پروفسور پسران: حساب ذخیره ارزی را احیا کنید

اقتصاددان ایرانی و نامزد نوبل اقتصاد ۲۰۱۳ با اشاره به تورم به عنوان یکی از مشکلات اقتصاد ایران کاهش نقدینگی را علاج این مشکل ندانست و با هشدار نسبت به بروز بحران ارزی دیگر در کشور تا ۷ سال آینده توصیه کرد صندوق توسعه ملی منحل شود.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، محمدهاشم پسران صبح امروز (چهارشنبه 18 دیماه) با حضور در وزارت امور اقتصاد و دارایی به ایراد سخنانی درباره وضعیت اقتصاد ایران پرداخت و اظهار داشت: هم‌اکنون معضل اقتصاد ایران چندنرخی بودن ارز نیست چرا که نظام ارزی در کشورمان در حال تک‌نرخی شدن است.

وی با بیان اینکه ارز رسمی حواله‌ای است که پولهای خارجی را از طریق آن به دلار تبدیل می‌کنیم افزود: تحریم عامل اختلاف ارز رسمی و غیررسمی در ایران است. اگر تحریم از بین برود دیگر تفاوتی بین این 2 نرخ نخواهیم داشت.

این استاد ایرانی دانشگاه کالیفرنیا جنوبی ضمن تاکید بر اینکه نرخ ارز در شرایط فعلی برای اقتصاد ایران مهم نیست، گفت: حدود 70 درصد کالاهایی که در اقتصاد مورد معامله قرار می‌گیرد از طریق بازار آزاد ارز بوده است.

پروفسور پسران در ادامه به تحلیل وضعیت تورم در ایران پرداخت و گفت: از سال 1979 تا 2013 قیاسی بین دوران 3 ماهه نرخ تورم در ایران و آمریکا انجام داده‌ام که براساس آن در این مدت تورم ایران طبق آمار بانک مرکزی 18 درصد بوده است.

وی ادامه داد: این در حالی است که تورم آمریکا 3/6 درصد بوده است. همچنین نرخ ارز نسبت به ریال در دوره مورد بررسی 17/3 درصد تغییر داشته است؛ علت قیاس تورم ایران با آمریکا این است که در حین نداشتن هرگونه مبادله‌ای تجاری بین کشور ما و آمریکا همچنان دلار آمریکا در ایران مورد معامله قرار می‌گیرد از همین رو تورم این کشور برای ما باید مهم باشد.

* شوک اقتصادی در ایران 2 سال بعد خود را نشان می‌دهد

این اقتصاددان در ادامه با تاکید بر اینکه اگر شوک اقتصادی در بازار ایران رخ دهد و بازار ارز مختل شود حدود 2 سال طول می‌کشد که وضعیت به حالت قبل برگردد افزود: همچنین 3 سال زمان می‌برد که التهابات در بازار به نقطه صفر برسد.

پسران با اشاره به اینکه اثرات شوکهای اقتصادی در ایران خیلی سریع عمل می‌کند این مورد را یکی از دلایل تورم بالا در کشور دانست و گفت: زمانی که تورم خیلی بالا می‌رود اثرات شوک‌های اقتصادی حتی به صورت روزانه مشخص خواهد شد.

این استاد ایرانی دانشگاه کالیفرنیا جنوبی همچنین با تاکید بر اینکه عدم وجود سازمانهای پولی و مالی توسعه یافته ایران نقش مهمی در ورود شوکها به اقتصاد ایران دارد تصریح کرد: بازار پولی ایران به شدت محدود است و اقتصاد آن بسیار به نظام بانکی وابسته شده است.

* باز هم می‌گوییم علت تورم ایران نرخ ارز نیست

کاندیدای جایزه نوبل اقتصاد همچنین در ادامه سخنان خود با تاکید بر اینکه تورم، ارز و روابط این دو علت و معلول ندارد اظهار داشت: نمی‌شود نرخ تورم را از طریق کنترل ارز کاهش داد بلکه باید دید علت اصلی مشکل تورم چیست.

وی در ادامه با تاکید بر اینکه برای کاهش تورم باید نگاهی به کشورهای لاتین داشته باشیم که موفق به کنترل نرخ تورم شده‌اند، تصریح کرد: باید از کشورهای دیگر یاد بگیریم تا هزینه‌های را برای کاهش تورم کم کنیم.

پسران در همین ارتباط به ارائه گزارش تحلیلی آماری از دوران 1979 الی 2004 و 2005 الی 2013 پرداخت و گفت: تلاش کردم در این گزارش 8 سال اخیر اقتصاد ایران را مورد ارزیابی قرار دهم.

وی اضافه کرد: قبل از سال 2004 تورم ترکیه 45 درصد بود ولی بعد از سال 2005 به 8/3 درصد رسید بنابراین باید توجه داشت که کشورهای خارجی برای کاهش تورم به شدت تلاش کرده‌اند.

پسران با تاکید بر اینکه متوسط تورم جهانی 5 درصد است به بیان وضعیت تورم در کشورهای غربی پرداخت و اظهار داشت: کشور برزیل تورم خود را از 105 درصد به 5/2 درصد، آرژانتین از 76/4 درصد به 9/2 درصد، پرو از 72/3 درصد به 2/8 درصد و مکزیک از 28 درصد به 4 درصد کاهش داده است.

* ایران هیچ کاری برای کاهش تورم انجام نداد

کاندیدای جایزه نوبل اقتصاد جهان در همین ارتباط تصریح کرد: با وجود کاهش تورم در کشورهای لاتین ایران در تاریخ مورد بررسی هیچ کاری برای کاهش تورم انجام نداد چرا که قبل از سال 2004 متوسط تورم ایران 18 درصد بود و بعد از سال 2005 نیز همین روند برای تورم ایران گزارش شده است.

پسران با تاکید بر اینکه تورم ایران باید به 4 درصد برسد تصریح کرد: اولا می‌شود تورم را به صورت مستمر کاهش داد ولی باید توجه داشت که ایران با وجود معضل تورم هیچ کاری برای کنترل و کاهش تورم انجام نداده است.

این استاد ایرانی دانشگاه کالیفرنیا جنوبی ضمن تاکید بر اینکه باید دید کشورهای لاتین چه کاری برای کنترل تورم خود انجام داده‌اند، تصریح کرد: برخی می‌گویند تورم داخل کشور است و باید جراحی اقتصادی انجام دهیم و به همین خاطر به مدت 2 سال قیمتها را تغییر ندادند تا مردم وضعیت را قبول کنند ولی این به معنای این است که مریض دو سال در کما بماند و بعد بگویند وقتی جراحی است این سیاست جواب نمی‌دهد.

پسران با تاکید بر اینکه عده‌ بسیار زیادی در ایران فکر می‌کنند با کنترل پول و نقدینگی می‌توانند تورم را محدود کنند اظهار داشت: زمانی که تورم در ایران در حد 37 درصد است برای کاهش نقدینگی واقعا باید نقدینگی را کاهش داد ولی نه تنها پایه پولی را باید کاهش دهند بلکه اعتبارات بانکی را باید به حد بسیار زیادی کم کنند ولی در این حالت رکود ایجاد خواهد شد و به دنبال آن مشکلات سیاسی بوجود خواهد امد.

* کاهش نقدینگی علاج تورم ایران نیست

وی با تاکید بر اینکه در کوتاه مدت با این روش تورم کاهش خواهد یافت اما همراه با رکود ولی در بلندمدت با فشارهای سیاسی به شدت تورم افزایش خواهد یافت.

پسران توصیه کرد: مجلس، بانک مرکزی، وزارت اقتصاد و بخش خصوصی واقعی ایران در کنار یکدیگر برای کاهش تورم اقدام کنند و مانع از فشار سیاسی شوند.

پسران در عین حال به کارشناسان اقتصادی ایران توصیه کرده از نظریات شکست خورده در کشورهایی مانند برزیل حمایت نکنند و به سمت نظریه‌های جدید بروند.

این اقتصاددان ضمن اشاره به وضعیت اقتصاد برزیل تصریح کرد: رئیس کل بانک مرکزی برزیل بعد از 10 سال بررسی به این نتیجه رسید که تورم یک کشور از مردم آن کشور سرچشمه می‌گیرد و باید وضعیت سیاسی و انتظارات روانی را کنترل کرد بعد به سراغ عواملی چون نقدینگی و پایه پولی رفت.

* تورم ایران با فشار سیاسی بالا می‌رود

کاندید جایزه نوبل اقتصاد با اشاره به اینکه تورم ایران و بحران‌های ادواری ارزی ناشی از اقتصاد سیاسی است اظهار داشت: البته این عامل به تنهایی موجب مشکلات ایران نشده بلکه مسائلی از جمله تحریم، وابستگی به درآمد نفت و ضعف سیاستهای مالی به مشکلات فعلی کمک کرده است.

* هشدار پسران به بحران ارزی تا 7 سال آینده در ایران

پسران با اشاره به اینکه اگر به اقتصاد سیاسی توجه نشود مشکلات حل نخواهد شد، اظهار داشت: اگر همین مسیر در نرخ ارز ادامه پیدا کند بحران جدیدی پیش روی قرار خواهد گرفت و معلوم نیست 2 یا 7 سال آینده این بحران بروز کند؛ الان وضعیت در ایران حاد شده و باید هرچه سریعتر اقدام عملی انجام شود.

پسران تاکید کرد: نباید فکر کرد بحران ارزی ایران را می‌توان با نفت حل کرد چرا که با توجه به تحریم و کاهش درآمد نفتی می‌توان گفت نفت دیگر راهکار خروج مشکلات ایران نیست.

وی به برخی اظهارنظرها در ایران مبنی بر کاهش تورم تا 15 درصد اشاره و تصریح کرد: رساندن به 15 درصد فایده ندارد هدف دولت باید این باشد که تورم زیر 5 درصد برسد و این سیاست باید اعلام شود.

وی اضافه کرد: البته شاید مردم از تورم 15 درصدی استقبال کنند ولی اقتصاددانان می‌دانند که تورم 15 درصدی دوباره بر می‌گردد و اصلا فایده ندارد.

قرارداد اجتماعی جدید در ایران بین دولت سیاستمداران و مجلس در سطح بالایی انجام شود البته قبل از آن اقدامات کارشناسی صورت گیرد.

وی ادامه داد: برخی فکر می‌کنند تحریم تمام مسائل اقتصادی ایران را شکل داد در حالی که تورم نقش چندانی نداشته است باید توجه داشت که تورم باعث اشکال در تولید ایران شده است.

این استاد ایرانی دانشگاه کالیفرنیا جنوبی با اشاره به کاهش درصد سرانه کشور اظهار داشت: اقتصاد ایران نتوانسته رشدی در قیاس با کشورهای همسایه خود داشته باشد از همین رو باید تلاش کند سیاسی در راستای گسترش تولید در کشور اجرایی شود که علاوه بر حل مشکل اقتصاد سیاسی رشد اقتصادی را هم بالا ببرد.

* توصیه پسران به دولت ایران/ گردشگری را برای کشورهای اسلامی گسترش دهیم

پسران با بیان اینکه باید صادرات غیرنفتی گسترش یابد گفت: از مهمترین غیرنفتی جهانگردی از طریق کشورهای اسلامی است که باید توسعه پیدا کند.

وی افزود: باید درهای ایران به روی کشورهای همسایه باز شود که از طریق آن پول جذب کشورمان شود همچنین باید صنایع دستی تقویت و اشتغال‌زایی ایجاد شود.

به گفته این اقتصاددان باید سیاست بانک مرکزی و وزارت اقتصاد به گونه‌ای باشد که انتظارات تورمی در جامعه کم شود و بعد از آن نرخ بهره افزایش یابد.

* صندوق توسعه ملی منحل شود/ ذخیره ارزی احیا شود

هاشم پسران همچنین به دولت توصیه کرد: صندوق توسعه ملی منحل و حساب ذخیره ارزی احیا شود چرا که این صندوق برای کنترل نوسانات نرخ ارز آمد اما از آنجایی که خود مصرف ارزی دارد نمی‌تواند تلاطم‌های ارزی را کنترل کند.