تلاشهای جهانی برای رسیدن به آتشبس در غزه، وارد مرحلهای حیاتی شده است. یک مقام رژیم صهیونیستی از ارائه پیشنویس تهیه شده توسط جان کری، وزیر خارجه آمریکا به طرفین درگیری خبر داده است.
به گزارش «تابناک»، به نقل از روزنامه اسرائیلی هاآرتص، کری که قرار است عصر روز جمعه، قاهره، پایتخت مصر را به مقصد واشنگتن ترک کند، منتظر است پاسخ خالد مشعل، رئیس دفتر سیاسی حماس به پیشنهاد وی، از طریق وزرای خارجه قطر و ترکیه به دست وی برسد.
مقامات اسرائیلی مدعی شدهاند، پیشنهاد کری که در دیدار روز چهارشنبه وی به نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی داده شده، شامل موارد زیر است؛
۱ـ آتشبس موقت یک هفتهای که از روز یکشنبه آغاز خواهد شد و نیروهای اسرائیلی در این مدت، غزه را کامل ترک نمیکنند و به یافتن و تخریب تونلهای حماس ادامه خواهند داد.
۲ـ در مدت آتشبس، حماس و اسرائیل مذاکره بر سر شرایط دائمیتر را با میانجیگری مصر آغاز خواهند کرد. دولت خودگردان فلسطین نیز در این گفت وگوها خواهد بود.
۳ـ ایالات متحده، دبیرکل سازمان ملل و اتحادیه اروپا تضمین میکنند که موضوعات اصلی مورد نظر طرفین در گفت وگوها بررسی شود؛ این موارد برای اسرائیل شامل خلع سلاح غزه از راکتها و تونلها و برای حماس، شامل پایان محاصره غزه و بازسازی خسارات وارده به غزه خواهد شد.
کری که روز پنجشنبه و پس از گفتوگو با نتانیاهو به قاهره بازگشته است، با مقاماتی که توانایی اعمال فشار بر حماس و به ویژه خالد مشعل را دارند، تماسهای تلفنی طولانی برقرار کرده است. کری با خالد بن محمد العطیه، وزیر خارجه قطر ـ که در ارتباط نزدیک با مشعل است ـ وزیر خارجه ترکیه ـ که با مقامات ارشد حماس در ارتباط است ـ و همچنین با سامح الشکری وزیر خارجه مصر، ناصر جوده وزیر خارجه اردن، دبیر کل سازکان ملل تماسهایی داشته است. وزرای خارجه آلمان، فرانسه و انگلیس و همچنین کاترین اشتون، دیگر طرفهای مذاکره وی بودهاند.
یک مقام اسرائیلی گفته است، کری، قاهره را در ساعات ابتدایی عصر جمعه ترک خواهد کرد و خواهان دریافت پاسخ از مشعل پیش از رفتن به واشنگتن است، حال آنکه قرار است، کابینه امنیتی رژیم صهیونیستی نیز عصر جمعه درباره غزه تشکیل جلسه دهد.
بنا به ادعای هاآرتص، هم آمریکا و هم اسرائیل هنوز نمیدانند که مشعل چه پاسخی خواهد داد. به گفته مقامات اسرائیلی، هم مقامات حماس که در غزه مستقرند و هم هیأت حماس ـ که به ریاست موسی ابومرزوق به قاهره رفته است ـ از پیشنهاد آتشبس حمایت میکنند و از رفتار مشعل در هفته اخیر راضی نیستند.
مشعل که تا پیش از این، پذیرش آتشبس را به برآورده شدن همه درخواستهای کلیدی حماس و از جمله رفع محاصره غزه وابسته کرده بود، اکنون احتمالا آتشبس را به شرط دریافت تضمینهای لازم خواهد پذیرفت.
از سوی دیگر، پذیرش پیشنهاد کری و یا تشدید تهاجم زمینی به غزه، دو گزینهای هستند که کابینه امنیتی اسرائیل یکی از آنها را برخواهد گزید. همچنین روز پنجشنبه شاهد مواضع وزیر خارجه جدید انگلیس در مورد تحولات غزه و هشدار وی به رژیم اسرائیل بوده است.
وی بر پایان سریع عملیات زمینی اسرائیل در غزه تأکید کرده و پس از دیدار با نتانیاهو به افزایش خشم جهانی از اقدامات اسرائیل اشاره کرده است.
وی گفته است: «با ادامه عملیات اسرائیل در غزه و افزایش قربانیان غیرنظامی، نگرانیها در افکار عمومی غرب بیشتر و بیشتر میشود و همنوایی آنها با اسرائیل کاهش مییابد». وی گفته که این حقیقت را به مقامات اسرائیلی منتقل کرده است.
همزمان با این تحولات، گیدئون راکمن در مقالهای در فایننشال تایمز، به از دست رفتن کنترل اسرائیل بر غزه اشاره کرده است. به نوشته وی، نشانه های متعددی وجود دارد که از دست رفتن کنترل اسرائیل بر اوضاع را نشان میدهد که خلاصه آن از این قرار است؛
۱ـ پس از شروعی آرام، به تدریج خشمی جهانی علیه حمله اسرائیل به غزه در حال شکلگیری است. با وجود اهمیت موضوعات دیگر بینالمللی، موضوع غزه در حال تبدیل شدن به سرخط خبری رسانههای جهانی است. حمله اسرائیل به مدرسه سازمان ملل در غزه در تشدید این روند نقش داشته است.
۲ـ ناآرامی به کرانه باختری نیز گسترش یافته است. اگر انتفاضه سوم آغاز شود، آنگاه یک دوره نسبتا طولانی آرامش برای اسرائیلیها به پایان رسیده است.
۳ـ حماس که در آغاز تهاجم به غزه در ضعیفترین وضعیت بود، احیا شده است. حماس حمایت مصر و ایران را تا حدی از دست داده و همدردی با آن در غرب کاهش یافته بود. توانایی حماس در طولانی کردن مقاومت خود در برابر تهاجم زمینی و نیز تعطیل کردن فرودگاه بنگوریون، ابزارهای تبلیغاتی مهمی در دست حماس هستند. برداشته شدن محاصره غزه به هر شکلی، این امکان را به حماس میدهد که ادعا کند در جنگ با اسرائیل پیروز شده است.
۴ـ موضوع مهم دیگر، تلفات نظامی اسرائیل است؛ هرچند این عدد در قیاس با تلفات فلسطینیها کمتر است، جامعه اسرائیل را شوکه کرده است.
در چنین شرایطی، اگر دولت اسرائیل بدون دست یافتن به اهداف نظامی خود در از بین بردن توان راکتی حماس، آتشبس را بپذیرد، با خشم جدی داخلی روبه رو خواهد شد، ولی هر چه جنگ بیشتر ادامه یابد، خشم جهانی علیه اسرائیل تشدید خواهد شد و احتمال قیام مردمی در کرانه باختری نیز بیشتر میشود.