تراژدی که ضعف قانون رقم زد؛
مردم از ترس میراث فرهنگی، خانه‌های تاریخی را نابود میکنند!
منطق ایجاب می‌کند، برخورداری از یک خانه تاریخی به مزیتی برای صاحبانش بدل شود و در هنگامه خرید چنین خانه‌هایی از سوی سازمان میراث فرهنگی، درصد چشمگیری بیش از قیمت بناهای پیرامون برای بناهای تاریخی پرداخت شود و همین رویکرد باعث شود صاحبان چنین بناهایی، خود در پی معرفی و ثبت خانه‌هایشان در میراث فرهنگی باشند، نه اینکه از این امر بگریزند.
شیوه ناقص برخورد با بناهای تاریخی در اختیار مردم، باعث شده، گروهی از مردم نه تنها رغبتی به معرفی این خانه‌ها و اماکن برای ثبت تاریخی نداشته باشند، بلکه حتی نسبت به حذف مظاهر تاریخی بناها و تلاش برای تخریب سریع آنها اقدام کنند تا سرمایه‌شان برای مدت‌های طولانی بلاتکلیف نماند؛ رویکردی که نیازمند بازنگری در قوانین و اعتبارات سازمان میراث فرهنگی است و در غیر این صورت، نمی‌توان انتظار داشت که تخریب بی‌سروصدای خانه تاریخی شدت نگیرد.
به گزارش «تابناک»، در سال‌های اخیر، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بسیاری از بناهای قدیمی را خریداری کرده که تعدادی از آنها هیچ ویژگی تاریخی خاصی نظیر تعلق تاریخی به یکی از چهره‌های برجسته نداشته و صرفاً پیشینه تاریخی خانه‌ها باعث شده که میراث فرهنگی دست روی این خانه‌های تاریخی بگذارد، آنها را در ردیف میراث باستانی ثبت کند و به لیست اموالش بیفزاید. با این حال صاحبان همه خانه‌های تاریخی که ثبت شده‌اند، آنقدر خوش‌شانس نبوده‌اند و بسیاری از آنها یا خریداری نشده‌اند و یا قیمت تعیین شده برای آنها کمتر از رقم واقعی است.
در واقع اگر صاحب یک خانه با قدمت بالا و دارای قدمت نه چندان بالا اما واجد سبقه میزبان یکی از مشاهیر ایران باشید، یا با قیمت کار‌شناسی مواجه می‌شوید که چندان بالا نیست و مطابق با قانون باید با این قیمت کار‌شناسی کنار بیایید و خانه را واگذار کنید و یا شاید همین فرصت نیز در اختیارتان نباشد و مدت‌های مدیدی نه اعتباری برای خریدار خانه مذکور باشد و نه امکان واگذاری به غیر باشد. همه اینها باعث می‌شود رغبتی برای خوداظهاری درباره خانه‌های تاریخی نباشد و اتفاقاً شاهد پنهان کاری صاحبان چنین خانه‌هایی باشیم.
حذف نمادهایی که ارزش تاریخی یک خانه را به تصویر می‌کشد، توسط برخی از مالکین چنین بناهایی و همچنین تسریع برای دریافت مجوز تخریب و ساخت بناهای نوساز به جای چنین خانه‌هایی، طبیعی‌ترین رفتاری است که صاحبان چنین خانه‌هایی انجام می‌دهند و شاید نتوان چندان به ایشان نیز خرده گرفت، چرا که نوع برخورد قانونی با چنین بناهایی، باعث می‌شود تا صاحب خانه‌ها چنین رفتاری داشته باشد و عملاً بخشی از میراث ملموس تاریخی را به تلی از خاک بدل نمایند.
در هفته‌های اخیر، اخباری مبنی بر شناسایی شماری از خانه‌های تاریخی در تهران منتشر شد که مالکانش این سرنوشت را تجربه خواهند کرد و عملاً شاهد شکل‌گیری پرونده‌های حقوقی تازه‌ای برای توقف تخریب بناهای تاریخی باشیم و درگیری‌های حقوقی معمولی که میان این سازمان و صاحبان خصوصی میراث فرهنگی قدمتی طولانی دارند و با این قواعد، نمی‌توان پایانی برایش متصور بود.
منطق ایجاب می‌کند با تغییر قوانین ضعیفی که در این حوزه وجود دارد، برخورداری از یک خانه تاریخی به مزیتی برای صاحبانش بدل شود و در هنگامه خرید چنین خانه‌هایی از سوی سازمان میراث فرهنگی، درصد قابل ملاحظه‌ای بیش از قیمت بناهای پیرامون برای بناهای تاریخی پرداخت و همین رویکرد باعث شود صاحبان چنین بناهایی، خود در پی معرفی و ثبت خانه‌هایشان در میراث فرهنگی باشند، نه اینکه از این امر بگریزند.
این رویکرد با منطق تطابق بیشتری دارد، چرا که به هر حال یک بنای تاریخی ارزش مادی بیشتری دارد و نباید قیمت کار‌شناسی بناهای تاریخی بعضاً حتی پایین‌تر از قیمت تعیین شده توسط بنگاهی (قیمت خانه‌های کلنگی) در نظر گرفته شود و این حس فوبیا نسبت به خانه‌های تاریخی در مالکین خصوصی بیش از پیش تقویت شود.
همچنین انتظار می‌رود خانه‌های تاریخی که عملاً هر گونه تغییر وضعیتی در آنها توسط صاحبانش وجود ندارد، پس از ثبت خریداری شوند و این رویکرد یک قانون باشد و میراث فرهنگی بلافاصله پس از ثبت اثر اقدام به خریداری بنا از صاحب ملک کند و این گونه نباشد که مردم به جهت برخورداری از یک بنای تاریخی، مدت‌ها در پی واگذاری املاکشان باشند و میراث فرهنگی به واسطه کسر بودجه معمول، توان خریداری این خانه‌ها را نداشته باشد و این مردم باشند که متضرر میشوند.
آنچه باعث نگرانی است، نبود اراده‌ای برای رقم زدن چنین تحولی در حوزه میراث فرهنگی است و ظاهراً ماده یک قانون تأسیس سازمان میراث فرهنگی به همان شکل گذشته اجرایی خواهد شد و رویکرد تشویقی در پیش گرفته نشده تا برخی مردم از ترس این نهاد، خانه‌های تاریخی‌شان را با شتاب بالا نابود نکنند. بپذیریم که با سازوکار کنونی، چشم‌انداز روشنی در این بخش نیست و روند تخریب پنهانی بناهای تاریخی متوقف نخواهد شد و سپس در پی تغییر این قواعد اشتباه باشیم.
به گزارش «تابناک»، در سال‌های اخیر، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بسیاری از بناهای قدیمی را خریداری کرده که تعدادی از آنها هیچ ویژگی تاریخی خاصی نظیر تعلق تاریخی به یکی از چهره‌های برجسته نداشته و صرفاً پیشینه تاریخی خانه‌ها باعث شده که میراث فرهنگی دست روی این خانه‌های تاریخی بگذارد، آنها را در ردیف میراث باستانی ثبت کند و به لیست اموالش بیفزاید. با این حال صاحبان همه خانه‌های تاریخی که ثبت شده‌اند، آنقدر خوش‌شانس نبوده‌اند و بسیاری از آنها یا خریداری نشده‌اند و یا قیمت تعیین شده برای آنها کمتر از رقم واقعی است.
در واقع اگر صاحب یک خانه با قدمت بالا و دارای قدمت نه چندان بالا اما واجد سبقه میزبان یکی از مشاهیر ایران باشید، یا با قیمت کار‌شناسی مواجه می‌شوید که چندان بالا نیست و مطابق با قانون باید با این قیمت کار‌شناسی کنار بیایید و خانه را واگذار کنید و یا شاید همین فرصت نیز در اختیارتان نباشد و مدت‌های مدیدی نه اعتباری برای خریدار خانه مذکور باشد و نه امکان واگذاری به غیر باشد. همه اینها باعث می‌شود رغبتی برای خوداظهاری درباره خانه‌های تاریخی نباشد و اتفاقاً شاهد پنهان کاری صاحبان چنین خانه‌هایی باشیم.
حذف نمادهایی که ارزش تاریخی یک خانه را به تصویر می‌کشد، توسط برخی از مالکین چنین بناهایی و همچنین تسریع برای دریافت مجوز تخریب و ساخت بناهای نوساز به جای چنین خانه‌هایی، طبیعی‌ترین رفتاری است که صاحبان چنین خانه‌هایی انجام می‌دهند و شاید نتوان چندان به ایشان نیز خرده گرفت، چرا که نوع برخورد قانونی با چنین بناهایی، باعث می‌شود تا صاحب خانه‌ها چنین رفتاری داشته باشد و عملاً بخشی از میراث ملموس تاریخی را به تلی از خاک بدل نمایند.
در هفته‌های اخیر، اخباری مبنی بر شناسایی شماری از خانه‌های تاریخی در تهران منتشر شد که مالکانش این سرنوشت را تجربه خواهند کرد و عملاً شاهد شکل‌گیری پرونده‌های حقوقی تازه‌ای برای توقف تخریب بناهای تاریخی باشیم و درگیری‌های حقوقی معمولی که میان این سازمان و صاحبان خصوصی میراث فرهنگی قدمتی طولانی دارند و با این قواعد، نمی‌توان پایانی برایش متصور بود.
منطق ایجاب می‌کند با تغییر قوانین ضعیفی که در این حوزه وجود دارد، برخورداری از یک خانه تاریخی به مزیتی برای صاحبانش بدل شود و در هنگامه خرید چنین خانه‌هایی از سوی سازمان میراث فرهنگی، درصد قابل ملاحظه‌ای بیش از قیمت بناهای پیرامون برای بناهای تاریخی پرداخت و همین رویکرد باعث شود صاحبان چنین بناهایی، خود در پی معرفی و ثبت خانه‌هایشان در میراث فرهنگی باشند، نه اینکه از این امر بگریزند.
این رویکرد با منطق تطابق بیشتری دارد، چرا که به هر حال یک بنای تاریخی ارزش مادی بیشتری دارد و نباید قیمت کار‌شناسی بناهای تاریخی بعضاً حتی پایین‌تر از قیمت تعیین شده توسط بنگاهی (قیمت خانه‌های کلنگی) در نظر گرفته شود و این حس فوبیا نسبت به خانه‌های تاریخی در مالکین خصوصی بیش از پیش تقویت شود.
همچنین انتظار می‌رود خانه‌های تاریخی که عملاً هر گونه تغییر وضعیتی در آنها توسط صاحبانش وجود ندارد، پس از ثبت خریداری شوند و این رویکرد یک قانون باشد و میراث فرهنگی بلافاصله پس از ثبت اثر اقدام به خریداری بنا از صاحب ملک کند و این گونه نباشد که مردم به جهت برخورداری از یک بنای تاریخی، مدت‌ها در پی واگذاری املاکشان باشند و میراث فرهنگی به واسطه کسر بودجه معمول، توان خریداری این خانه‌ها را نداشته باشد و این مردم باشند که متضرر میشوند.
آنچه باعث نگرانی است، نبود اراده‌ای برای رقم زدن چنین تحولی در حوزه میراث فرهنگی است و ظاهراً ماده یک قانون تأسیس سازمان میراث فرهنگی به همان شکل گذشته اجرایی خواهد شد و رویکرد تشویقی در پیش گرفته نشده تا برخی مردم از ترس این نهاد، خانه‌های تاریخی‌شان را با شتاب بالا نابود نکنند. بپذیریم که با سازوکار کنونی، چشم‌انداز روشنی در این بخش نیست و روند تخریب پنهانی بناهای تاریخی متوقف نخواهد شد و سپس در پی تغییر این قواعد اشتباه باشیم.
غیر قابل انتشار: ۱
در انتظار بررسی: ۲۳
انتشار یافته: ۳۲
من یه خونه رو که مال 100 سال پیشه رو می شناسم که صاحبانش خونه رو سپردن که با کلنگ از داخل خراب کنن، چون سازمان میراث فرهنگی می خواست به ثمن بخس ازشون بخره . پاسخ ها
ناشناس
| 
| ۱۲:۰۸ - ۱۳۹۳/۰۵/۰۱
محمد جعفر تونی؟ بابا ناشناس
| | ۱۳:۵۲ - ۱۳۹۳/۰۵/۰۱
چه عجب از كار ميراث فرهنگي حمايت نكردي؟ ناشناس
| | ۱۶:۳۶ - ۱۳۹۳/۰۵/۰۱
ممدجعفر، ببم جان کجایی تو... دلم برات تنگ شده بود... ناشناس
| | ۲۲:۴۸ - ۱۳۹۳/۰۵/۰۱
اکانت ممد جعفر هک شده ! به شتره میگن چرا گردنت کجه؟میگه کجام راسته؟؟
شما فک می کنید مشکل میراث فرهنگی این خاون ها 50 یا 100 ساله است
...
دمت گرم درست گفتی پاسخ ها
ناشناس
| | ۱۲:۳۲ - ۱۳۹۳/۰۵/۰۱
سلام. من همونی هستم که نظر بالا رو دادم! حالا اون شخصی که منفی داده به من منفی داده که از تابناک دفاع کردم که حق رو گفته یا به تابناک؟ یعنی ایشون موافق هستند که مردم ملشون رو مفت در اختیار میراٍث فرهنگی قرار بدهند یا با پنهان کردن و تخریب ملک به تاریخ این سرزمین آسیب بزنند؟! بار ها شده اثار باستانی رو خراب کردن مردم برای گنج و سرو کله ی میراث فرهنگی پیدا شد و خودش گنج رو برد و شاید ...؟اینام واسه رضای خدا حراست نمیکنن
مدینه گفتی و کردی کبابم ی سر به اصفهان بزنید ببینید چه خانه هایی را با بستن ناودان در زمستان و یا باز گذاشتن شیر آب تخریب می کنند. اصلن بیاین کارخانجات عظیم اصفهان که زمانی منچستر ایران بوده را ببینید که قدم به قدم دارند خرابشان می کنند یکی هم نیست به داد برسه پاسخ ها
ناشناس
| | ۰۲:۵۳ - ۱۳۹۳/۰۵/۰۲
منچستر ایران؟ بله شما درست می گویید باید بودجه های میلیاردی نهادهای فرهنگی که در حوزه نصب بنر و پرده در سطح شهرها فعالیت میکنند را افزایش داد . میراث فرهنگی که مهم نیست ! . پاسخ ها
امید
| 
| ۱۳:۳۲ - ۱۳۹۳/۰۵/۰۱
چقدر بودجه مملکت صرف کارهای فرهنگی (بخوانید ضدفرهنگی) میشه درحالیکه کسی ازحضرات بفکر میراث فرهنگی نیستند یک فکری هم به حال قاچاق گنجهای باستانی کنید. در استان فارس و سایر استانها که اکثر جاها عده ای دنبال گنج و قاچاق آن هستند. مثل تمدن جیرفت نشه که دیر جنبیدند و همش غارت شد......می ترسم یک روز بیاد که کل تخت جمشید را ببرند در کشورهای غربی و به هم بچسبانند!!!!!!!!!!!
چرا با واردات و فروش گنجیاب برخورد نمی شود!!!!!!!!!!!می دانید در آمد کشورهای غربی از نمایش گنجینه های قاچاق شده ایران چقدر است؟؟؟؟؟؟؟؟؟
پاسخ ها
ناشناس
| | ۱۴:۵۷ - ۱۳۹۳/۰۵/۰۱
بزار ببرن خارج حداقل نشون میدن که مال ایرانه. فک میکنی اگر موزه لوور نبود الان چی داشتیم واسه نمایش؟ کی الان از تخت جمشید و امثالش محافظت میکنه؟ همون بهتر که توی یه کشور دیگه باشه.کی مواظب گنجینه های این کشوره.
دستشون نمیرسه خیلی کارها رو میکردن وگرنه
من هم اگه خونم جزو آثار تاریخی محسوب بشه حتماً خودم خرابش میکنم. الان مشكل مملكت ما اينه؟(قابل توجه كساني كه از هر چيزي كه مطلب مي نويسند ميگن مشكل مملكت ما اين نيست!)
میراث فرهنگی خانه های قدیمی را برای چه منظوری می خواهد؟ترشی بیاندازد؟ایران که توریست ندارد که بخواهیم از این محل درآمدی بدست بیاوریم و خانه های بیشتری تملک کنیم.
من خیلی به این موضوع فکر میکنم. تنها نتیجه‌ای که رسیدم اینه که میراث فرهنگی اگر واقعاً دلش برای تاریخ می‌سوزه، خودش یک هزینه‌ای صرف کنه تا کسانی که دوستدار این خونه‌ها هستن بتونن این خونه‌ها رو بخرن و اجازه نده که تخریب کنن. من خودم عاشق زندگی تو این خونه‌ها هستم ولی هیچ وقت به ذهنم هم نمیرسه که یک روزی بتونم به آرزوم برسم. چون اینها زمین گرون دارن و بعد هم باید پول بازسازی زیادی بدی. اگر شهرداری کمک کنه در خرید زمین (نه هزینه کامل، فقط مقداری از اون رو به جهت حفظ بنا)، مطمئن باشید خیلی‌‌ها حاضر به خرید و بازسازی هستن. البته اگر فساد توش نباشه که در انتها چند آقا زاده صاحب خونه بشند و بعدش هم تخریب کنن در دولت و شورای شهر بعدی
میراث فرهنگی داره حق خصوصی افراد را نقض می کند.هر کسی مالک منزل خود است
میراث اگر حرفی دارد باید خانه را با ارزش تاریخیش بخرد تا مردم ترغیب به نگهداری باشند
الان تو شهر ما میراث مهمترین عامل جلوگیری از توسعه شهر و حل مشکل ترافیک شده
پاسخ ها
ناشناس
| | ۱۸:۵۸ - ۱۳۹۳/۰۵/۰۱
میراث میخواد مفت بخره درضمن فکر میکنین میراث بخره سالم میمونه نه عزیزم
بهترین کار همین تخریبشه
مجوز تخریب لازم نیست. خونه خودشه هر وقت خواست اگه می خواد می تونه تخریب کنه به هیچ کسی هم ربطی نداره. اینا که چیزی نیست تو شهر ما یه کوچه پر از خونه های بالای سیصد سال توسط شهرداری تخریب شد الان دارن مابقی رو به خاطر تجمع معتادان و به اسم امنیت تخریب میکنن ادرس خراسان جنوبی -بشرویه -کوچه ملاسعدی هرخانه قدیمی را که نمی شود «تاریخی»نامید.سازمان میراث فرهنگی هم که نمی تواند از همه کوچه - پس کوچه های ایران خبر داشته باشد. مالکین خانه های قدیمی که مایل بفروش باشند، اگر میراث فرهنگی را خبر کنند احتمالاً قیمتی بیش از قیمت دلالان دریافت خواهند کرد.
تازه مگر خبرنداريد از شهرداري ها! خونه هاي مردمو توي طرح فضاي سبز و فضاهاي گوناگون و يا تعريض جاده و كوچه و خيابان و ... مياندازن و بعد هم طلبكار ميشن كه اينجوري خيابان كنار زمين يا خونه بزرگ ميشه وقيمت ملك شما بالا ميره پس يك مبلغ هنگفتي هم بايد به شهرداري بدهي!!! اسمشو هم ميگن «حق تشرف»! برا اون دوستنای که صحبت از گنج واین جو چیزها میکنند باید بگم اگر کسی مالی رو دربیاره از شیر مادر حلال تره وبا پولش بالاخره سرمایه ای میشه برا کاری جدید..اما اگر میبینید که گنج های ما سر از اونطرف آب در میارند خوب اینجا دولت نمیخره که حالا مالی که در آوردی رو دو دستی تقدیم کی میخوای بکنی؟ ... این مشکل دیروز و امروز که نیست اگر میراث فرهنگی واقعا حافظ این جور چیزها بود اینقدر امار قاچاق زیرخاکی ها زیاد نبود اینا میخوان مفتی صاحب همه چیز بشن که جا داره بگیم زرشک
خب چرا به قیمت واقعی نمیخرن؟ چرا تو کشور ما اینقدر ضعف قانونی هست؟ متاسفم آخه ما با آثار 2500 ساله و 3000 ساله و 5000 ساله چه کردیم که میخواهیم با خونه 100 ساله بکنیم. همه جای دنیا از این آثار پول در میارند. تو ایران میراث فرهنگی شده مانع توسعه شهری. به بهانه وجود یه خانه قدیمی 100 ساله مانع توسعه شهر و ساخت و ساز میشوند. حالا این خونه خودش مخروبه هست و دو سال دیگه با یک برف و بارون سقفش میاد پایین نظري به كاشان و خانه هاي تاريخي ان بياندازيد، انجا كه بخش خصوصي وارد شده و اقدام به مرمت كرده اند بسيار ارزشمند كاركرده اند كه اكنون تبديل به نمايشگاه هايي از فرهنگ و هنر شده اند كه مانند موزه ايي ميدرخشند، اما هرجا ميراث اقدام كرده جز ظاهر سازي و چوب لاچرخ كردن كاري نكرده و تنها منتظر است تا انان كار مرمت را بدون هيچ كمكي به اتمام برسانند و ميراث امار انان را در كارنامه خود منظور كند!!!!!هر كس ميگويد نه سفري به كاشان بكند و از صاحبان اين خانه ها كه يا مرمت كرده و يا در حال مرمت هستند بپرسد كه ايا اصلا ميراث احوالي از انان پرسيده و يا فقط چوب لاچرخ انان كرده است!!!!