آیا بستن کوچه با زنجیر قانونی است؟
مدتی است برای جلوگیری از سرقت و به اصطلاح تامین امنیت کوچه‌ها، در برخی از محله‌های شهر با بستن زنجیر در ورودی کوچه و استقرار اتاقک‌های نگهبانی رو به رو شده‌ایم.
روزنامه حمایت درباره این پدیده گزارشی تهیه کرده است و در ادامه مینویسد: اگر دوست دارید بدانید این عمل مجاز است یا خیر، خواندن این گزارش را که در گفت و گو با «ایرج پوربابایی» وکیل دادگستری است، از دست ندهید.
شروع یک ماجرای بحث برانگیز
ماجرا از بسته شدن کوچه‌ها با زنجیر و ساخت باجه نگهبانی از سوی ساکنان کوچه‌ها در شیراز آغاز شد. در همین حین معاون اجرایی و خدمات شهری شهرداری شیراز در این باره اظهار نظر کرد و به خبر نگار فارس گفت: نصب زنجیر و استقرار نگهبان در کوچه‌های بن‌بست، منع قانونی ندارد. این اظهار نظر با مخالفت‌هایی همراه شد.
از منظر حقوقی، در ارتباط با قانونی بودن زنجیرکردن کوچه‌های بن‌بست باید بدانید که به طور حتم بستن کوچه‌های عمومی بن‌بست و غیر بن‌بست، منع قانونی دارد. در ماده 24 قانون مدنی آمده است که «هیچ کس نمی‌تواند معابری که انتهای آن مسدود نیست را ببندد». برخی با استناد به این ماده قانونی برداشت میکنند که کوچه‌های بن‌بست مشمول این امر نشده و می‌توان آنها را مسدود کرد. اما طبق قانون، فقط کوچه‌های اختصاصی را می‌توان با زنجیر بست و برای آن باجه نگهبانی گذاشت.
کوچه اختصاصی هم به این معنا نیست که ساکنان یک محله، کوچه را برای خودشان اختصاصی کنند، بلکه به این معناست که از ملک متعلق به خودشان کوچه‌ای یا محوطه‌ای درست کنند و تنها در این شرایط می‌توانند کوچه را با زنجیر ببندند و برای آن نگهبان بگذارند. یعنی اهالی یک خیابان، بخشی از دیوار حیاط خود را خراب کرده و آن را به کوچه اضافه میکنند و با این عمل آنان صاحب کوچه بوده و کوچه ملک خصوصی شان محسوب می‌شود.
بستن ملک عمومی، جرم است
نقشه کوچه‌ها، شوارع یا بن‌بست‌ها باید بر اساس قانون نحوه خرید ابنیه و اراضی مورد نیاز شهرداری‌ها، مصوب سال 1358 و براساس نقشه هادی و تفضیلی شهرها که شهرداری آن را تایید و به تصویب وزارت‌کشور و استانداری همان استان می‌رساند، ترسیم شده و حدود آن مشخص شده باشد.
یعنی محدوده املاک موجود در شهر بر اساس نقشه شهر مشخص می‌شوند. بنابراین اگر کوچه‌ها و راه‌ها بر اساس این قانون ایجاد شده باشد و شهرداری آن را به عنوان اماکن عمومی استفاده کرده باشد، زنجیر کردن کوچه غیرقانونی می‌شود. اما اگر مالکان در کوچه‌ها از ملک متعلق به خودشان استفاده و کوچه‌ای احداث کرده باشند، بستن و محصور کردن این کوچه که متعلق به خودشان است، منع قانونی ندارد.
براساس قانون اگر شهرداری نیاز دارد که راهی، کوچه‌ای یا فضای سبزی یا حتی مکان تفریحی و هر چیز عمومی در شهر ایجاد کند، باید جزییات آن در نقشه هادی یا نقشه تفضیلی شهر ذکر شده باشد و در این صورت است که شهرداری برای ایجاد محلی که در طرح تفصیلی آمده است، می‌تواند بر اساس قانون سال 58 ، ملک را از مالک خریداری و از ملک خریداری شده برای استفاده عمومی استفاده کند و ملک عمومی هم متعلق به همه ساکنان شهر است.
شهرداری مالک کوچه‌ها نیست
در میان همه این دعواها عده‌ای معتقدند که به علت وجود تاسیسات عمومی از قبیل آب، برق، گاز و ... و ارائه خدمات عمومی از طرف شهرداری به مردم آن هم در کوچه‌های شهر، کوچه متعلق به شهرداری است و با مجوز گرفتن از این نهاد می‌توان آن را اختصاصی کرد. اما این افراد کاملا در اشتباه هستند و باید بدانند که اینطور نیست. ارائه این خدمات مطابق ماده 55 و 25 قانون شهرداری، از وظایف مشخص شده شهرداری است و کسی که وظیفه‌اش را انجام می‌دهد، حق ادعای مالکیت ندارد، بنابراین به هیچ وجه هرکوچه‌ای به شهرداری تعلق ندارد.
کوچه یک مکان عمومی است و توافق ساکنان نمی‌تواند ناقض مالکیت و نافی حقوق سایر شهروندان باشد. به فرض، اگر شما ساکن کوچه‌ای باشید و با همسایگان خود توافق کنید که آنجا را با زنجیر ببندید، باید در نظر داشته باشید که استفاده از کوچه فقط حق شما و همسایه‌هایتان نیست و باقی شهروندان هم حق استفاده و حداقل تردد در این کوچه را دارند و برابر قانون، باید به راحتی در کوچه رفت و آمد کنند، زیرا این ملک متعلق به عموم مردم است و هیچکس حق ندارد این حق را از آن ها بگیرد. پوربابایی درمورد بستن کوچه‌ها با اخذ مجوز از نیروی انتظامی معتقد است: نیروی انتظامی نمی‌تواند دخالتی در بستن کوچه‌ها با زنجیر داشته باشد و برای این کار مجوز صادر کند. البته خود شهرداری هم نمی‌تواند این اجازه را بدهد، زیرا شهرداری متولی حقوق عمومی است و نمی‌تواند برای خودش مالکیت اثبات کند. البته نباید نفع این کار برای نیروی انتظامی را نادیده گرفت.
نگهبان محله یا ضابط دادگستری؟
در ارتباط با نگهبانی که مردم برای بستن و مراقبت از کوچه‌ها انتخاب میکنند نیز، باید بدانید که نگهبانی کسی است که از طرف مردم برای کوچه‌ها انتخاب می‌شود. او کسی است که گزارش حوادث را به اهالی کوچه و نیروی انتظامی می‌دهد یا عبور و مرور به داخل کوچه را کنترل و از خانه‌های ساکنان مراقبت میکند. در این بین مهم‌تر از همه موارد حق و حقوقش توسط ساکنان محله پرداخت می‌شود. یادتان باشد این شخص نمی‌تواند به عنوان ضابط دادگستری عمل کند. البته ناگفته نماند، البته گاهی نیروی انتظامی مجوزی با درخواست اهالی برای این فرد صادر می کند که اگر نیروی انتظامی این مجوز را صادر کند، حتماً مختص به اجازه برای نگهبانی و مراقبت از کوچه است و این مجوز حق بستن و مسدود کردن کوچه با زنجیر را به کسی نمی‌دهد. در اصل این نگهبان به نیروی انتظامی کمک کرده تا بهتر امنیت را برقرار کند. این نگهبان با حقوقی که همسایه‌ها دریافت میکنند، از فشار کار پلیس کم کرده و با گزارش‌های خود از آمار جرم و جنایت در محله کم میکند. اما چون این شخص ضابط دادگستری نیست و اختیارات دولتی ندارد، پیروی از دستوراتش نیز برای همه واجب نیست و تخلف از گفته‌هایش جرم به حساب نمی‌آید.
نگهبان محله، حکم سرایدار ساختمان را دارد
در این باره باید بدانید که مشکلات زیادی برای نگهبانی محله به وجود می آید. خیلی از مواقع اتفاق می‌افتد که نگهبان با دزد یا ضاربی درگیر می‌شود یا دچار حادثه‌ای می‌شود و به این علت که نحوه برخورد نگهبان باید مانند شهروندی عادی باشد و هیچ گونه حقوق و مزایا، امتیازات یا ویژگی خاصی ندارد و در ردیف ضابطان قوه قضاییه قرار نمی‌گیرد، کاری از دستش بر نمی‌آید. در صورت دفاع از خود و وارد کردن خسارت مالی و جانی به فرد ضارب نیز، باید محق بودن خود را ثابت کند و گرنه مورد توبیخ قانون قرار می‌گیرد. به عبارتی، اگر کسی از دستور نگهبان محله تمرد کند، مجرم تلقی نمی‌شود، زیرا نگهبان یک شهروند عادی است که می‌تواند براساس حقوقی که سایرین به او داده‌اند از مکانی محافظت کند و خطراتی که آن محل را تهدید میکند را به نیروی انتظامی گزارش دهد. نگهبان محله حکم سرایدار یک ساختمان را دارد.
بستن کوچه‌ها منجر به گسست فرهنگی می‌شود؟
از نظر حقوقی، اگر کوچه اختصاصی باشد بستن آن نه تنها منع قانونی ندارد، بلکه موجه هم هست و در غیر این‌صورت و اگر کوچه بن بست نباشد و شارع عمومی باشد، بستن و محصور کردن آن دارای منع قانونی است و اشکال دارد. همچنین زنجیر بستن کوچه‌ها نمی‌تواند منجر به گسست فرهنگی در محلات شود، زیرا گسست فرهنگی از لحاظ عاطفی ایجاد می‌شود و با بن بست کردن کوچه‌ها این اتفاق نخواهد افتاد. تکنولوژی، مدرنیته و صنعتی کردن شهرها، گسست فرهنگی را به وجود می‌آورد. وقتی که در یک آپارتمان همسایه روبه رویی خودت را نشناسی یا به جای احوال پرسی از کسی به او اس ام اس دهی، این نشانه گسست فرهنگی است!! در نهایت می‌توان نتیجه گرفت که با وجود اختلاف نظرهای زیادی که در مورد بستن کوچه‌ها از سوی ساکنان با مجوز شهرداری یا نیروی انتظامی وجود دارد، اما از نظر حقوقی بستن کوچه‌های عمومی، خلاف قانون است.
غیر قابل انتشار: ۰
در انتظار بررسی: ۵۵
انتشار یافته: ۲۹
شما تا به حای نشده بخوای بری بیرون ببینی جلوی پارکینگ پارک کردند و با کمال پرروئی شماره تلفن گذاشتن روی داشبورد ؟ شده مریض داشته باشی بیای بیرون ببینی 2 طرف کوچه پارک کردند که نمیشه رد بشی ؟ مشکل ما کمبود پارکینگ عمومی و فرهنگ رانندگی و شهر نشینی هستش . در لندن شما وقتی والیات سالانه ماشین میدی برچسب بهت میدن که نشان دهنده محله زندگی است و اگر در محله دیگری پارک کنی جریمه میشی مگر پارکومتر بندازی اینطوری کسی که از اونور شهر میاد اگر توی کوچه های اطراف منزلت پارک کنه جریمه میشه . با وجود اینکه تقربا 90 درصد آپارتمان های لندن اصلا پارکینگ هم ندارند ما شاهد پارک جلوی درب پارکینگ و غیره نیستیم . ما فقط شعار میدیم که با فرهنگیم . . . . اینگونه نابسامانیها بایستی توسط شهرداری یا سازمان مربوطه حل شود. بسیاری از واحدهای تجاری " مغازه ها " با نصب پل در مقابل درب مغازه به کسی اجازه پارک نمیدهند و پارکینگ اختصاصی ایجاد کرده اند. در خیلی از معابر فرعی هم مقابل منازل پلهایی مقابل حتی دیوار نصب کرده اند و اجازه پارک خودرو را نمیدهند و خیابان کاملا انحصار ی شده است. یه سوال داشتم که اگه جواب قانونیشو بدین ممنون میشم...آیا نگهداری خروس در خانه های شهری که اکثر شبها و نیمروزها با صدایش ایجاد مزاحمت و سلب آرامش می کند توسط همسایه های مجاور مجاز است؟
ممنون از لطفتون..
پاسخ ها
امین
| 
| ۱۶:۵۲ - ۱۳۹۲/۰۱/۲۶
نگهداری حیوانات خانگی اگرموجب مزاحمت دیگران شودمجازنیست خيلي متشكر از اطلاع رساني خوب شما. متاسفانه در شهر تهران بسيار شاهد بسته شدن كوچه ها هستيم براي مثال در محدوده شهرك غرب بسياري از كوچه ها با زنجير بسته شده اند و علت آن تمكن مالي ساكنان آنجاست كه حقوق ديگر شهروندان را به راحتي ناديده مي گيرند و متاسفانه هيچگونه ناظر و مسئولي هم بر اين مساله وجود ندارد. از شما درخواست مي شود اين مساله را بيشتر پيگيري بفرماييد تا حداقل با اطلاع رساني اينچنيني مردم از حقوق حقه خود مطلع شوند. بياييد ببينيد تو محله ما چه خبره همه كوچه هاي شهرك غرب به همين روز افتاده انگار يه طرح ترافيك هم اونها راه انداختند ! با سلام،اولا هیچ عاقلی وفرد متعارفی ملک خویش را منفک و زنجیر نمی کند واگر راهرو هم بخواهد درب دار میسازد دومادر بن بستها زمانی که طرف اتو مبیلش را روبروی در پا کینگ شما پارک می کند وساعتها معطلی ایجاد کرده با کدام قانون ردش میکنی؟سوما در محدوده قانون مدنی توافقات بشرط عدم تعارض ونقض قوانین جایز است ودر ان خصوص چون شوارع وطروق یعنی راهرو دو سر باز (بن بست)نمی باشد ایجاد نگهبانی وممانعت از سد معبر توسط اغیار ومزاحمت ایشان برابر حق ساکنین بن بست بوده ومنعی ندارد. زمانی که امنیتی برای کوچه ها و بن بست ها از نظر دزدی و سرقت نباشد آیا گذاشتن نگهبان برسر این کوچه ها وبستن آن با زنجیر آیا بهترین روش پیشگیری نیست؟ در شهرک غرب تهران بسیاری از کوچه ها اینچنین است و جالبه بعضی کوچه ها ، شما اگر با یک شرکتی که داخل کوچه می باشد کار داشته باشید ، بایستی بیرون از کوچه پارک کنید ، و این اجازه را نگهبان سر کوچه نمی دهد ، چرا که یک عده مرفه ساکن در آن کوچه ، برای اینکه کوچه خلوت تری داشته باشند و خودروهای اضافه خود را جلوی درب منزل خود پارک کنند ، این کار را کرده اند ، در واقع فضای عمومی شهر را پارکینگ اختصاصی خود کرده اند. آیا بستن خیابان اصلی به بهانه عزاداری حضرت فاطمه (ع) جرم است یا نه ؟؟؟آیا مزاحمت برای آمبولانسی که قصد تردد در این خیابان را داشت و در ترافیک وحشتناکی گرفتار شده بود جرم نیست ؟؟؟؟
اين مزخرفات چيه؟ حالا كه مردم خودشون ميخوان امنيت خودشون را تامين كنند بهشون گير داديد؟ تابي جون ما هم در صدد بستن كوچه بر اومديم، كوچمون بن بسته ولي باور كن اول خيلي از قوانين بايد رعايت بشه تا برسه به نبستن كوچه بن بست!وقتي ملك مسكوني استفاده اداري ميشه و هزار و يكجور دردسر براي ساكنينش ايجاد ميكنه آيا قانون رعايت ميشه، خب وقتي هم زنگ ميزني اطلاع رساني ميكني باز فردا همون آش و همون كاسه، ميان جلوي درب پاركينگ پارك ميكنن ما رو از كار و زندگي ميندازن، قانون ماله همس نه فقط ماله كوچه بن بستها!!
پارک کردن خودرو در پیاده روها که اخیرا باب شده چی ؟ برادر من کار از کوچه گذشته.یه جستجو توی اینترنت بکن و ببین که با یه زنجیر ورودی جاده ها رو میبندن و اجازه نمیدن ما از جاده رد بشیم.مثل جاده روستای الیمستان در جاده هراز.به کجا شکایت کنیم؟حتی ناسزا هم بهمون میگن و ما مجبوریم دست از پا درازتر برگردیم شهرمون طبق ماده قانوني كه در اين مقاله ذكر شده است بستن كوچه بن بست با زنجير منع نشده است حال نگارنده با استناد به كدام ماده قانوني مي گويد بستن كوچه بن بست غير قانوني است؟ لطفا در صورت امكان در مورد پارك خودرو جلوي درب منازل در كوچه ها كه معمولا با مزاحمت به ساكنان همراه است، مطلب بنويسيد. با تشكر کسانیکه اقوام انها از ان محله رفته اند ولی باز با نام ان فامیل و اشنا مبادرت به پارک ماشین و استفاده از کوچه میکنند چه؟ من ساکن تبریزم.چهارپنج سال پیش بستن محله ها مد شده بود چن نفر از همسایه ها هم کوچه ما رو بستن بدون اینکه رضایت بقییه رو جلب کنن تازه کوچه ما بن بست نبود. رفتیم به شهرداری ولی اونها مثل اینکه اونجا آشنا داشتن زورشون بیشتر بود حالا هم یکیشون یه قسمت از کوچه که بسته شده رو حیاط خلوت کرده باغبونی میکنه اون یکی هم اون طرف کوچه دوتا سگ آورده پرورش میده ما هم چون وقت و پول اضافی نداشتیم دیگه شکایت نکردیم الان بسياري از شركتها و ارگانها و حتي منازل شخصي در محوطه اطراف فرودگاه مهرآباد اقدام به نصب مانع و زنجير در مقابل مشاعات و پياده روها وگذرگاههاي عمومي كرده اند ومتاسفانه هيچ مقامي نيست كه بايشان تذكر داده ويا براي برچيدن موانع و زنجيرها اقدام جدي بعمل بياورد حداقل ده سال زودتر می بایست به این موضوع پرداخته میشد. متاسفانه ابن فرهنگ غلط ابن روزها به فرهنگ عموم تبدیل شده است کاشکی این مسئله اعلان عمومی در سطح وسیع میشد چون الان هر کجا میروی مردم کوچه برای خودشون حکومت درست کردند و ای کاش با همکاری ارگانهای صلاحیتدار این موارد جمع می شد حالا برو ماشینت رو پارک کن و برو ده دقیقه کاری انجام بده، وقتی برمیگردی یک خط بسیار زیبا را همان نگهبان بر بدنه ماشین انداخته است ولی از آنجا که به هیچ شکل نمی توانی ثابت کنی در دادگاه هم بی نتیجه به آخر می رسی و برای یک پارک کردن مبلغ بسیار زیادی از ارزش اتومبیلت کم می شود!و البته خریدار جدید زیاد کاری به اینکه شما در مقابل کاری قانونی مقاومت کرده ای نداره و بابت خط روی ماشین کلی از ارزش واقعی کم می کند!
با توجه به عقايد نويسنده محترم يك مثال براي خوانندگان مي آورم: منزل ما در كوچه بن بستي در يكي از خيابانهاي اصلي تهران واقع شده . سر كوچه بن بست يكي از مراكز ثبت احوال ، سوي ديگر كوچه يكي از ساختمانهاي شهرداري و آن سوي خيابان سينماي بزرگي وجود دارد . در طول روز مراجعين به شهرداري و ثبت احوال اتومبيل هاي خويش را در كوچه ما به زور پارك ميكنند به نحوي كه 10 خانه واقع در كوچه حتي امكان خروج اتومبيل هاي خود از پاركينگ و يا بعضا بديل پارك خودروها جلوي درب ورودي منازل امكان ورود و خروج به منزل خود را ندارند!! تازه شب ها هم مردمي كه به سينما ميروند نيز بيخيال ماشين ها خود را در كوچه بين بست به نحوي كه گفته شد پارك ميكنند . بارها خواستيم بريم بيرون ديديم جلوي پاركينگ و يا درب خروجي ساختمان پارك كرده اند و ما ساعتها معطل شده ايم و مجبور به كرايه آژانس و .. مي شويم . بارها بين رانندگان بيخيال و ساكنين كوچه دعوا و زد و خورد صورت گرفته . آيا نويسنده محترم اين متن اگر منزلش در موقعيت ما قرارداشت ، تنها راهي كه بنظرش ميرسيد نصب زنجير سر كوچه نبود ؟!!
قانون بايد متناسب با شرايط موجود استفاده شود نه اينكه حكم كلي براي همه شرايط صادر كنيم .
صدها کوچه که بر روی مردم بسته شده است در تهران وجود دارد ! از این بدتر محدود کردن جای پارک در معابرعمومی و کوچه هاست که هر کسی با چند گلدان و چند کلاهک ترافیکی جای پارک خویش را اختصاصی میکند . کو گوش شنوا !!؟؟ این مقاله بسیار عالی به شرح مطلب پرداخته است. با تشکر از نویسنده و شما عزیزان یکی از نواحی شهرداری خودش کوچه بغل شهرداری را که چون وروردی پارکینگش از اونجا میگذره زنجیر بسته و نگهبان هم گذاشته و معبر کوچه جای پارک اختصاصی کارکنان شهرداری شده است. خدایی انصافه در همین شمال کشور تمام طول ساحل که متعلق به عموم ایرانیان است ویلا شده حتی کوچه های تنگ باقی مانده را ببندند و از مردم طلب پول کنند؟؟؟!! فراموش نکنیم بافت شهر تهران متناسب با هفتاد سال قبل ساخته شده است که وسایل حمل و نقل مثل الان نبود.در حال حاضر توسعه، تجهیز و در دسترس قرار دادن ناوگان عمومی تنها راه حل موجود است.ای کاش مردم و مسئولین فرهنگ استفاده از وسایل عمومی را داشته باشند و اینطور نباشد هر کس برای مختصر کاری که دارد از وسیله شخصی خود استفاده کند. ملک ما بر یک بن بست است در یزد که در اصل شارع خاص و جزوی از ملک ما بوده است و جالبتر اینکه ملکی چسبیده به انتهای بن بست برای رونق املاک خود و املاک پشنی اش آن را بدون اجازه سالهاست متصل کرده به بن بست و سرخود شده است کوچه ای طویل و شهرداری هم بدون بررسی سوابق تابلوی کوچه را نصب کرده است!قضیه ما می شو.د برعکس مورد یحث!