استفتای از مراجع تقلید برای پرونده نیازعلی
نظر امام علی(ع) درباره اعدام دوباره یک قاتل و استفتا از آیت‌الله اسدالله بیات زنجانی و آیت‌الله مکارم‌شیرازی در رابطه با اعدام دوباره مردی که 20 سال پیش به جرم قتل اعدام شد و زنده ماند، پرونده «نیازعلی» را وارد مرحله جدیدی می‌کند.
به گزارش فرهیختگان، آیت‌الله بیات زنجانی اعدام دوباره را دارای وجه شرعی نمی‌داند و آیت‌الله ناصر مکامر‌شیرازی معتقد است، خسارتی که در نخستین اجرای حکم بر قاتل وارد شده باید به خانواده او داده شود.
همسر و وکیل مردی که 20 سال پیش به جرم قتل اعدام شد اما در سردخانه زنده شد و با
پرداخت دیه از زندان آزاد شد در گفت‌و‌گو با فرهیختگان از جزئیات پرونده می‌گوید.
فرزندان مقتول که آن زمان طفل بوده‌اند، حالا بزرگ شده‌اند و خواهان اعدام دوباره قاتل پدرشان هستند. حالا کمتر از 72 ساعت به آمدن این پرونده از همدان به قوه قضائیه تهران باقی مانده است.
یک نفر را کشته، یک بار هم اعدام شده
«کلنگ را بر سر شریک همسرم زدیم و پس از آن جسدش را در بیابان پنهان کردیم.» این را «قدم‌خیر» 51 ساله در حالی می‌گفت که ممکن است تا هفته آینده همسرش را برای بار دوم اعدام کنند.
«قدم‌خیر» در حالی که چشمانش روی دفتر و خودکار و وسایل خبرنگاری ما خیره شده بود از 22 سال پیش حرف می‌زد؛ از لحظه‌ای که اشرف به قتل رسید. حالا هوش و حواس قدم‌خیر بین سال 71 و 93 در رفت‌وآمد است.
از سویی در آن روز و آن لحظات گیر افتاده و از سوی دیگر دوست دارد برای نجات همسرش حرف بزند و کاری کند.
«کلنگ را بر سر اشرف کوبید. خون بر سر و روی او روان شد. من جیغ می‌زدم.» قدم‌خیر چشمان اشکبارش را پاک می‌کند و ادامه می‌دهد: «جسد را برداشتیم و به بیابانی در حوالی شهر بردیم.»
چشم زن هنوز روی نوشته‌های روی میز خیره مانده است. درباره افتادن همسرش به دام پلیس می‌گوید: «کسی برای بازداشت نیازعلی نیامد، بلکه او خودش به کلانتری رفت و خود را معرفی کرد.»
او به اعدام نیازعلی اشاره می‌کند و می‌گوید: «لحظه‌های قبل از اعدام از خود اعدام برای نیازعلی سخت‌تر بود. تمام وجود این مرد می‌لرزید و از پله‌های سکوی اعدام بالا می‌رفت. او به جای یک بار انگار چند بار اعدام شده است. به خدا انصاف نیست باز هم این صحنه‌ها را تجربه کند.»صدای گرفته قدم‌خیر که به سختی شنیده می‌شد حالا با گریه توام شده بود و شانه‌های زن 51 ساله از شدت گریه می‌لرزید.
قدم‌خیر در همین حال خانواده مقتول را مخاطب قرار می‌دهد و می‌گوید: «شما را به خدا او را ببخشید و از گناهش بگذرید. او یک نفر را کشته و یک بار هم اعدام شده است.»
او در رابطه با آن 500 میلیون تومانی که خانواده مقتول به‌عنوان شرط رضایت درخواست کرده، می‌گوید: «اگر تمام دارایی‌های خودمان و اقوام‌مان را بفروشیم باز هم نمی‌توانیم این رقم را تهیه کنیم.
همان روزهای پس از قتل یعنی روزهای فروردین‌ماه سال 71، خانواده مقتول خانه و زندگی ما را دو بار به آتش کشیدند و به آنها هم برای آن کار حق می‌دهم.
حتی با تراکتور وارد منزل ما شدند و همه چیز را تخریب کردند و ما تا الان حتی یک بار هم اینها را نگفته‌ایم، اما الان می‌خواهیم نه به‌خاطر ما، بلکه به‌عنوان یک انسان به نیازعلی رحم کنند.»
درخواست دیه سنگین برای رضایت
ساسانی وکیل نیازعلی، در این رابطه می‌گوید: «دیه کامل انسان 200 میلیون تومان است و این رقمی که خانواده مقتول خواسته‌اند 300 میلیون بیشتر از دیه یک نفر است.»
داماد قدم‌خیر هم که در این مصاحبه مادر همسرش را همراهی کرده است در این‌باره می‌گوید: «بارها برای گرفتن رضایت و صحبت در رابطه با پول به منزل فرزندان اشرف رفته‌ام، اما آنها با بدگویی من را از خانه دور می‌کنند.» او همچنین مدعی شد: «آنها اجازه حرف زدن به ما نمی‌دهند و به محض اینکه متوجه می‌شوند ما پشت در هستیم گوشی آیفون را می‌گذارند.»
وی در رابطه با وضعیت مالی این خانواده می‌گوید: «خدا را شکر وضعیت مساعدی دارند. یکی از پسرهای مقتول مغازه دارد و مشغول به کار است و دیگری با کامیون خودش کار می‌کند.»
تمام دارایی‌مان 250 میلیون تومان شده است
طبق گفته‌های خانواده نیازعلی، این خانواده می‌تواند نیمی از پولی را که خانواده مقتول خواسته، تهیه کند و این موضوع در حالی است که خانواده مقتول تنها به 500 میلیون تومان رضایت می‌دهند و در این‌باره وارد مذاکره نمی‌شوند.
داماد خانواده قاتل در این باره به فرهیختگان گفت: «ما در بیشترین و بهترین حالتی که توانسته‌ایم کل دارایی‌های خود را بفروشیم موفق به تهیه 250 میلیون تومان شده‌ایم و از خانواده مقتول تقاضا می‌کنیم با نیمی از مبلغ درخواستی خود رضایت بدهند.»
وی در رابطه با امکان پرداخت قسطی بقیه مبلغ به خانواده مقتول می‌گوید: «ما برای تهیه همین 250 میلیون تومان به همه آشنایان و غریبه‌های دور و نزدیک بدهکار شده‌ایم و تا سال‌های سال باید قرض خود را پرداخت کنیم بنابراین اصلا نمی‌توانیم بقیه پول را هم قسطی کنیم. ما از این خانواده تقاضا می‌کنیم فقط قبول کنند که در را روی ما باز کنند و بگذارند حرف بزنیم.»
تهیه این 500میلیون تومان و به عبارتی نجات نیازعلی رهایی نیک از چوبه دار فقط در 2حالت امکانپذیر است؛ نخست آنکه مخاطبان ، ستادها و انجمن‌هایی که تمایل به ادامه حیات فردی که یکبار اعدام شده دارند برای تهیه این دیه کمک کنند. حالت دومی که برای جلوگیری از اعدام دوباره نیازعلی می‌توان متصور شد این است که NGOهایی که برای حفظ حیات محکومان به اعدام تلاش می‌کنند برای این امر وارد عمل شوند و برای گرفتن رضایت خانواده مقتول با آنها مذاکره کنند. به هر حال کمتر از 3روز به احتمال امضای حکم اعدام نیازعلی از سوی رئیس قوه قضاییه و اعدام احتمالی‌اش در حالی باقی مانده است که خانواده مقتول هنوز حاضر به صحبت و مذاکره در این رابطه نیستند.
قصاص دوباره از منظر حضرت علی(ع) در کتاب قضاوت‌های امیرالمومنین
نظر امام علی(ع) درباره اعدام دوباره یک قاتل در فصل 43 کتاب «قضاوت‌های حضرت علی علیه‌السلام، تالیف آیت‌الله شیخ‌محمدتقی شوشتری» منتشر شده است.
در این کتاب آمده است که در زمان خلیفه دوم یک نفر قاتل را برای قصاص به ولی‌دم مقتول سپردند و اولیای دم هم او را قصاص کردند و به خیال آنکه مرده است رهایش کردند.اما خانواده قاتلی که اعدام شده بود، رسیدند و او را که جان داشت بردند و پرستاری کردند. قاتل مجددا شفا یافت. اولیای‌دم مقتول مجددا خواستار قصاص او شدند و عمر هم قاتل را دوباره به او سپرد.در راه به امام علی علیه‌السلام رسیدند و قاتل به ایشان التجا کرد، اینها یکبار من‌را کشته‌اند و می‌خواهند بار دیگر اعدامم کنند. امام به ولی‌دم مقتول فرمود: «مگر تو یک بار وی را قصاص نکردی؟» فرزند مقتول گفت:« اما خون پدرم نباید پایمال شود و او باید کشته شود.»
امام فرمود: «آری. اما برای رعایت عدالت اول همین مقتول باید به همان شکل که او را قصاص کردی مجددا ضربه بزند و قصاص کند و تو هم دوا و درمان کنی و شفایابی و به این ترتیب با هم مساوی می‌شوید. آن وقت می‌توانی مجددا قاتل را قصاص کنی.» ولی‌دم مقتول که این حرف را شنید و جرات نداشت ضربه‌ای که به قاتل زده به خودش بزند، در کل از قصاص صرف‌نظر کرد. با توجه به این ماجرا که شباهت زیادی به این پرونده دارد، به‌نظر می‌رسد تکلیف این پرونده هم آشکار است.
اجرای این حکم مشروط است
در صورتی حکم باید اجرا شود که خساراتی که در نخستین اجرای حکم اعدام بر آن شخص وارد شده به نظر کارشناسان تعیین برسد و از بیت‌المال به ورثه او پرداخت شود. بنابراین اگر نحوه اجرا به صورت ناقص بر اثر سهل‌انگاری انجام شده خسارت‌ها را باید مجریان بپردازند.
آیت‌الله مکارم‌شیرازی
اجرای حکم دوباره وجه شرعی ندارد
کسی که حکم اعدام در مورد او اجرا شده ولی زنده مانده است، به دلیل اینکه حکم قبلی در مورد او ساقط شده، اجرای حکم جدید برای او وجه شرعی ندارد.این فرد یک بار بنابر حکمی که داشته بالای دار رفته، بنابراین حکم به صورت کامل انجام شده و بنا بر مشیت الهی زنده مانده است.
به گزارش فرهیختگان، آیت‌الله بیات زنجانی اعدام دوباره را دارای وجه شرعی نمی‌داند و آیت‌الله ناصر مکامر‌شیرازی معتقد است، خسارتی که در نخستین اجرای حکم بر قاتل وارد شده باید به خانواده او داده شود.
همسر و وکیل مردی که 20 سال پیش به جرم قتل اعدام شد اما در سردخانه زنده شد و با
پرداخت دیه از زندان آزاد شد در گفت‌و‌گو با فرهیختگان از جزئیات پرونده می‌گوید.
فرزندان مقتول که آن زمان طفل بوده‌اند، حالا بزرگ شده‌اند و خواهان اعدام دوباره قاتل پدرشان هستند. حالا کمتر از 72 ساعت به آمدن این پرونده از همدان به قوه قضائیه تهران باقی مانده است.
یک نفر را کشته، یک بار هم اعدام شده
«کلنگ را بر سر شریک همسرم زدیم و پس از آن جسدش را در بیابان پنهان کردیم.» این را «قدم‌خیر» 51 ساله در حالی می‌گفت که ممکن است تا هفته آینده همسرش را برای بار دوم اعدام کنند.
«قدم‌خیر» در حالی که چشمانش روی دفتر و خودکار و وسایل خبرنگاری ما خیره شده بود از 22 سال پیش حرف می‌زد؛ از لحظه‌ای که اشرف به قتل رسید. حالا هوش و حواس قدم‌خیر بین سال 71 و 93 در رفت‌وآمد است.
از سویی در آن روز و آن لحظات گیر افتاده و از سوی دیگر دوست دارد برای نجات همسرش حرف بزند و کاری کند.
«کلنگ را بر سر اشرف کوبید. خون بر سر و روی او روان شد. من جیغ می‌زدم.» قدم‌خیر چشمان اشکبارش را پاک می‌کند و ادامه می‌دهد: «جسد را برداشتیم و به بیابانی در حوالی شهر بردیم.»
چشم زن هنوز روی نوشته‌های روی میز خیره مانده است. درباره افتادن همسرش به دام پلیس می‌گوید: «کسی برای بازداشت نیازعلی نیامد، بلکه او خودش به کلانتری رفت و خود را معرفی کرد.»
او به اعدام نیازعلی اشاره می‌کند و می‌گوید: «لحظه‌های قبل از اعدام از خود اعدام برای نیازعلی سخت‌تر بود. تمام وجود این مرد می‌لرزید و از پله‌های سکوی اعدام بالا می‌رفت. او به جای یک بار انگار چند بار اعدام شده است. به خدا انصاف نیست باز هم این صحنه‌ها را تجربه کند.»صدای گرفته قدم‌خیر که به سختی شنیده می‌شد حالا با گریه توام شده بود و شانه‌های زن 51 ساله از شدت گریه می‌لرزید.
قدم‌خیر در همین حال خانواده مقتول را مخاطب قرار می‌دهد و می‌گوید: «شما را به خدا او را ببخشید و از گناهش بگذرید. او یک نفر را کشته و یک بار هم اعدام شده است.»
او در رابطه با آن 500 میلیون تومانی که خانواده مقتول به‌عنوان شرط رضایت درخواست کرده، می‌گوید: «اگر تمام دارایی‌های خودمان و اقوام‌مان را بفروشیم باز هم نمی‌توانیم این رقم را تهیه کنیم.
همان روزهای پس از قتل یعنی روزهای فروردین‌ماه سال 71، خانواده مقتول خانه و زندگی ما را دو بار به آتش کشیدند و به آنها هم برای آن کار حق می‌دهم.
حتی با تراکتور وارد منزل ما شدند و همه چیز را تخریب کردند و ما تا الان حتی یک بار هم اینها را نگفته‌ایم، اما الان می‌خواهیم نه به‌خاطر ما، بلکه به‌عنوان یک انسان به نیازعلی رحم کنند.»
درخواست دیه سنگین برای رضایت
ساسانی وکیل نیازعلی، در این رابطه می‌گوید: «دیه کامل انسان 200 میلیون تومان است و این رقمی که خانواده مقتول خواسته‌اند 300 میلیون بیشتر از دیه یک نفر است.»
داماد قدم‌خیر هم که در این مصاحبه مادر همسرش را همراهی کرده است در این‌باره می‌گوید: «بارها برای گرفتن رضایت و صحبت در رابطه با پول به منزل فرزندان اشرف رفته‌ام، اما آنها با بدگویی من را از خانه دور می‌کنند.» او همچنین مدعی شد: «آنها اجازه حرف زدن به ما نمی‌دهند و به محض اینکه متوجه می‌شوند ما پشت در هستیم گوشی آیفون را می‌گذارند.»
وی در رابطه با وضعیت مالی این خانواده می‌گوید: «خدا را شکر وضعیت مساعدی دارند. یکی از پسرهای مقتول مغازه دارد و مشغول به کار است و دیگری با کامیون خودش کار می‌کند.»
تمام دارایی‌مان 250 میلیون تومان شده است
طبق گفته‌های خانواده نیازعلی، این خانواده می‌تواند نیمی از پولی را که خانواده مقتول خواسته، تهیه کند و این موضوع در حالی است که خانواده مقتول تنها به 500 میلیون تومان رضایت می‌دهند و در این‌باره وارد مذاکره نمی‌شوند.
داماد خانواده قاتل در این باره به فرهیختگان گفت: «ما در بیشترین و بهترین حالتی که توانسته‌ایم کل دارایی‌های خود را بفروشیم موفق به تهیه 250 میلیون تومان شده‌ایم و از خانواده مقتول تقاضا می‌کنیم با نیمی از مبلغ درخواستی خود رضایت بدهند.»
وی در رابطه با امکان پرداخت قسطی بقیه مبلغ به خانواده مقتول می‌گوید: «ما برای تهیه همین 250 میلیون تومان به همه آشنایان و غریبه‌های دور و نزدیک بدهکار شده‌ایم و تا سال‌های سال باید قرض خود را پرداخت کنیم بنابراین اصلا نمی‌توانیم بقیه پول را هم قسطی کنیم. ما از این خانواده تقاضا می‌کنیم فقط قبول کنند که در را روی ما باز کنند و بگذارند حرف بزنیم.»
تهیه این 500میلیون تومان و به عبارتی نجات نیازعلی رهایی نیک از چوبه دار فقط در 2حالت امکانپذیر است؛ نخست آنکه مخاطبان ، ستادها و انجمن‌هایی که تمایل به ادامه حیات فردی که یکبار اعدام شده دارند برای تهیه این دیه کمک کنند. حالت دومی که برای جلوگیری از اعدام دوباره نیازعلی می‌توان متصور شد این است که NGOهایی که برای حفظ حیات محکومان به اعدام تلاش می‌کنند برای این امر وارد عمل شوند و برای گرفتن رضایت خانواده مقتول با آنها مذاکره کنند. به هر حال کمتر از 3روز به احتمال امضای حکم اعدام نیازعلی از سوی رئیس قوه قضاییه و اعدام احتمالی‌اش در حالی باقی مانده است که خانواده مقتول هنوز حاضر به صحبت و مذاکره در این رابطه نیستند.
قصاص دوباره از منظر حضرت علی(ع) در کتاب قضاوت‌های امیرالمومنین
نظر امام علی(ع) درباره اعدام دوباره یک قاتل در فصل 43 کتاب «قضاوت‌های حضرت علی علیه‌السلام، تالیف آیت‌الله شیخ‌محمدتقی شوشتری» منتشر شده است.
در این کتاب آمده است که در زمان خلیفه دوم یک نفر قاتل را برای قصاص به ولی‌دم مقتول سپردند و اولیای دم هم او را قصاص کردند و به خیال آنکه مرده است رهایش کردند.اما خانواده قاتلی که اعدام شده بود، رسیدند و او را که جان داشت بردند و پرستاری کردند. قاتل مجددا شفا یافت. اولیای‌دم مقتول مجددا خواستار قصاص او شدند و عمر هم قاتل را دوباره به او سپرد.در راه به امام علی علیه‌السلام رسیدند و قاتل به ایشان التجا کرد، اینها یکبار من‌را کشته‌اند و می‌خواهند بار دیگر اعدامم کنند. امام به ولی‌دم مقتول فرمود: «مگر تو یک بار وی را قصاص نکردی؟» فرزند مقتول گفت:« اما خون پدرم نباید پایمال شود و او باید کشته شود.»
امام فرمود: «آری. اما برای رعایت عدالت اول همین مقتول باید به همان شکل که او را قصاص کردی مجددا ضربه بزند و قصاص کند و تو هم دوا و درمان کنی و شفایابی و به این ترتیب با هم مساوی می‌شوید. آن وقت می‌توانی مجددا قاتل را قصاص کنی.» ولی‌دم مقتول که این حرف را شنید و جرات نداشت ضربه‌ای که به قاتل زده به خودش بزند، در کل از قصاص صرف‌نظر کرد. با توجه به این ماجرا که شباهت زیادی به این پرونده دارد، به‌نظر می‌رسد تکلیف این پرونده هم آشکار است.
اجرای این حکم مشروط است
در صورتی حکم باید اجرا شود که خساراتی که در نخستین اجرای حکم اعدام بر آن شخص وارد شده به نظر کارشناسان تعیین برسد و از بیت‌المال به ورثه او پرداخت شود. بنابراین اگر نحوه اجرا به صورت ناقص بر اثر سهل‌انگاری انجام شده خسارت‌ها را باید مجریان بپردازند.
آیت‌الله مکارم‌شیرازی
اجرای حکم دوباره وجه شرعی ندارد
کسی که حکم اعدام در مورد او اجرا شده ولی زنده مانده است، به دلیل اینکه حکم قبلی در مورد او ساقط شده، اجرای حکم جدید برای او وجه شرعی ندارد.این فرد یک بار بنابر حکمی که داشته بالای دار رفته، بنابراین حکم به صورت کامل انجام شده و بنا بر مشیت الهی زنده مانده است.
غیر قابل انتشار: ۰
در انتظار بررسی: ۱۳
انتشار یافته: ۳
حکم اعدام بوده نه اینکه بالای دار بردن. ولی باید خسارت ناراحتی و درد و زجری را که کشیده است به خانواده اعدامی پرداخت کنند و سپس مجازات دوباره انجام شود. عجب حکایتی بود حکایت امام علی (ع) . کلی حال کردم واضح است که خانواده مقتول نیت برپایی حدود الهی ندارند و قصد آنها فقط اخاذی است.