندارد پیدا کنند. ما بارها اعلام کرده‌ایم که حداکثر شفافیت را داریم، اما طبق هر توافقی، تاسیسات نظامی خارج از محدوده بازرسی‌ها هستند.

· در ایران نظرات متفاوتی در خصوص مذاکرات هسته‌ای مطرح است ولی سیاست خارجی ایران یک صدا و در چارچوب قانون اساسی و خط مشی تعیین شده از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی است.

· وی با اشاره به مطرح شدن نیاز 190 هزار سویی صنعت ایران به غنی سازی تصریح کرد که رهبر انقلاب اسلامی ایران این تعدادی را به عنوان هدفی بلند مدت مطرح کردند و براساس نظر ایشان در طول مدت زمان ساخت این سانتریفیوژها می‌توان با غرب مذاکره کرد و اطمینان ایجاد کرد.با این وجود مردم و دولت ایران به نیت آمریکا در مذاکرات بی اعتماد هستند.

اظهارات ظریف پس از دیدار با اشتون

· اظهارات وندی شرمن بیشتر مصرف داخلی دارد و تلاش برای حل مشکلات داخلی آمریکایی‌هاست، لذا ما هم در همان حد به آنها توجه می‌کنیم. البته به هیچ وجه قابل قبول نیست که مسئولان آمریکایی برای حل مشکلات داخلی خود درباره ایران و مردم ایران با بیاناتی که نشان دهنده فهم صحیح از ایران نیست و یا نشان دهنده یک روحیه خود بزرگ بینی است، صحبت کنند.

· موارد اختلاف ما قابل توجه است و فرصت برای رسیدن به راه حلی که قابل قبول باشد، زیاد نیست و نیاز هست که در این زمینه کار جدی صورت گیرد، یک دور موضوعات و روش‌هایی را که می شود در مورد این موضوعات به نتیجه رسید، مرور کردیم.احساس می‌کنم بدون اینکه توافقی شکل گرفته باشد، بحث بسیار خوبی صورت گرفته است.

· برای دستیابی به توافق، قطعا نیازمند کار و تلاش و واقع بینی بیشتر از سوی طرف مقابل ماست، و این نشست نیز برای این دور از مذاکرات که یکی از دوره‌های حساس گفت‌وگوها به شمار می آید، شروع مناسبی بود.

· ظرف امروز و فردا مذاکرات دو جانبه‌ای هم با هیأت آمریکایی و فدراسیون روسیه و شاید با سایر اعضای گروه 1+5 صورت خواهد گرفت.اینکه به نتیجه برسیم، هنوز موکول به این است که طرف مقابل تا چه اندازه در تصمیم گیری جدی سیاسی برای رسیدن به راه‌حل، آمادگی داشته باشد.

· من و همکاران، اراده سیاسی را در خانم اشتون مشاهده کردیم و فکر می‌کنم از طرف سایر اعضاء این اطمینان را به ما دادند که آنها نیز آمادگی سیاسی دارند و علاقه مند هستند کار را برای رسیدن به نتیجه دنبال کنند.

· ما همه تلاش خود را خواهیم کردیم و همواره اعلام کرده‌ایم که تا لحظه آخر پای میز مذاکره خواهیم بود تا نشان دهیم ضمن اینکه روی حقوق خود پافشاری می‌کنیم، اما به دنبال راه حل مبتنی بر احترام متقابل هستیم.