چگونه رژیم اسرائیل در همه جبهه‌ها در جنگ غزه شکست خورد؟

هرچند از روز گذشته بار دیگر تهاجم رژیم اسرائیل به غزه آغاز شده، ‌گفته می‌شود تلاش‌ها برای یافتن راهکاری از طریق مذاکرات با میانجی‌گری مصر نیز ادامه دارد. با این حال، با گذشت چند هفته از آغاز دور جدید درگیری‌ها، اکنون خود محافل اسرائیلی نیز درباره هزینه و فایده‌های این موضوع به بحث می‌پردازند و از شکست رژیم اسرائیل در همه جنبه‌ها سخن می‌گویند.

به گزارش «تابناک»، سایت تحلیلی «المانیتور» در مطلبی به بررسی نتایج تهاجم رژیم اسرائیل به غزه پرداخته و می‌نویسد، هرچند هنوز برای بیان اینکه دستاوردهای هر یک از طرفین دقیقاً چه بوده زود است، ‌یک نکته کاملاً آشکار است و آن اینکه رژیم اسرائیل بهای بسیار سنگینی ‌در این جریان پرداخته است.

در جریان جنگ اخیر، نه تنها رژیم اسرائیل ۶۴ سرباز و چهار فرد غیرنظامی خود را از دست داد، بلکه اقتصاد و همچنین موقعیت بین‌المللی این رژیم نیز ‌آسیب دید. صنعت گردشگری این رژیم عملاً فلج و اقتصادش به مدت بیش از یک ماه با بحران مواجه شد. همه این‌ها مواردی است که ‌بازگشت‌ناپذیر است.

در اوج عملیات رژیم اسرائیل در غزه، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر این رژیم با لحنی مبارزه‌جویانه اعلام کرد تا هنگامی که غزه‌ کامل خلع سلاح نشود، از پذیرش هر گونه موافقت‌نامه‌ برای آتش‌بس خبری نخواهد بود. با این حال، به نظر می‌رسد اکنون رژیم اسرائیل پرچم سفید خود را بالا برده است. هم‌اکنون هیچ ‌تغییر‌ محسوسی در توازن قوای دو طرف پدید ‌نیامده و حماس نیز ضمن تثبیت موقعیت خود در غزه، گام‌های مهمی در راستای شکستن محاصره این منطقه برداشته است.

افزون بر این، آنچه اکنون کشورهای خارجی با نام «بازسازی غزه» از آن یاد می‌کنند نیز نکته مثبتی برای حماس به شمار می‌رود، زیرا مبالغ ارسالی از سوی این کشور‌ها، با نظارت حماس صرف شده و در راستای تقویت استحکامات در این منطقه مورد استفاده قرار خواهد گرفت. از جنبه راهبردی، این موضوع را می‌توان ‌ناکامی واقعی برای رژیم اسرائیل دانست.

چند روز پیش، یکی از مقامات ارشد اسرائیلی که همین اواخر به حلقه اصلی تصمیم گیری در این رژیم ارتقا یافته، اظهار داشته، ‌در جریان جنگ اخیر، رژیم اسرائیل آنچه در چهل سال ‌عرصه بین المللی به دست آورده بود، از دست داد و از جنبه راهبردی، متحمل خسارت بزرگی شد. دکترین نظامی رژیم اسرائیل که از سوی دیوید بن گوریون، نخستین نخست وزیر این رژیم طرح شده بود، بر یک اصل کلی استوار است: دستیابی به یک نتیجه قاطع با کشاندن میدان جنگ به قلمرو طرف مقابل و نیز ایجاد بازدارندگی.
 
اکنون یک مقام اسرائیلی می‌گوید، از این اصول چیز زیادی برای رژیم اسرائیل ‌نمانده است.‌نکته بسیار مهم اینکه بر خلاف نبردهای متعدد قبلی، این بار میدان نبرد دقیقاً به قلمرو سرزمین‌های اشغالی کشیده شد. حماس خود را برای حمله زمینی ارتش اسرائیل آماده کرده بود و در مقابل، با استفاده از تونل‌های راهبردی خود، فضای مانوری را در میدان طرف مقابل به دست آورد. بسیاری از تلفات رژیم اسرائیل در قلمرو خودش اتفاق افتاد. حماس با استفاده از تونل‌های خود، عنصر غافلگیری را در مواجهه با رژیم اسرائیل پیاده کرد.

همان مقام اسرائیلی می‌گوید، نکته مهم‌تر، اینکه جنگ اخیر بدون ایجاد بازدارندگی پیش رفت، زیرا حماس متحمل خسارتی جدی شد و یک درگیری نظامی تمام عیار میان حماس و ارتش اسرائیل رخ داد. در این جریان، حماس توانست در عرصه‌هایی با نیروهای اسرائیلی وارد نبرد شود که برایش کاملاً آشنا بود.

در حقیقت، رژیم اسرائیل تصمیم گرفت با ‌عملیات زمینی، در عمق خاک غزه وارد عملیات شود. در این ماجرا، این رژیم توانست شماری از تونل‌های حماس را از بین ببرد، اما سرانجام ناچار شد با حماس بر سر میز مذاکره بنشیند. این در حالی است که مقامات اسرائیلی پیشتر اعلام کرده بودند به هیچ وجه با حماس وارد مذاکره نخواهند شد.

اما این هم پایان ماجرا نیست. در جریان عملیات اخیر رژیم اسرائیل در غزه، روابط این رژیم با آمریکا نیز دستخوش تحولات منفی شد. بحران اعتماد متقابل میان واشنگتن و تل آویو، طی این یک ماه به اوج خود رسید و جنبه‌ای آشکار پیدا کرد. در روزهای آینده، جان کری، وزیر خارجه آمریکا، برای بررسی همین تحولات در روند روابط دو طرف به تل آویو سفر خواهد کرد.
 
یک مسأله مهم دیگر در همین زمینه، بایکوت رژیم اسرائیل از سوی اروپایی‌هاست. از‌ آغاز دور دوم ریاست جمهوری باراک اوباما، آمریکا و کشورهای اروپایی تصمیم گرفته بودند به روند صلح میان فلسطین و رژیم اسرائیل تحرکی جدید ببخشند؛ اما با آشکار شدن شکست این روند، اکنون اروپایی‌ها تصمیم گرفته‌اند با انجام کارهایی در برخی حوزه‌ها، از جمله اعمال برخی تحریم‌های اقتصادی، رژیم اسرائیل را در فشار گذارند.

اقدام اروپا در تحریم ورود مواد لبنی از سرزمین‌های تحت تصرف رژیم اسرائیل، یکی از همین اقدامات است که به تازگی انجام گرفته است. در اوضاع کنونی، آمریکا نمی‌تواند تحریمی را علیه رژیم اسرائیل اعمال کند، زیرا این امر به معنای پایان روابط راهبردی میان واشنگتن و تل‌آویو خواهد بود. به همین دلیل است که اوباما اکنون اقدام غیرمستقیم را ترجیح داده و تلاش می‌کند از پشت پرده اقدامات را هدایت کند.

بر پایه شنیده‌ها، تحریم رژیم اسرائیل، از هجده‌ ماه پیش از سوی آمریکا و اروپا برنامه‌ریزی شده بود. در این راستا، از یک سو اروپایی‌ها نقش «شخصیت بد» ماجرا را ایفا کرده و به اعمال تحریم می‌پردازند و از سوی دیگر، اوباما با بیان اینکه قدرتی برای کمک به رژیم اسرائیل در این زمینه ندارد، عملاً به روند مذکور یاری می‌رساند. به این ترتیب، فشار‌ها بر رژیم اسرائیل تشدید شده و اقتصاد این رژیم ضربه خواهد خورد.

هم‌اکنون تحریم اروپا تنها شامل مواد لبنی و فرآورده‌های دامی می‌شود. مرحله بعدی، تحریم ورود میوه، سبزیجات، ماکیان و برخی اقلام دیگر است؛ هرچند خسارت وارده به اقتصاد رژیم اسرائیل در مرحله کنونی چندان چشمگیر نیست،  روند ایجاد شده بسیار مهم است. برای نخستین بار، اروپایی‌ها از تهدید صرف دست برداشته و در عمل، واردات کالاهای اسرائیلی را تحریم کرده‌اند.

هم‌اکنون تحریم اروپا اکنون آغاز شده و بر خلاف آنچه رژیم اسرائیل تلاش دارد از طریق تبلیغات وانمود کند، این نه یک اقدام «یهود ستیزانه»، بلکه اقدامی سیاسی است. این اقدام از سوی مهم‌ترین دوستان رژیم اسرائیل، یعنی اروپا و آمریکا برنامه ریزی شده تا به واسطه سیاست‌های نتانیاهو، بر دولت اسرائیل فشار وارد شود. در این شرایط، رژیم اسرائیل گزینه‌های چندان زیادی را مقابل خود نمی‌بیند.