محتمل ترین گزینه شهرداری تهران کیست؟

راهیابی تیم ملی فوتبال به جام جهانی و خوشحالی مردم، مطلب مشترک روزنامه‌های امروز است. ادامه حواشی احضار رئیس‌جمهور به دادگاه و طرح مجلس برای احیای سازمان برنامه، از دیگر مطالب مهم امروز است. در این بین، آینده شوراهای شهر و شهرداری تهران، رویکرد آمریکا به مسأله هسته‌ای و آینده اقتصاد کشور نیز خبرهای مهم دیگر هستند.

چندین روزنامه به ویژه با نگاه سیاسی به آینده شهرداری تهران در پرتو نتایج انتخابات شوراها پرداخته‌اند. مسأله مهم در این میان آن است که آیا قالیباف شانسی برای تداوم شهرداری خود در تهران دارد یا خیر؟

روزنامه ابتکار با تیتر «رقابت 14 ا‌صلاح طلب و 14 اصولگرا در شورای چهارم» پیش‌بینی کرده ‌‌که قالیباف، هاشمی یا ابتكار شهردار می‌شوند. این روزنامه نوشته است: در‌ آخرین ساعت دوشنبه شب نتایج نهایی انتخابات شورای شهر تهران اعلام شد و اسامی 31عضو پارلمان چهارم شهر تهران از سوی فرمانداری تهران اعلام شد. بر اساس نتایج اعلام شده فهرست اصلاح طلبان و اصولگریان طرفدار قالیباف به طور یكسان هر كدام حدود 13 تا 14 كرسی این پارلمان را از آن خود كردند و سرلیست حامیان دولت به جایگاهی بالاتر از هشتاد و یك دست نیافت. با اعلام این نتایج از هم اكنون می‌توان قالیباف شهردار كنونی و گزینه اصولگرایان و یا محسن‌ هاشمی، معصومه ابتكار و محمد علی نجفی سه گزینه مورد نظر اصلاح طلبان را شهردار آینده تهران دانست.

به فاصله چهار روز پس از برگزاری انتخابات شورای شهر تهران، روز گذشته تركیب قطعی پارلمان 31 نفره شهر تهران مشخص شد. هرچند در روز 24 خرداد رقابت اصلی جناح‌های سیاسی بر سر ریاست جمهوری یازدهم بود، اما رقابت لیست‌های متعدد اصولگرایان با فهرست اصلاح طلبان و فهرست حامیان دولت در تهران باعث شد تا انتخابات شورای شهر پایتخت هم به چالشی ترین رقابت چهار دوره انتخابات شوراها بدل شود.

طی دو دوره گذشته فهرست آبادگران ایران اسلامی اكثریت بلامنازع شورای شهر را در دست داشت. اما با نگاهی به ترکیب سیاسی منتخبان تهرانی می‌توان گفت دوره حکمرانی آبادگران بر شورا به سر آماده است و در شورای چهارم جریانهای مختلف فکری حضور دارند. این فهرست امسال اگرچه تا حدودی در این رقابت موفق بود اما برخلاف دو دوره گذشته نتوانست حاكم بلامنازع بهشت شود و طی چهارسال آینده با رقیب سر سختی به نام فهرست اصلاح طلبان مواجه خواهد بود. این تحول طبیعتا تحت تأثیر اقبال شدید رأی دهندگان به كاندیدای مورد حمایت اصلاح طلبان در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم اتفاق افتاد. افزایش اعضای شورای شهر به 31 نفر و تقسیم مساوی كرسی‌ها بین اصلاح طلبان و اصولگرایان دست به دست هم داد تا چهارمین دوره شورای شهر تهران تجربه ای تازه و متفاوت از سه دوره گذشته شود. دوره اول شوراها قدرت بر دست اصلاح طلبان بود. در دو دوره بعدی این آبادگران بودند که فرمان شورا را بر دست گرفته بودند و حالا در دوره چهارم گروههای مستقل، اصلاح طلب و اصولگرایانی که چندان هم رأی نیز نیستند می‌تواند تجربه تازه ای را در رأی‌گیری‌ها، انتخاب شهردار و حتی ریاست شورای شهر رقم بزند.

روزنامه ابتکار در ادامه نوشته است: روز گذشته و با مشخص شدن نتایج نهایی این انتخابات، احمد مسجد جامعی سر لیست اصلاح طلبان و عضو شورای اسلامی شهر تهران در نشستی خبری با اشاره به این که برای شهرداری پایتخت گزینه‌های زیادی مدنظرند، گفت: محمدباقر قالیباف و محسن‌ هاشمی از جمله گزینه‌ها هستند. مسجد جامعی در این گفت وگو در پاسخ به این پرسش که آیا برای پذیرش وزارت ارشاد در دولت یازدهم به شما پیشنهاد داده شده است یا خیر، پاسخ مشخصی مبنی بر رد یا تایید این خبر نداد.

شرق مانند دیگر روزنامه‌های اصلاح‌طلب، شانس چندانی برای قالیباف قائل نیست. این روزنامه با تیتر «700 هزار رأی قالیباف در تهران «گران» تمام شد» اشاره کرده ‌که مسجد جامعی عضو شورای شهر فعلی تهران که برای شورای بعد هم انتخاب شده است، در پاسخ به سؤال یکی از خبرنگاران مبنی بر اینکه آیا قالیباف، شهردار تهران خواهد ماند یا گزینه جدیدی تعریف می‌شود، گفته: شورا برای شهردار تهران تصمیم‌گیری خواهد کرد. هرچند در تهران کارهای بزرگی صورت گرفته اما برخی از اقدامات نیز بلندپروازانه بوده است. اما در مورد اینکه از تجربه‌های جدید بتوانیم استفاده کنیم این هم یک شرط و پیش‌فرضی است برای فعالیت‌های شهردار آینده. مسجدجامعی در پاسخ به سؤال یکی دیگر از خبرنگاران مبنی بر اینکه شهردار تهران در انتخابات ریاست‌جمهوری فقط 700‌هزار رأی را به خود اختصاص داد و این نشان‌دهنده اقبال مردم به گردش نخبگان در مدیریت شهری است، گفت: این نگرش را خود آقای قالیباف هم دارد که این 700‌هزار رأی آقای قالیباف در تهران موید این موضوع است. خب تهران آوردگاهی است که بسیاری از بحث‌های انتخاباتی خود را با استناد به توفیق مردم تهران مطرح می‌کرد. در عین حال وی حوزه نیروی انتظامی را مکرر مورد تأکید قرار می‌داد و تنها 700‌هزار رأی در تهران به قالیباف داده شد و این رای‌ها‌ گران تمام شد با توجه به اینکه در این مدت در تهران خیلی هزینه شده است، همین چندساله که در نظر بگیریم، قیمت هر رأی مشخص می‌شود.

شرق، محمدعلی نجفی را محتمل‌ترین گزینه برای شهرداری تهران دانسته ‌و نوشته که فهرست ائتلاف اصلاح‌طلبان در پنج کلانشهر و مرکز استان به پیروزی رسیده است، حال آن که در دیگر کلانشهرها به دلیل ردصلاحیت‌های گسترده‌ای که از سوی هیأت نظارت و اجرایی اتفاق افتاد، اصلاح‌طلبان قادر به ارایه فهرست نشدند.

با این حال تک‌چهره‌های اصلاح‌طلبی که در این شهرها از فیلتر هیأت نظارت رد شدند به نسبت تهران به موفقیت رسیدند. به گزارش «شرق» در یزد فهرست اصلاح‌طلبان از 13کرسی، هشت ‌کرسی، در سنندج از 13کرسی شش‌ کرسی، در قزوین از 13 کرسی شش‌ کرسی، در اصفهان از 21کرسی پنج‌ کرسی و در زنجان چهار کرسی را از آن خود کردند.

«فرج کمیجانی، سخنگوی ائتلاف فراگیر اصلاح‌طلبان» در پاسخ به پرسش «شرق» در زمینه گزینه‌های محتمل برای شهرداری تهران گفت: «محمدعلی نجفی محتمل‌ترین گزینه است و معصومه ابتکار و محسن‌ هاشمی از دیگر گزینه‌ها هستند». وی همچنین از «احمد مسجدجامعی» به گزینه مورد نظر اصلاح‌طلبان برای تصدی ریاست شورای شهر نام برد.

بهار اما مسأله شورا را از زاویه رئیس آینده آن مورد توجه قرار داده ‌و از مسجدجامعی نقل کرده است که «برای ریاست شورا برنامه داریم». بهار توضیح داده ‌که یکی از مهم‌ترین پرسش‌ها از مسجدجامعی که دیروز چندین ‌بار پرسیده شد، این بود که او سرانجام بین «ماندن در شورا» یا «رفتن به کابینه حسن روحانی» چه گزینه‌ای را انتخاب می‌کند؛ پرسشی که البته پاسخ روشنی نداشت و دست آخر هم مسجدجامعی گفت: «این سؤال پاسخی ندارد. نه این‌که نخواهم بگویم، اما هنوز خودم هم نمی‌دانم‌».

پس از انتخابات شوراها و اعلام نتایج اولیه آن، نخستین خبرهایی که در محافل شهری شنیده می‌شد درباره رییس بعدی شورا بود و این‌که قرار است مسجدجامعی، رییس شورای چهارم باشد. او در این‌باره گفت: «به ‌هر حال ما نیز برنامه‌هایی در این زمینه داریم و پیش‌بینی‌هایی نیز کرده‌ایم که احتمال دارد ریاست بعدی شوراها در دوره چهارم به یک اصلاح‌طلب واگذار شود. اصلاح‌طلبان حدود نیمی از شورا را به دست آورده‌اند و مجموع شرایط این امکان را محقق کرده است که شورای شهر را به جایگاه واقعی‌اش بازگردانیم و شورا تنها، شورای شهرداری نباشد و یکی از اولویت‌های مهم این است که شورای تهران در سال‌های آینده بتواند با دستگاه‌های اجرایی و دولت کار کند.» مسجدجامعی با بیان این‌که ترکیب شورای چهارم به ‌گونه‌ای است که امکان گفت‌وگو را فراهم می‌کند، تأکید کرد که شورا باید بازتاب گروه‌های اجتماعی باشد، حوزه عمل شورای اجتماعی و نباید به آن سیاسی نگاه کنیم، زیرا به اعتقاد او شوراها از جایی گرفتار مشکل شدند که به سمت‌وسوی نگاه سیاسی و جناحی کشیده شدند.

آرمان روزنامه‌ای است که به صراحت شانسی برای قالیباف قائل نشده و ادامه داده است: شهردار آتی تهران کیست؟ این سؤالی است که این روزها همه از یکدیگر می‌پرسند چرا که به اعتقاد آنها قالیباف دیگر شانس حضور در شهرداری را نخواهد داشت البته صبح روز گذشته شایعه‌ای در شهر پیچید مبنی بر اینکه روحانی درنظر دارد قالیباف را به وزارت راه و شهرسازی بفرستد.

به هر حال اکنون انتخابات شورای شهر تهران برگزار شده و مدت مدیریت قالیباف در شهرداری هم به پایان رسیده و باید فرد جدیدی بر مسند مدیریت شهری بنشیند. در این میان تاکنون چند گزینه مطرح شده که عبارتند از معصومه ابتکار (معاون رئیس دولت اصلاحات و عضو شورای شهر)، محسن ‌ هاشمی (مدیر سابق متروی تهران)، مسعود خوانساری (معاون اسبق وزارت راه) و مسعود کرباسیان (معاون سابق وزارت بازرگانی) و محمدعلی نجفی (عضو شورای شهر). روز گذشته بود که احمد مسجدجامعی درباره اینکه آیا قالیباف شهردار تهران باقی خواهد ماند یا درباره گزینه‌های جدیدی همچون محسن‌‌ هاشمی و نجفی بحث خواهد شد، گفت: شورا باید بازتاب همه گروه‌های اجتماعی باشد چراکه حوزه عمل این نهاد، شورای اجتماعی است؛ لذا نباید این حوزه را سیاسی کرد. وی گفت: مشکلات ما درست از زمانی آغاز شد که فضای شهری به سمت نگاه سیاسی کشیده شد و هرچه به انتخابات نزدیک‌تر شدیم، این فضا پررنگ‌تر شد. به هر حال باید منتظر ماند و دید شورای چهارم چه تصمیمی خواهد گرفت.

سیر تحولات به وضوح باعث نگرانی در بین هواداران قالیباف شده است. تهران امروز در پاسخ به این ‌که «انتخاب شورای چهارم برای شهرداری تهران چه خواهد بود، به هشدار درباره سیاست‌زده شدن دوباره مدیریت شهری پرداخته ‌و از قول معصومه آباد، عضو شورای فعلی و منتخب شورای آینده نوشته است: مهم‌ترین اتفاقی كه در شورای سوم روی داد، انتخاب شهردار تهران توسط شورای شهر بود. هرچند در این انتخاب در ابتدا شورای شهر با سلیقه‌های مختلفی روبه‌رو بود، با یك جمع‌بندی اساسی كه حول محور مصالح مردم شكل گرفت، اعضای شورا توانستند در انتخاب شهردار تهران به تفاهم برسند.

گمانه‌زنی‌ها درباره واكنش آمریكا به انتخابات ایران

چندین روزنامه امروز به ارزیابی آینده مذاکرات هسته‌ای پرداخته‌اند. وطن امروز در این باره نوشته است: گری سیک، تحلیلگر آمریکایی درباره رویکرد دولت آمریکا در قبال تاکتیک‌های هسته‌ای در دوران حسن روحانی اظهارنظر کرده است. وی در گفت‌وگو با بی‌بی‌سی درباره نظر کاخ سفید نسبت به پیروزی حسن روحانی در انتخابات گفت: فكر می‌كنم اگر آمریكا انتخابی داشت ترجیح می‌داد در گفت‌و‌گو با حسن روحانی طرف باشد تا سعید جلیلی. ‏بالاخره 4 سال است كه گفت‌و‌گو با جلیلی بی‌نتیجه ادامه داشته. از این لحاظ فكر می‌كنم واشنگتن راضی باشد. شرایط از اینی كه ‏هست، بدتر نشده كه شاید بهتر هم شده باشد تا امكان ایجاد پل‌های ارتباطی میسر شود. ‏

سیک درباره رویکرد دولت آمریکا در قبال دولت حسن روحانی نیز اظهار داشت: البته او تا اواسط مرداد پست ریاست‌جمهوری را در دست نمی‌گیرد و باید كابینه‌اش را تشكیل بدهد. بعید می‌دانم دولت ‏اوباما به سرعت در سیاست‌هایش تغییری بدهد. به علاوه ما می‌دانیم كه رهبر عالی ایران در این امور حق وتو دارد. انتظار دارم هر گونه تغییر ‏احتمالی به آهستگی رخ دهد. بگذارید ببینیم او چه كسی را به عنوان مذاكره‌كننده هسته‌ای انتخاب می‌كند. احتمالاً جلیلی را كه در ‏این سمت نگه نمی‌دارد. خودش هم كه رئیس‌جمهور است و نمی‌تواند مذاكره را به دست بگیرد. تا وقتی كه تركیب كابینه را ندانیم، ‏نمی‌شود قضاوت كرد. به هر حال در كوتاه‌مدت نباید انتظار تغییرات عمده‌ای را داشته باشیم.

این تحلیلگر آمریکایی درباره تمایل مقامات کاخ سفید برای مذاکرات مستقیم با ایران نیز تصریح کرد: یكی از ‏اتفاق‌هایی كه می‌شود متصور بود و من امیدوارم رخ دهد، شروع مذاكرات خصوصی و به دور از هیاهوی تبلیغاتی بین 2 طرف است. ‏خوبی این روش مذاكره این است كه می‌شود بدون نگرانی از انبوه خبرنگارانی كه بیرون سالن مذاكرات منتظر هستند، قول‌ها و ‏اطمینان‌هایی به طرف مقابل داد. طرف ایرانی با مذاكره‌كننده از آمریكا یا گروه 1+5 بدون اینكه چیزی از دست بدهند می‌توانند ‏درباره یافتن راهی برای خروج از این بن‌بست و رفتن به سمت یك راه‌حل قدم به قدم گفت‌و‌گو كنند. این موضوع كمك زیادی ‏می‌كند. آقای جلیلی تا الان با چنین اقدامی مخالف بوده است. نمی‌دانم رهبر‌عالی ایران در فضای تازه‌ای كه ایجاد شده اجازه چنین كاری ‏را بدهد یا نه. قبلاً او اجازه داده بود در سال 2003 و 2005 چنین مذاكراتی بین آمریكا و ایران انجام بشود و وجود مجدد چنین كانال ‏ارتباطی بسیار كمك خواهد كرد و كل ساختار مذاكرات را تغییر می‌دهد.

قانون هم در توصیف نخستین پاسخ اروپا و آمریكا به سیگنال‌های روحانی از عنوان « دیوار بی اعتمادی غرب ترك برداشت» استفاده کرده است. این روزنامه هم به نقل مطالب مطبوعات غربی پرداخته است و توضیح داده است که: وال استریت ژورنال، روزنامه معتبر آمریكایی در گزارشی مفصل دور‌نمایی مناسبات ایران و غرب را مورد تحلیل قرار داده است‌.

در بخشی از این گزارش آمده است: مقامات آمریکایی و اروپایی می‌گویند انتخاب روحانی، راه را برای مقامات عالی تهران به منظور تغییر جهت در سیاست هسته‌ای هموار می‌کند، هرچند که هنوز تردیدهای جدی در این زمینه وجود دارد. مقامات وزارت خارجه آمریکا می‌گویند اگر روحانی بخواهد در مورد ترمیم روابط با غرب اقدام کند، اکنون فرصت آن را دارد. همچنین در صورتی که روحانی به دنبال شفاف سازی در پرونده هسته‌ای باشد، آمریکا آماده همکاری است. تحلیلگران می‌گویند پیروزی روحانی چالشی برای اسرائیل ایجاد کرده که همچنان از جهان می‌خواهد فشار بین‌المللی را بر ایران افزایش دهند. بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل روز یکشنبه مدعی شد که جامعه بین‌المللی نباید درگیر خوش بینی شود. برخی بر این باورند که صدای میانه روی روحانی در عرصه بین‌المللی به خصوص در مقایسه با رفتار احمدی نژاد می‌تواند به کاهش اختلافات ایران و غرب کمک کند و این احتمال را افزایش دهد که حتی بدون توقف برنامه‌های هسته‌ای ایران از تشدید تحریم‌های بین‌المللی جلوگیری شود. ‌

سرمایه‌ها از بازار طلا و ارز فرار خوهد کرد؟

قانون با اشاره به پایان پس انداز خانگی دلار؛ خبر داده است که: تب فروش طلا و ارز بالا رفت. قانون در این باره نوشته: بین 14 تا 20 میلیارد دلار در دست مردم است كه ورود آن به بازار شرایط را متحول می‌كند. با فروكش كردن تب اولیه اعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری و پیروزی روحانی در این انتخابات، كه با شعار اعتدال به میدان آمده است، بازارهای اصلی كشور كم كم در حال دور شدن از جو روانی اولیه و ورود به مرحله تازه ای از فعالیت خود هستند.

در حالی كه طی دو سال اخیر ارز، طلا و سكه بازارهای اصلی و هدف برای سرمایه‌گذاری مردمی بوده كه سعی داشتند به هر طریقی مقابل كاهش ارزش پول خود ایستادگی ‌و قدرت خرید خود را حفظ كنند، به نظر می‌رسد نقدینگی به زودی از این بازار كوچ كرده و هدف دیگری را برای خود تعریف كند.

یكی از فعالان بازار در این خصوص گفت: این روزها در بازار شایعات فراوانی می‌پیچد. مثلا یك روز می‌گویند دلار 2500 تومان شد‌، روز دیگر از رفع تحریم‌ها حرف می‌زنند و ناگهان به سرعت باد شایعه رفع مشكل صادرات نفت در بازار می‌پیچد به همین خاطر قیمت‌ها نوسان فراوانی دارد اما آنها كه كارشان تمركز روی بازار و فعالیت در این حوزه است، می‌دانند كه بازار در وقت اضافه سرمایه گذاری است و به زودی سكه و طلا و ارز سیبل خوبی برای پول‌ها نخواهد بود.