نگاه شما: خشونت بر روی آنتن سیما

محمود صباغی در مطلب ارسالی برای «نگاه شما» نوشت:

حکایت تلفیق هنـــرهفتم و خطوط قرمز درشکل گیری ناهنجاریهای اجتماعی، حکایت تازه ای نیست. دو تیغــه قیچی سکس و خشونت، ابزار مؤثر غولهای صنعت سینمای جهان هالیوود ،سالهاست یکه تاز عرصه سینمای جهانند که متاسفانه تاثیرات مخربی بر جای گذاشته وهر از گاهی اخبار تکان دهنده آن بگوش ما میرسد .در ایران امـّـا ، حکایت محدودیتهای اعتقادی و خطوط قرمز فرهنگی، حکایت دیگری است. به همان نسبت که استفاده از سکس را خانواده ها ودستگاههای نظارتی ونهادهای دینی برنمیتابند، نسبت به  خشونتهای کنترل نشده در جعبه جادوئی نیز حساسّیت داشته و بشدت واکنش نشان میدهند.

چند شب پیش از شبکه اول سیما سریالی بروی آنتن رفت که گذشته از تفاوت فاحش  تکنیکی ، شدت خشونت آن اگر نگوئیم بیشتر، قطعآ کمتر از فیلمهای هالیوودی نبود. نکته جالب ماجرا آنکه این سریال ساخت داخل و با عبور از ممیزی های رایج و فیلترهای نظارتی ساخته شده است. تاثیرات روانی و اجتماعی مخرب این خشونتها رابرعهده کارشناسان علوم اجتماعی و متخصصان علوم رفتاری و روانشناسان اجتماعی وامیگذاریم. تجریه و تحلیل جنبه های بد آمـــوزی آنرا نیز به فرصت دیگری موکول میکنیم امـــا در هم ریختن اعصاب و روان کودکان زیر 6-7 سال را که بلافاصله از اولین دقایق تماشای این دست از فیلمهای بدآمـوز بروز میکند، چه کسی پاسخگوست؟ چقدر گفتیم و گفتند و بازکلیشه وار میگوئیم "کودکان امروز، امیدهای فردایند". جلوگیری از درهم ریختن اعصاب و روان آنان را چه کسی تضمین میکند؟ تهیه کننده  یا کارگردان و یا برادران ممیز سیما به این پرسش ساده پاسخ دهند که آیا حاضرند که در ساعات آخر جمعه شب ،کودک مثلآ شش ساله شان، شاهد شکنجه های باورنکردنـی از جعبه جادو باشند ؟ بعید میدانم که ندانند اثرات مخرّب تصاویر ناخن کشیدنهای وحشتناک با ذهن و اندیشه بکر کودکان چــه ها که نمیکند. ممیزهای سیما که یک مسابقه ساده والیبال یا بسکتبال را بدقت کنترل کرده تا مبادا دستی یا پایی برهنه از آنتن سیمای کشور اسلامی پخش شود، چگـــونه پخش تصاویر تکان دهنده ای مانند برق وصل کردن به صندلی و سوزن زیر ناخــن کردن را بلا مانع تشخیص میدهند؟

مدیران سیما و سازندگان چنین سریالهایی بهتر از نگارنده میدانند که در جهان بی بند و بارامروز نیز، برنامه ها دقیقآ طبقه بندی شده و هر برنامه ای با کد های شناخته شده که کارشناسان رسانه و روانشناسان  و جامعه شناسان معین کرده اند، با اعلام قبلی بروی آنتن میفرستند. سیمای یک کشور اسلامی چگونه خشونتهای وحشتناک را بدون اعلام قبلی و در ایام تابستان – که معمولآ خانواده ها دیر بخواب میروند – بر روی آنتن میفرستند؟ امیدوارم در توجیـــه این اقدام نسنجیده ، مباد که به بهانه های ریز و درشت دست یازید. همینجا پیشاپیش بگویم که اکثریت قریب به اتفاق کودکان ، نوجوانان و جوانان امروزتا آخــرین ساعات شب به تماشای تلویزیون مینشینند.

در ابتدا گفتیم و باز تاکید داریم که تلفیق جذابیتها برای جذب مخاطب خود هنـــر بزرگی است که جمعه شب دانستیم که برنامه سازان وطنی ما از این هنر بی بهره اند. در ایران اگر بحق بعلت محدودیتهای اعتقادی و فـــرهنگی استفاده از سکس بعنوان یک جاذبه تاثیر گذار ، ممکن نیست ، جذب مخاطب با خشونتهایی چنین وحشیانه نیز نبایستی ممکن باشد – که هست. 

داستان ما و دوستان سیمائی ، داستان کشداری است. این کوتاه سخن را گفتیم تا شاید ، اگــر بدرستی در پخش تصاویر ماوراء آبها ، حساسیت وجود دارد، به همان نسبت نیز جدیتی ویژه  در ساخت و پخش سریالهای وطنی از خود نشان دهند.نویسندگان، تهیه کنندگان، کارگردانان و ممیزان سیما، در هنگام نگارش و ساخت و پخش سریالهایی از جنس " انقلاب زیبا"، ابتدا سری به کانون اصلاح و تربیت ( زندان نوجوانان و جوانان ) بزنند و ازانگیزه های آنان در ارتکاب جرائم آگاه شوند و سپس به اثرات بسیار مخرب اجتماعی آن بیندیشند و بالاخـــره برای لحظه ای کودکان و نوجوانان و جوانان خود را تماشاگـــر تولیدات خود تصور کنند و سپس دست به خلق شاهکار خـــود ببرند.