جهانی شدن استقلال فرهنگی در برابر تهاجم فرهنگی
طاهره صاحب‌الزمانی
شاید هیچ کدام از واژه های علوم اجتماعی به اندازه فرهنگ دارای تعاریف متعدد نبوده است. اما برای کشوری مثل ما که فرهنگ یکی از دغدغه های اصلی آن است پذیرفتن یک تعریف اساسی به نظر می رسد.
فرهنگ مجموعه منسجمی است از ابزار و وسایل و اجناس مصرفی، منشورها و قوانین اساسی برای گروه های گوناگون اجتماعی اندیشه ها و پیشه ها باورها و آداب و رسوم.
چه فرهنگ ساده و چه پیچیده باشد در هر حال با دستگاه گسترده ای مواجه می شویم که بخشی از آن مادی و بخشی از آن انسانی و بخشی از آن معنوی است، دستگاهی که بشر به کمک آن از عهده ی حل مشکلات مشخص و ویزه که سر راه او قرار می گیرد بر می آید.
امروزه دشمنانان اسلام جنگ بسیار شدیدی را علیه مسلمانان آغاز کرده اند. البته این جنگ نیاز به توپ و تانک و مسلسل ندارد بلکه به صورت مرموزانه و مخفیانه انجام می شود و خسارت زیادی را برای مسلمانان به بار می آورند و آن حمله به فرهنگ اسلامی است.دشمنان خوب می دانند که استقلال و موجودیت هر جامعه از استقلال فرهنگی آنان نشات می‌گیرد. از این رو اصلاح فرهنگ را در راس تمام اصلاحات خود قرار می دهند و تحول فرهنگ را بزرگترین تحول در جهت رسیدن به جامعه انسانی سالم و مستقل می دانند، چرا که فرهنگ بزرگترین عنصری است که ملت را به تباهی و یا به اوج عظمت و قدرت می رساند.
متاسفانه این تهاجم فرهنگی تا حدود زیادی در زندگی مسلمانان رخنه کرده و امروزه شاهد این هستیم که بسیاری از مسلمانان از فرهنگ غرب پیروی می کنند ؛که این تبعیت مربوط به برخی از آداب و حتی عقاید غربی و همچنین طرز پوشش،اصلاح و فرم موها را شامل می شود. اگر وارد خانه مسلمانی شویم ،شاید کمترین احتمال را بدهیم که خانه یک مسلمان و پیرو دین اسلام و امت رسول الله باشد.
در حال حاضر در جای جای زندگی مسلمانان گوشه هایی از فرهنگ غرب را شاهد هستیم و به قول متفکران غربی و اشاعه دهندگان این فرهنگ در كشورهای اسلامی این کار از هر بمب و نارنجکی ویرانگرتر و از ضربه ی هر شمشیری تیزتر می باشد.در واقع از جمله نقشه های استکبار جهانی که تاثیر زیادی در کشورهای ملل شرق گذاشته و آثار آن تا حد زیادی به جای مانده است؛ از خود بیگانگی کشورها و هویت زدایی آنان بوده است.بدون تردید آنان برای بدست آوردن مقاصد شوم وبه زیرسلطه کشیدن مستضعفان جهان راهی بهتراز هجوم به فرهنگ کشورهای ضعیف نداشته ودر این راه کوشش کرده اند تا ملل مسلمان را از خود بی خود و آن ها را ميان تهي سازند.
وابستگي فكري و دروني بزرگترين فاجعه اي است كه گريبانگير ملت هاي مسلمان شده است.آن ها با ايجاد بدبيني ملت ها نسبت به خود ، موجبات خودباختگي آنان را فراهم ساخته و در حقيقت شخصيت و استقلال فكري را از ملت ها گرفته اند.مصيبت بزرگ مسلمانان ازخودباختگي فرهنگي است و بدين جهت تنها راه مقابله با خودباختگي و دستيابي به هويت اصيل، تحول فرهنگي و بدست آوردن استقلال فرهنگي است.در واقع زماني كه استقلال فرهنگي ايجاد شود پس از آن زمينه هاي جهاني شدن آن پديد خواهد آمد.
جهاني شدن، آن است كه يك شيوه زندگي خاص تعميم يابد بطوریكه همه مردم زمين را در برگيرد و موجب ايجاد تعامل، وابستگي و روابط متقابل بين حقايق ،ديدگاه ها،مفاهيم وانسان ها گردد؛روشي كه وابستگي متقابل ايجاد مي كند ،نه تنها وابستگي متقابل فكري ، بلكه وابستگي سياسي ،اقتصادي و سازماني در جهان امروز پديد مي آورد.جامعه اسلامي بايد سعي كند كه در اين مواجهه غالب باشد نه مغلوب و براي جامعه اسلامي با حقانيت مبتني بر وحي الهي، كتاب خدا ، سنت رسول الله (ص) و با اتكا به تمدن اصيل و نيروي انساني عظيم، دارا بودن چنين تواني امری مسلم است.
جهاني شدن يك طرح نيست كه ما بتوانيم با آري يا نه گفتن با آن موافقت و يا مخالفت كنيم،بلکه يك جريان است كه جامعه اسلامي با آن مواجه است و بايد سعي كند با موضع گيري خردمندانه در اين مواجهه پيروزشود.
قرآن كريم و نقش آن در زمينه استقلال فرهنگي
قرآن كريم به عنوان كتابي كه براساس فطرت مشترك تمام انسان ها بوده است و به عنوان آخرين دين الهي ودر بردارنده احكام عملي آن مي باشد و در هنگام ابلاغ پيام خويش كليه مردم اعم از مومن و غيرمومن را مخاطب قرار ساخته است،نه تنها از هيچ يك از جملات و آيات خود متضمن معنايي كه مومنين و جوامع اسلامي در حيطه مرزهاي جغرافيايي يا در چارچوب ممالك اسلامي محصور شده و از برقراري روابط و معاملات گوناگون با ديگر اقوام و ملل مشترك، صحت چنين عملي را به طور غير مستقيم ،مورد تاييد خويش قرار داده است ولي روابط با افراد و ممالك غير مومن تا به حدي است كه عزت و حرمت مؤمنين و جامعه اهل ايمان محفوظ و مصون بماند.و وفاي به عهد تا زماني خواهد بود كه طرف مقابل نيز به عهد خود پايدار بماند.
اما قرآن كريم استقلال فرهنگي را در هشت زمينه و به صورت دقيق و موشكافانه بيان مي فرمايد:
اولین زمينه :دوري جستن از فرهنگ بيگانه
قرآن برسر لزوم اجتناب از بيگانه ، اين را مي داند كه آنها دوست دارند ديگران به كيش و آئين آنها درآيند.به طوری كه در آيه 120 سوره بقره خداوند خشنودي و رضايت يهود و نصارا را از پيامبر در گرو پيروي او از آئين يهوديت و نصرانيت مي داند لذا پيامبر را از پيروي از آئين يهود و نصارا برحذر ميدارد.
دومين زمينه :هجرت براي حفظ فرهنگ ديني
قرآن کریم در آيه 79 سوره نسا مسلماناني را كه از هجرت سر باز زده اند و در جنگ بدر به همراه مشركين به هلاكت رسيده اند را سرزنش مي كندو در قبال گفته هايشان مبني بر اينكه ما در محيط خويش تحت فشار و سلطه كفار بوديم مي فرمايد،حداقل مي توانستيد از آن ديار هجرت كنيد.
سومين زمينه:اتصال به خداوند و بريدن از غير او
مؤمنين مؤظف هستند كه به خداي خود تكيه نموده و از او جهت حل مشكلات و مسائل و پيشبرد اهداف خود مدد جويند.قرآن تا به حدي روي اين امر تاكيدمي ورزد كه گويي اگر كسي بدان اعتقاد نداشته باشد وبه آن عمل ننمايد صاحب ايمان نبوده ودر ادعاي خويش صادق نيست .چنان كه در آيه 28 سوره آل عمران وآیه 51 سوره مائده مؤمنان را مجاز به پذيرش ولايت مشركين و اهل كتاب ندانسته و فقط آنان را به پذیرش ولایت خداوند دعوت فرموده است.
چهارمين زمينه :ممنوعيت تقليد و پيروي از فرهنگ بيگانه
يكي از تقليدهاي كوركورانه ،تقليد از اجانب و قدرت هاي جهان و بيگانگان است.عدم پيشرفت ملل جهان سوم در صنعت،همراه با فقر فرهنگي ،آنان را وا ميدارد كه از عادات و رسوم غرب و شرق براي خود الگو سازند .گويا اين گونه مي انديشند كه تقليد در پوشاك ، خوراك ، مسائل تجملي ،صنعت وعلوم پيشرفته را به همراه خواهد آورد.غافل از اين كه جز ذلت و وابستگي عائدي نخواهد داشت كه خداوند در سوره انعام آيه 56 خطاب به پيامبر اين موضوع را بيان مي دارد که از مسلمانان بخواه که از فرهنگ ديگران دوري نكنند و هيچ گونه ارتباطي نداشته باشند بلكه از آنان بخواه ابتدا پايه هاي فرهنگ اسلامي خود را قوي كنند تا از ثبات فكري برخوردار باشند تا فرهنگ و عقاید آنها را تاييد يا رد كنند.اسلام خواستار گفتگو با ساير افكار بر پايه ثبات فكري است ودر آيه 100سوره آل عمران و 18 سوره جاثيه پيامبررا از تقليد و پيروي از كفار و اهل كتاب برحذر داشته و ازآنچه بر او وحي مي شود تبعيت و پيروي كند.
پنجمين زمينه :صبر و استقامت در حفاظت از فرهنگ ديني
بنابر نظريه قرآن كريم يكي از صفات ذاتي و غير قابل تغيير كفار وسلطه گران در تمام دوران بشریت و حتی امروزه اين است كه آنان چشم ديدن پيشرفت و ترقي غير خود و ملل تحت سلطه خود را ندارند و نخواهد داشت.لذا خداوند در آيات مختلف از قرآن کریم به مسلمين دستور مي دهد،هيچ گاه از دشمني ذاتي ، كينه هاي دروني و نقشه هاي پنهاني كفارغافل نباشيدزيرا همواره در پي فرصتند تا راه دخالت و سلطه گري را بر شما جويند و دين و استقلالتان را در دست گيرند.
ششمين زمينه :نقش رهبران در حفظ فرهنگ
طبق آيات 52 و 25 سوره فرقان پيامبر وظيفه دارد مبارزه گسترده فرهنگي و تبليغي با جريان كفر و شرك را با محوریت قرآن انجام دهد و تلاش در راه احياي دين و مبارزه فرهنگي با جريان كفر و شرك را جهادي بزرگ و با عظمت با هدف كلي قرآن و محور اصلي که دعوت پيامبر اسلام است قرار دهد.
هفتمين زمينه :توجه به توطئه هاي دشمن
يكي از كارآمدترين حربه هاي ممالك سلطه گر ،مسخ شخصيتی و بي هويت نمودن فرهنگي ملل تحت سلطه مي باشد،تا بدينوسيله بتوانند پايه هاي سيطره خود را با پرداخت بهاي كمتر محكم سازند وطبق آيه 65 سوره يونس هدف تبليغات دشمن تحقير دين و امت اسلامي است و مسلمانان نبايد تحت تاثير تبليغات مسموم كفار قرار گيرند و احساس ضعف كنند.
هشتمين زمينه : دفاع از استقلال فرهنگي
مسلمانان بايد در برابر اموري كه فرهنگ اسلامي را تهديد مي كند ايستادگي كنند و در برابر اين گونه راه هاي هجوم،ايستادگي نمایند وبه اصالت و هويت اسلامي خود باقي مانده و باورهاي ديني را محكم كنند.همچنین نيازهاي اقتصادي ،اجتماعي و ديگر نيازها را خود تامين نمايند و راه نفوذ تبليغات سوء دشمن را در رسانه ها و مطبوعات مسدود كنند.
نتيجه گيري
يكي از ابعاد مهم رشد و توسعه دربعد اسلامي و ابعاد دیگرزندگي بعد علمي ،فكري و فرهنگي زندگي انسان است ، بعدي كه پيشرفت و ترقي ساير ابعاد زندگي اجتماعي در گرو پيشرفت آن مي باشد؛ زيرا پيشرفت در مسير تكامل ،نيازمند به نورعلم، دانش و تجربه كه مكمل آن است می باشد و بدون آن نمي توان حتي قدمي در راه پرورش استعداد در هيچ زمينه اي ، از جمله زمينه هاي اقتصادي و نظامي برداشت. لذا قرآن كريم در بهره گيري مؤمنين از اين دو ابزار(قرآن کریم و تحصیل کردگان) كارآمد تاكيد فراوان دارد و در مناسبت هاي گوناگون به آنها اشاره دارد.اما فرهنگ اسلامي مي تواند زمينه ساز رشد و تعالي و بالندگي مسلمانان و تمام بشريت شود زيرا مسلمانان حاملان رسالت پيامبرانند و براي تمام جهان به مثابه عامل تندرستي براي كالبد انسان به شمار مي روند. پس بايد براي فراهم آوردن زمينه هاي جهاني شدن به اين نكات توجه نمود :
اولا :آگاه سازي آحاد جامعه بر خطر غلبه فرهنگ اجنبي و بيان حكمت اوامر الهي نسبت به نهي از تكيه به كفار و توصيه هاي رسول الله (ص) مبني بر اجتناب از در آمدن به ذي آنان.
ثانيا :جامعه اسلامي بايد به هويت و ارزش هاي خود ايمان آورد كه در اين صورت بر حفظ آن عازم و جازم مي گردد.و نه تنها مغلوب نمي شود بلكه به تعيين بر فرهنگ مهاجم فائق خواهد آمد. اين وعده الهي است كه مي فرمايند :(لا تهنوا و لا تحزنوا و انتم الاعلون ان كنتم مؤمنين )و همچنين رسول الله فرموده است :(الاسلام يعلو و لا يعلي عليه ) مقصود حديث اين است كه اسلام در جريان تكوين و برخورد ها تصادم و تضادهاي عملي و اجتماعي از هر ديني ناجح تر و موفق تر است.
ثالثا :اسلام خود مدعي جهاني شدن است ،مخاطب اسلام تمام بشريت است .كتاب خدا براي هدايت انسان ها نازل گرديده است (هدي للناس) و در جهان بيني اسلامي آينده جهان و بشريت به صلاح و خير است نه بر فساد و شرف، سرانجام مفسدين في الارض نابودي و هلاكت است و زمين را عدل و قسط فرا خواهد گرفت و اراده آن به دست مؤمنين و صالحين خواهد بود.
حال بايد انديشيد كه چه كساني مي تواننداين آموزه ها را به افراد جامعه منتقل نمايند!
كمتر از يك ماه به آغاز سال تحصيلي 94-93 زمان باقي است ؛ چه راه كارهايي در اين دستگاه عريض وطويل جهت اين امر انديشيده است ؟ چه نيكو است همانند مسائل اقتصادي متوليان مقوله فرهنگ نيز برنامه ها وبسته هاي پيشنهادي خويش را به اطلاع عموم برسانند ؟!
بسي مايه تاسف است در بعضي نهادها ... افراد متولي فرهنگ خود هيچ آشنايي با فرهنگ اسلامي ندارند وچه بسا ناخود آگاه مروج فرهنگ غرب هستند!
تدبير يعني ساماندهي مناسب نيرو هاي بالقوه در زمينه هاي متفاوت اعم از انديشه ، نيروي انساني و....... اميد آن است در دولت تدبير واميد ، تدبير در زمينه فرهنگ به درستي لحاظ گردد نه فقط در جايگاه عناوين والقاب! تدبير به مستحكم كردن بنيان ديني نسل آينده ساز در زمانه اي كه هجوم فرهنگ غرب در همه زمينه ها زبانه مي كشد ؟!
و من الله التوفيق
فرهنگ مجموعه منسجمی است از ابزار و وسایل و اجناس مصرفی، منشورها و قوانین اساسی برای گروه های گوناگون اجتماعی اندیشه ها و پیشه ها باورها و آداب و رسوم.
چه فرهنگ ساده و چه پیچیده باشد در هر حال با دستگاه گسترده ای مواجه می شویم که بخشی از آن مادی و بخشی از آن انسانی و بخشی از آن معنوی است، دستگاهی که بشر به کمک آن از عهده ی حل مشکلات مشخص و ویزه که سر راه او قرار می گیرد بر می آید.
امروزه دشمنانان اسلام جنگ بسیار شدیدی را علیه مسلمانان آغاز کرده اند. البته این جنگ نیاز به توپ و تانک و مسلسل ندارد بلکه به صورت مرموزانه و مخفیانه انجام می شود و خسارت زیادی را برای مسلمانان به بار می آورند و آن حمله به فرهنگ اسلامی است.دشمنان خوب می دانند که استقلال و موجودیت هر جامعه از استقلال فرهنگی آنان نشات می‌گیرد. از این رو اصلاح فرهنگ را در راس تمام اصلاحات خود قرار می دهند و تحول فرهنگ را بزرگترین تحول در جهت رسیدن به جامعه انسانی سالم و مستقل می دانند، چرا که فرهنگ بزرگترین عنصری است که ملت را به تباهی و یا به اوج عظمت و قدرت می رساند.
متاسفانه این تهاجم فرهنگی تا حدود زیادی در زندگی مسلمانان رخنه کرده و امروزه شاهد این هستیم که بسیاری از مسلمانان از فرهنگ غرب پیروی می کنند ؛که این تبعیت مربوط به برخی از آداب و حتی عقاید غربی و همچنین طرز پوشش،اصلاح و فرم موها را شامل می شود. اگر وارد خانه مسلمانی شویم ،شاید کمترین احتمال را بدهیم که خانه یک مسلمان و پیرو دین اسلام و امت رسول الله باشد.
در حال حاضر در جای جای زندگی مسلمانان گوشه هایی از فرهنگ غرب را شاهد هستیم و به قول متفکران غربی و اشاعه دهندگان این فرهنگ در كشورهای اسلامی این کار از هر بمب و نارنجکی ویرانگرتر و از ضربه ی هر شمشیری تیزتر می باشد.در واقع از جمله نقشه های استکبار جهانی که تاثیر زیادی در کشورهای ملل شرق گذاشته و آثار آن تا حد زیادی به جای مانده است؛ از خود بیگانگی کشورها و هویت زدایی آنان بوده است.بدون تردید آنان برای بدست آوردن مقاصد شوم وبه زیرسلطه کشیدن مستضعفان جهان راهی بهتراز هجوم به فرهنگ کشورهای ضعیف نداشته ودر این راه کوشش کرده اند تا ملل مسلمان را از خود بی خود و آن ها را ميان تهي سازند.
وابستگي فكري و دروني بزرگترين فاجعه اي است كه گريبانگير ملت هاي مسلمان شده است.آن ها با ايجاد بدبيني ملت ها نسبت به خود ، موجبات خودباختگي آنان را فراهم ساخته و در حقيقت شخصيت و استقلال فكري را از ملت ها گرفته اند.مصيبت بزرگ مسلمانان ازخودباختگي فرهنگي است و بدين جهت تنها راه مقابله با خودباختگي و دستيابي به هويت اصيل، تحول فرهنگي و بدست آوردن استقلال فرهنگي است.در واقع زماني كه استقلال فرهنگي ايجاد شود پس از آن زمينه هاي جهاني شدن آن پديد خواهد آمد.
جهاني شدن، آن است كه يك شيوه زندگي خاص تعميم يابد بطوریكه همه مردم زمين را در برگيرد و موجب ايجاد تعامل، وابستگي و روابط متقابل بين حقايق ،ديدگاه ها،مفاهيم وانسان ها گردد؛روشي كه وابستگي متقابل ايجاد مي كند ،نه تنها وابستگي متقابل فكري ، بلكه وابستگي سياسي ،اقتصادي و سازماني در جهان امروز پديد مي آورد.جامعه اسلامي بايد سعي كند كه در اين مواجهه غالب باشد نه مغلوب و براي جامعه اسلامي با حقانيت مبتني بر وحي الهي، كتاب خدا ، سنت رسول الله (ص) و با اتكا به تمدن اصيل و نيروي انساني عظيم، دارا بودن چنين تواني امری مسلم است.
جهاني شدن يك طرح نيست كه ما بتوانيم با آري يا نه گفتن با آن موافقت و يا مخالفت كنيم،بلکه يك جريان است كه جامعه اسلامي با آن مواجه است و بايد سعي كند با موضع گيري خردمندانه در اين مواجهه پيروزشود.
قرآن كريم و نقش آن در زمينه استقلال فرهنگي
قرآن كريم به عنوان كتابي كه براساس فطرت مشترك تمام انسان ها بوده است و به عنوان آخرين دين الهي ودر بردارنده احكام عملي آن مي باشد و در هنگام ابلاغ پيام خويش كليه مردم اعم از مومن و غيرمومن را مخاطب قرار ساخته است،نه تنها از هيچ يك از جملات و آيات خود متضمن معنايي كه مومنين و جوامع اسلامي در حيطه مرزهاي جغرافيايي يا در چارچوب ممالك اسلامي محصور شده و از برقراري روابط و معاملات گوناگون با ديگر اقوام و ملل مشترك، صحت چنين عملي را به طور غير مستقيم ،مورد تاييد خويش قرار داده است ولي روابط با افراد و ممالك غير مومن تا به حدي است كه عزت و حرمت مؤمنين و جامعه اهل ايمان محفوظ و مصون بماند.و وفاي به عهد تا زماني خواهد بود كه طرف مقابل نيز به عهد خود پايدار بماند.
اما قرآن كريم استقلال فرهنگي را در هشت زمينه و به صورت دقيق و موشكافانه بيان مي فرمايد:
اولین زمينه :دوري جستن از فرهنگ بيگانه
قرآن برسر لزوم اجتناب از بيگانه ، اين را مي داند كه آنها دوست دارند ديگران به كيش و آئين آنها درآيند.به طوری كه در آيه 120 سوره بقره خداوند خشنودي و رضايت يهود و نصارا را از پيامبر در گرو پيروي او از آئين يهوديت و نصرانيت مي داند لذا پيامبر را از پيروي از آئين يهود و نصارا برحذر ميدارد.
دومين زمينه :هجرت براي حفظ فرهنگ ديني
قرآن کریم در آيه 79 سوره نسا مسلماناني را كه از هجرت سر باز زده اند و در جنگ بدر به همراه مشركين به هلاكت رسيده اند را سرزنش مي كندو در قبال گفته هايشان مبني بر اينكه ما در محيط خويش تحت فشار و سلطه كفار بوديم مي فرمايد،حداقل مي توانستيد از آن ديار هجرت كنيد.
سومين زمينه:اتصال به خداوند و بريدن از غير او
مؤمنين مؤظف هستند كه به خداي خود تكيه نموده و از او جهت حل مشكلات و مسائل و پيشبرد اهداف خود مدد جويند.قرآن تا به حدي روي اين امر تاكيدمي ورزد كه گويي اگر كسي بدان اعتقاد نداشته باشد وبه آن عمل ننمايد صاحب ايمان نبوده ودر ادعاي خويش صادق نيست .چنان كه در آيه 28 سوره آل عمران وآیه 51 سوره مائده مؤمنان را مجاز به پذيرش ولايت مشركين و اهل كتاب ندانسته و فقط آنان را به پذیرش ولایت خداوند دعوت فرموده است.
چهارمين زمينه :ممنوعيت تقليد و پيروي از فرهنگ بيگانه
يكي از تقليدهاي كوركورانه ،تقليد از اجانب و قدرت هاي جهان و بيگانگان است.عدم پيشرفت ملل جهان سوم در صنعت،همراه با فقر فرهنگي ،آنان را وا ميدارد كه از عادات و رسوم غرب و شرق براي خود الگو سازند .گويا اين گونه مي انديشند كه تقليد در پوشاك ، خوراك ، مسائل تجملي ،صنعت وعلوم پيشرفته را به همراه خواهد آورد.غافل از اين كه جز ذلت و وابستگي عائدي نخواهد داشت كه خداوند در سوره انعام آيه 56 خطاب به پيامبر اين موضوع را بيان مي دارد که از مسلمانان بخواه که از فرهنگ ديگران دوري نكنند و هيچ گونه ارتباطي نداشته باشند بلكه از آنان بخواه ابتدا پايه هاي فرهنگ اسلامي خود را قوي كنند تا از ثبات فكري برخوردار باشند تا فرهنگ و عقاید آنها را تاييد يا رد كنند.اسلام خواستار گفتگو با ساير افكار بر پايه ثبات فكري است ودر آيه 100سوره آل عمران و 18 سوره جاثيه پيامبررا از تقليد و پيروي از كفار و اهل كتاب برحذر داشته و ازآنچه بر او وحي مي شود تبعيت و پيروي كند.
پنجمين زمينه :صبر و استقامت در حفاظت از فرهنگ ديني
بنابر نظريه قرآن كريم يكي از صفات ذاتي و غير قابل تغيير كفار وسلطه گران در تمام دوران بشریت و حتی امروزه اين است كه آنان چشم ديدن پيشرفت و ترقي غير خود و ملل تحت سلطه خود را ندارند و نخواهد داشت.لذا خداوند در آيات مختلف از قرآن کریم به مسلمين دستور مي دهد،هيچ گاه از دشمني ذاتي ، كينه هاي دروني و نقشه هاي پنهاني كفارغافل نباشيدزيرا همواره در پي فرصتند تا راه دخالت و سلطه گري را بر شما جويند و دين و استقلالتان را در دست گيرند.
ششمين زمينه :نقش رهبران در حفظ فرهنگ
طبق آيات 52 و 25 سوره فرقان پيامبر وظيفه دارد مبارزه گسترده فرهنگي و تبليغي با جريان كفر و شرك را با محوریت قرآن انجام دهد و تلاش در راه احياي دين و مبارزه فرهنگي با جريان كفر و شرك را جهادي بزرگ و با عظمت با هدف كلي قرآن و محور اصلي که دعوت پيامبر اسلام است قرار دهد.
هفتمين زمينه :توجه به توطئه هاي دشمن
يكي از كارآمدترين حربه هاي ممالك سلطه گر ،مسخ شخصيتی و بي هويت نمودن فرهنگي ملل تحت سلطه مي باشد،تا بدينوسيله بتوانند پايه هاي سيطره خود را با پرداخت بهاي كمتر محكم سازند وطبق آيه 65 سوره يونس هدف تبليغات دشمن تحقير دين و امت اسلامي است و مسلمانان نبايد تحت تاثير تبليغات مسموم كفار قرار گيرند و احساس ضعف كنند.
هشتمين زمينه : دفاع از استقلال فرهنگي
مسلمانان بايد در برابر اموري كه فرهنگ اسلامي را تهديد مي كند ايستادگي كنند و در برابر اين گونه راه هاي هجوم،ايستادگي نمایند وبه اصالت و هويت اسلامي خود باقي مانده و باورهاي ديني را محكم كنند.همچنین نيازهاي اقتصادي ،اجتماعي و ديگر نيازها را خود تامين نمايند و راه نفوذ تبليغات سوء دشمن را در رسانه ها و مطبوعات مسدود كنند.
نتيجه گيري
يكي از ابعاد مهم رشد و توسعه دربعد اسلامي و ابعاد دیگرزندگي بعد علمي ،فكري و فرهنگي زندگي انسان است ، بعدي كه پيشرفت و ترقي ساير ابعاد زندگي اجتماعي در گرو پيشرفت آن مي باشد؛ زيرا پيشرفت در مسير تكامل ،نيازمند به نورعلم، دانش و تجربه كه مكمل آن است می باشد و بدون آن نمي توان حتي قدمي در راه پرورش استعداد در هيچ زمينه اي ، از جمله زمينه هاي اقتصادي و نظامي برداشت. لذا قرآن كريم در بهره گيري مؤمنين از اين دو ابزار(قرآن کریم و تحصیل کردگان) كارآمد تاكيد فراوان دارد و در مناسبت هاي گوناگون به آنها اشاره دارد.اما فرهنگ اسلامي مي تواند زمينه ساز رشد و تعالي و بالندگي مسلمانان و تمام بشريت شود زيرا مسلمانان حاملان رسالت پيامبرانند و براي تمام جهان به مثابه عامل تندرستي براي كالبد انسان به شمار مي روند. پس بايد براي فراهم آوردن زمينه هاي جهاني شدن به اين نكات توجه نمود :
اولا :آگاه سازي آحاد جامعه بر خطر غلبه فرهنگ اجنبي و بيان حكمت اوامر الهي نسبت به نهي از تكيه به كفار و توصيه هاي رسول الله (ص) مبني بر اجتناب از در آمدن به ذي آنان.
ثانيا :جامعه اسلامي بايد به هويت و ارزش هاي خود ايمان آورد كه در اين صورت بر حفظ آن عازم و جازم مي گردد.و نه تنها مغلوب نمي شود بلكه به تعيين بر فرهنگ مهاجم فائق خواهد آمد. اين وعده الهي است كه مي فرمايند :(لا تهنوا و لا تحزنوا و انتم الاعلون ان كنتم مؤمنين )و همچنين رسول الله فرموده است :(الاسلام يعلو و لا يعلي عليه ) مقصود حديث اين است كه اسلام در جريان تكوين و برخورد ها تصادم و تضادهاي عملي و اجتماعي از هر ديني ناجح تر و موفق تر است.
ثالثا :اسلام خود مدعي جهاني شدن است ،مخاطب اسلام تمام بشريت است .كتاب خدا براي هدايت انسان ها نازل گرديده است (هدي للناس) و در جهان بيني اسلامي آينده جهان و بشريت به صلاح و خير است نه بر فساد و شرف، سرانجام مفسدين في الارض نابودي و هلاكت است و زمين را عدل و قسط فرا خواهد گرفت و اراده آن به دست مؤمنين و صالحين خواهد بود.
حال بايد انديشيد كه چه كساني مي تواننداين آموزه ها را به افراد جامعه منتقل نمايند!
كمتر از يك ماه به آغاز سال تحصيلي 94-93 زمان باقي است ؛ چه راه كارهايي در اين دستگاه عريض وطويل جهت اين امر انديشيده است ؟ چه نيكو است همانند مسائل اقتصادي متوليان مقوله فرهنگ نيز برنامه ها وبسته هاي پيشنهادي خويش را به اطلاع عموم برسانند ؟!
بسي مايه تاسف است در بعضي نهادها ... افراد متولي فرهنگ خود هيچ آشنايي با فرهنگ اسلامي ندارند وچه بسا ناخود آگاه مروج فرهنگ غرب هستند!
تدبير يعني ساماندهي مناسب نيرو هاي بالقوه در زمينه هاي متفاوت اعم از انديشه ، نيروي انساني و....... اميد آن است در دولت تدبير واميد ، تدبير در زمينه فرهنگ به درستي لحاظ گردد نه فقط در جايگاه عناوين والقاب! تدبير به مستحكم كردن بنيان ديني نسل آينده ساز در زمانه اي كه هجوم فرهنگ غرب در همه زمينه ها زبانه مي كشد ؟!
و من الله التوفيق
