نگاه شما: انتظارات سرزمین طلا و مس ایران
بخش «نگاه شما» برای ارائه و معرفی «نگاه» مخاطبان «تابناک» به همه موضوعات است. هر مخاطب «تابناک» می‌تواند با مد نظر قرار دادن شرایط همکاری با این بخش، «نگاه» خود را ارسال کند تا در معرض دید و داوری دیگر مخاطبان قرار گیرد.
موسی کاظم زاده در مطلب ارسالی برای «نگاه شما» نوشت:
دفتر خاطرات ورزقان؛ سرزمین طلای سرخ ایران را ورق می زنیم. ویرانی ها و خسارت زلزله سال۱۳۹۱ و مظلومیت ساکنان این سرزمین در قاب خاطرهایمان زنده می شود. به قول عمو حاج عباد؛ اینگار بخت مردمان این سرزمین با ناملایمات، فقر و محرومیت گره خورده است.
نکته حائز اهمیت در این مقوله اینکه، درسته شهرستان ورزقان دارای منابع طبیعی خدادادی فراوانی است، ولی به نظر می آید، برخی نامهربانی های بلایای طبیعی و انسانی در سال های اخیر باعث شده، این شهرستان از داشتن حداقل امکانات و زیرساخت های لازم شهری در محرومیت باشد و همچنان چشم انتظار کمی همت مسوولان را می طلبد که توجه ویژه ای به توسعه همه جانبه این شهرستان با توجه به پتانسیل ها و ظرفیت های بالقوه این منطقه داشته باشند.
بر همین اساس، یکی از آرزوهای دیرینه هر شهروند ورزقانی و روستایی این شهرستان، آبادانی و توسعه این منطقه بوده و هست، حال پرسش مهمی که در این خصوص مطرح است اینکه، دست‌اندرکاران، مسوولان و متولیان اجرای استان چرا به عظمت و ظرفیت‌های این شهرستان کم‌توجهی می‌کنند؟ و برای به ثمر رسیدن برخی از طرح ها و پروژه های عمرانی و زیرساختی در این شهرستان، امروز و فردا می‌کنند؟!
نکته قابل تامل دیگر اینکه، با وجود این همه اما و اگرهایی که در زمینه توسعه این منطقه در چند دهه اخیر مطرح شده و یا می‌شود، اما به نظر می‌رسد، برخی مسوولان و مدیران مهم‌ترین اولویت های عمرانی، صنعتی، كشاورزی، گردشگری و زیربنایی این شهرستان را فراموش کرده‌اند که این روزها جوانان و فارغ التحصیلان دانشگاهی این منطقه برای یافتن یک شغل مناسب و کسب روزی باید به سایر شهرستان ها و استان های دیگر مهاجرت کنند.
بی شک، با چنین نگرشی است که مسئولان و مدیران استان نیز بر این باورند، با وجود این همه ثروت خدادادی چرا این سرزمین کمتر توسعه یافته و برخی ناملایمات و مشکلات اساسی در این شهرستان همچنان به قوت خود باقی است؟!
بر همین اساس، مقام عالی استان در نخستین سفر شهرستانی، با حضور در شهرستان ورزقان، با تأکید بر این که ساکنان این منطقه شایسته بالاترین خدمات هستند، خواستار رعایت و حفظ کرامت این مردم از سوی مسوولان شد.
دکتر اسماعیل جبارزاده، وجود معادن عظیم مس، طلا و گردشگری را از جمله پتانسیل های این شهرستان برشمرد و بر این اساس نیز معتقد است؛ دولت توجه ویژه ای به این منطقه در استان داشته باشد.
با این وجود، نماینده مردم ورزقان در مجلس شورای اسلامی نیز گفته؛ این شهرستان با داشتن منابع معدنی و گردشگری بکر می تواند در توسعه استان و شهرستان نقش بسزایی ایفا کند.
اللهوردی دهقانی، در حال حاضر مشکل فعلی مردم در مناطق زلزله زده این شهرستان را مشکل آب و برق خانه ها بیان می کند و می گوید؛ " هنوز شبکه آبرسانی در منطقه درست نشده و از طرفی خشکسالی هم باعث شده تا با تانکر در روستاها آبرسانی کنند، از طرفی با وجود بزرگترین معدن مس در شمال غرب کشور، چون مسوولان به جای استفاده از نیروهای متخصص بومی از نیروهای غیر بومی استفاده کرده اند، نرخ بیکاری در شهرستان ورزقان و خاروانا بسیار بالا است به طوری که بیش از سه هزار نفر بیکار در شهرستان ورزقان و خاروانا وجود دارد و در حال حاضر بیکاری در این شهرستان بیداد می کند."
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی همچنین در مورد آینده مجتمع مس سونگون در این شهرستان گفته:"مسوولان شرکت ملی مس، ۱۰ سال است که متاسفانه تاکنون از رسیدگی به کارخانجات ذوب مس سرباز زده و معتقدند؛ ضرورتی ندارد در جاهای دیگر کشور کارخانه ذوب مس داشته باشیم."
وی، درخصوص مشکلات بخش عمرانی شهرستان ورزقان و خاروانا در استان آذربایجان شرقی هم می گوید: با وجود دو بزرگراه در این شهرستان، متأسفانه تا به امروز شهرستان ورزقان و خاروانا در بخش راه های مواصلاتی با مشکلات عدیده ای مواجه بوده و دولت تاکنون هیچ گونه اقدامی در خصوص احداث راه های بین شهری از جمله ساخت بزرگراه انجام نداده است.
شهردار ورزقان نیز فاضلاب شهری، بهداشت، وضعیت نامناسب رودخانه میانی شهر، تخریب جدول ها و آسفالت معابر، نخاله های ساختمانی و پراکندگی میادین میوه و تره بار را از جمله مشکلات این شهر بیان می کند و بر این باور است که این شهر در مسیر توسعه و پیشرفت قرار گرفته و نیازمند توجه جدی مسوولان است.
کامران رحمتی شادباد، با اشاره به ظرفیت های گردشگری شهرستان ورزقان هم گفته؛ متاسفانه بسیاری از این ظرفیت ها حتی توسط مردم خود استان نیز ناشناخته است.
وی؛ غارهای حماملو، آبشار گل آخور، چیچکلو، امامزاده آستمال، قلعه جوشین، هفت چشمه، آغچه قلعه، امامزاده اوجاق کندی، کتیبه سیغندل، باغ های آقابابا فرامرزی، غارهای کرویق، آب گرم کاسین، سردار کندی(زادگاه ستارخان سالار ملی) و سیغای (زادگاه علامه محمدتقی جعفری) را تنها بخش کوچکی از ظرفیت های گردشگری این شهرستان عنوان کرد.
از سخن مسئولان و مدیران استان در رابطه با توسعه و رکود این شهرستان که بگذریم، سخنان و دیدگاه های مردمان این سرزمین برای خودش حکایتی دارد و اینان بر این باورند که این شهرستان در صورتی در مسیر توسعه و پیشرفت قرار می گیرد که نیروهای کاردان، مومن و متخصص در سر کار باشند و بخشی از منابع خدادادی این منطقه هم، برای توسعه و آبادانی این منطقه استفاده گردد.
در همین حال، حسن کریمی، یکی از ساکنان دهستان دیزمار مرکزی در بخش خاروانا شهرستان ورزقان، که برای مداوای همسرش به شهر ورزقان آمده، در گفت و گو با خبرنگار ایسنا می گوید، این چه شهرستانی است که کمترین امکانات اولیه درمان، در درمانگاه و بیمارستان آن برای یک مریض پیدا نمی شود و این چندمین بار است که برای مداوای همسرم به شهر ورزقان آمده ام، که در نهایت با وجود کمبود امکانات ما را راهی تبریز و اهر می کنند.
علی ناصری، از فرهنگیان این شهرستان؛ مشکلات اساسی این شهرستان را نبود زیر ساخت های عمرانی، اجتماعی و فرهنگی بیان می کند که کمتر مورد توجه مسئولان قرار گرفته است، نیز معتقد است؛ شهر ورزقان مثل یک دهستان بزرگی است که ساکنان این شهر با کمترین امکانات ساختار شهری در آن زندگی می کنند و زلزله اخیر نیز با خراب کردن بعضی زیر ساخت های موجود، بر شدت رکود و مشکلات این شهر افزوده است.
خانم ستاری، دانشجو و شهروند ساکن یکی دیگر از روستاهای این منطقه نیز ضمن انتقاد از عملکرد برخی از مدیران و مسوولان اداره ها و دستگاه های موجود در این شهرستان به خبرنگار ایسنا می گوید؛ وحدت و همدلي، رمز موفقيت، پيشرفت و توسعه هر جامعه اي است که به نظر می آید، نداشتن وحدت بین مسئولان و پیگیری امور، در این شهرستان باعث شده، این سرزمین با وجود داشتن منابع فراوان هنوز در محرومیت باشد.
حاج عباد قربانی، کشاورز و ساکن روستای بخش مرکزی ورزقان نیز در گفت و گو با خبرنگار ایسنا ضمن تقدیر از دست اندارکارن و تلاشگران نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران در عرصه های مختلف یادآور می شود؛ در زمان رژیم شاه ارباب ها، روستا نشینان را خیلی آزار و اذيت می کردند، بطوری که مردمان این منطقه همیشه در فقر و محرومیت به سر می برند، که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران این وضعیت بهتر شده است.
به هر حال آنچه در این راستا مهم به نظر می رسد، اینکه باید همگان برای توسعه و آبادانی این شهرستان به همدیگر کمک نمایند. شکی نیست، با این ویژگی ها و پتانسل هایی که در حال حاضر در شهرستان ورزقان هست به طور یقین مشخص می شود، تحقق آرمان« ورزقان، شهری تمیز، زیبا و توسعه یافته» دور از دسترس نباشد و در بین شهرهای آذربایجان شرقی شهر ورزقان، به عنوان توسعه یافته ترین شهر استان لقب بگیرد،که به نظر می آید دور از انتظار هم نباشد.
حال آنچه در این زمینه اهمیت دارد اینکه، مردم منطقه ارسباران و به ویژه روستانشینان این منطقه در طول تاریخ کشورمان نشان دادند که همیشه و در همه حال در امور مختلف همواره پیشگام و پیشتاز بوده اند و در واقع این قابلیت و پتانسیل در بین آنان است که اگر بخواهند کاری را انجام دهند با پشتکار، همت، غیرت و سختگیری خاص تا آخر خط می روند که نمود بارز آن تقديم هزاران شهيد گلگون كفن به هشت سال دفاع مقدس و کمک به بازسازی مناطق زلزله زده زلزله اخیر این منطقه بوده است.
از سوی دیگر، حال این پرسش مطرح می شود که شهرستان ورزقان، با داشتن این همه ثروت خدادادی و نیروی انسانی سخت کوش، صادق و با انگیزه چگونه می خواهد، خود را به عنوان« شهرستان پیشرفته و مدرن آذربایجان شرقی» و در نهایت « منطقه ای توسعه یافته» مطرح کند؟ آیا زیر ساخت های لازم اقتصادی، فرهنگی، امکانات زیربنایی و ارتباطات برای این شهرستان فراهم شده و یا باید منتظر این زیر ساخت ها شد، که به یقین می توان آن را در قاب آینده مشاهده کرد.
دفتر خاطرات ورزقان؛ سرزمین طلای سرخ ایران را ورق می زنیم. ویرانی ها و خسارت زلزله سال۱۳۹۱ و مظلومیت ساکنان این سرزمین در قاب خاطرهایمان زنده می شود. به قول عمو حاج عباد؛ اینگار بخت مردمان این سرزمین با ناملایمات، فقر و محرومیت گره خورده است.
نکته حائز اهمیت در این مقوله اینکه، درسته شهرستان ورزقان دارای منابع طبیعی خدادادی فراوانی است، ولی به نظر می آید، برخی نامهربانی های بلایای طبیعی و انسانی در سال های اخیر باعث شده، این شهرستان از داشتن حداقل امکانات و زیرساخت های لازم شهری در محرومیت باشد و همچنان چشم انتظار کمی همت مسوولان را می طلبد که توجه ویژه ای به توسعه همه جانبه این شهرستان با توجه به پتانسیل ها و ظرفیت های بالقوه این منطقه داشته باشند.
بر همین اساس، یکی از آرزوهای دیرینه هر شهروند ورزقانی و روستایی این شهرستان، آبادانی و توسعه این منطقه بوده و هست، حال پرسش مهمی که در این خصوص مطرح است اینکه، دست‌اندرکاران، مسوولان و متولیان اجرای استان چرا به عظمت و ظرفیت‌های این شهرستان کم‌توجهی می‌کنند؟ و برای به ثمر رسیدن برخی از طرح ها و پروژه های عمرانی و زیرساختی در این شهرستان، امروز و فردا می‌کنند؟!
نکته قابل تامل دیگر اینکه، با وجود این همه اما و اگرهایی که در زمینه توسعه این منطقه در چند دهه اخیر مطرح شده و یا می‌شود، اما به نظر می‌رسد، برخی مسوولان و مدیران مهم‌ترین اولویت های عمرانی، صنعتی، كشاورزی، گردشگری و زیربنایی این شهرستان را فراموش کرده‌اند که این روزها جوانان و فارغ التحصیلان دانشگاهی این منطقه برای یافتن یک شغل مناسب و کسب روزی باید به سایر شهرستان ها و استان های دیگر مهاجرت کنند.
بی شک، با چنین نگرشی است که مسئولان و مدیران استان نیز بر این باورند، با وجود این همه ثروت خدادادی چرا این سرزمین کمتر توسعه یافته و برخی ناملایمات و مشکلات اساسی در این شهرستان همچنان به قوت خود باقی است؟!
بر همین اساس، مقام عالی استان در نخستین سفر شهرستانی، با حضور در شهرستان ورزقان، با تأکید بر این که ساکنان این منطقه شایسته بالاترین خدمات هستند، خواستار رعایت و حفظ کرامت این مردم از سوی مسوولان شد.
دکتر اسماعیل جبارزاده، وجود معادن عظیم مس، طلا و گردشگری را از جمله پتانسیل های این شهرستان برشمرد و بر این اساس نیز معتقد است؛ دولت توجه ویژه ای به این منطقه در استان داشته باشد.
با این وجود، نماینده مردم ورزقان در مجلس شورای اسلامی نیز گفته؛ این شهرستان با داشتن منابع معدنی و گردشگری بکر می تواند در توسعه استان و شهرستان نقش بسزایی ایفا کند.
اللهوردی دهقانی، در حال حاضر مشکل فعلی مردم در مناطق زلزله زده این شهرستان را مشکل آب و برق خانه ها بیان می کند و می گوید؛ " هنوز شبکه آبرسانی در منطقه درست نشده و از طرفی خشکسالی هم باعث شده تا با تانکر در روستاها آبرسانی کنند، از طرفی با وجود بزرگترین معدن مس در شمال غرب کشور، چون مسوولان به جای استفاده از نیروهای متخصص بومی از نیروهای غیر بومی استفاده کرده اند، نرخ بیکاری در شهرستان ورزقان و خاروانا بسیار بالا است به طوری که بیش از سه هزار نفر بیکار در شهرستان ورزقان و خاروانا وجود دارد و در حال حاضر بیکاری در این شهرستان بیداد می کند."
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی همچنین در مورد آینده مجتمع مس سونگون در این شهرستان گفته:"مسوولان شرکت ملی مس، ۱۰ سال است که متاسفانه تاکنون از رسیدگی به کارخانجات ذوب مس سرباز زده و معتقدند؛ ضرورتی ندارد در جاهای دیگر کشور کارخانه ذوب مس داشته باشیم."
وی، درخصوص مشکلات بخش عمرانی شهرستان ورزقان و خاروانا در استان آذربایجان شرقی هم می گوید: با وجود دو بزرگراه در این شهرستان، متأسفانه تا به امروز شهرستان ورزقان و خاروانا در بخش راه های مواصلاتی با مشکلات عدیده ای مواجه بوده و دولت تاکنون هیچ گونه اقدامی در خصوص احداث راه های بین شهری از جمله ساخت بزرگراه انجام نداده است.
شهردار ورزقان نیز فاضلاب شهری، بهداشت، وضعیت نامناسب رودخانه میانی شهر، تخریب جدول ها و آسفالت معابر، نخاله های ساختمانی و پراکندگی میادین میوه و تره بار را از جمله مشکلات این شهر بیان می کند و بر این باور است که این شهر در مسیر توسعه و پیشرفت قرار گرفته و نیازمند توجه جدی مسوولان است.
کامران رحمتی شادباد، با اشاره به ظرفیت های گردشگری شهرستان ورزقان هم گفته؛ متاسفانه بسیاری از این ظرفیت ها حتی توسط مردم خود استان نیز ناشناخته است.
وی؛ غارهای حماملو، آبشار گل آخور، چیچکلو، امامزاده آستمال، قلعه جوشین، هفت چشمه، آغچه قلعه، امامزاده اوجاق کندی، کتیبه سیغندل، باغ های آقابابا فرامرزی، غارهای کرویق، آب گرم کاسین، سردار کندی(زادگاه ستارخان سالار ملی) و سیغای (زادگاه علامه محمدتقی جعفری) را تنها بخش کوچکی از ظرفیت های گردشگری این شهرستان عنوان کرد.
از سخن مسئولان و مدیران استان در رابطه با توسعه و رکود این شهرستان که بگذریم، سخنان و دیدگاه های مردمان این سرزمین برای خودش حکایتی دارد و اینان بر این باورند که این شهرستان در صورتی در مسیر توسعه و پیشرفت قرار می گیرد که نیروهای کاردان، مومن و متخصص در سر کار باشند و بخشی از منابع خدادادی این منطقه هم، برای توسعه و آبادانی این منطقه استفاده گردد.
در همین حال، حسن کریمی، یکی از ساکنان دهستان دیزمار مرکزی در بخش خاروانا شهرستان ورزقان، که برای مداوای همسرش به شهر ورزقان آمده، در گفت و گو با خبرنگار ایسنا می گوید، این چه شهرستانی است که کمترین امکانات اولیه درمان، در درمانگاه و بیمارستان آن برای یک مریض پیدا نمی شود و این چندمین بار است که برای مداوای همسرم به شهر ورزقان آمده ام، که در نهایت با وجود کمبود امکانات ما را راهی تبریز و اهر می کنند.
علی ناصری، از فرهنگیان این شهرستان؛ مشکلات اساسی این شهرستان را نبود زیر ساخت های عمرانی، اجتماعی و فرهنگی بیان می کند که کمتر مورد توجه مسئولان قرار گرفته است، نیز معتقد است؛ شهر ورزقان مثل یک دهستان بزرگی است که ساکنان این شهر با کمترین امکانات ساختار شهری در آن زندگی می کنند و زلزله اخیر نیز با خراب کردن بعضی زیر ساخت های موجود، بر شدت رکود و مشکلات این شهر افزوده است.
خانم ستاری، دانشجو و شهروند ساکن یکی دیگر از روستاهای این منطقه نیز ضمن انتقاد از عملکرد برخی از مدیران و مسوولان اداره ها و دستگاه های موجود در این شهرستان به خبرنگار ایسنا می گوید؛ وحدت و همدلي، رمز موفقيت، پيشرفت و توسعه هر جامعه اي است که به نظر می آید، نداشتن وحدت بین مسئولان و پیگیری امور، در این شهرستان باعث شده، این سرزمین با وجود داشتن منابع فراوان هنوز در محرومیت باشد.
حاج عباد قربانی، کشاورز و ساکن روستای بخش مرکزی ورزقان نیز در گفت و گو با خبرنگار ایسنا ضمن تقدیر از دست اندارکارن و تلاشگران نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران در عرصه های مختلف یادآور می شود؛ در زمان رژیم شاه ارباب ها، روستا نشینان را خیلی آزار و اذيت می کردند، بطوری که مردمان این منطقه همیشه در فقر و محرومیت به سر می برند، که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران این وضعیت بهتر شده است.
به هر حال آنچه در این راستا مهم به نظر می رسد، اینکه باید همگان برای توسعه و آبادانی این شهرستان به همدیگر کمک نمایند. شکی نیست، با این ویژگی ها و پتانسل هایی که در حال حاضر در شهرستان ورزقان هست به طور یقین مشخص می شود، تحقق آرمان« ورزقان، شهری تمیز، زیبا و توسعه یافته» دور از دسترس نباشد و در بین شهرهای آذربایجان شرقی شهر ورزقان، به عنوان توسعه یافته ترین شهر استان لقب بگیرد،که به نظر می آید دور از انتظار هم نباشد.
حال آنچه در این زمینه اهمیت دارد اینکه، مردم منطقه ارسباران و به ویژه روستانشینان این منطقه در طول تاریخ کشورمان نشان دادند که همیشه و در همه حال در امور مختلف همواره پیشگام و پیشتاز بوده اند و در واقع این قابلیت و پتانسیل در بین آنان است که اگر بخواهند کاری را انجام دهند با پشتکار، همت، غیرت و سختگیری خاص تا آخر خط می روند که نمود بارز آن تقديم هزاران شهيد گلگون كفن به هشت سال دفاع مقدس و کمک به بازسازی مناطق زلزله زده زلزله اخیر این منطقه بوده است.
از سوی دیگر، حال این پرسش مطرح می شود که شهرستان ورزقان، با داشتن این همه ثروت خدادادی و نیروی انسانی سخت کوش، صادق و با انگیزه چگونه می خواهد، خود را به عنوان« شهرستان پیشرفته و مدرن آذربایجان شرقی» و در نهایت « منطقه ای توسعه یافته» مطرح کند؟ آیا زیر ساخت های لازم اقتصادی، فرهنگی، امکانات زیربنایی و ارتباطات برای این شهرستان فراهم شده و یا باید منتظر این زیر ساخت ها شد، که به یقین می توان آن را در قاب آینده مشاهده کرد.
