شانزدهمین اجلاس کشورهای عضو جنبش عدمتعهد از روز گذشته در تهران آغاز به کار کرد تا با برگزاری نشستهای کارشناسی و همچنین نشست وزرای خارجه کشورهای عضو جنبش، خود را برای برگزاری مهمترین رکن جنبش یعنی اجلاس سران آماده کند.
اجلاسی که روز پنجشنبه هفته جاری در تهران رسما افتتاح میشود، بزرگترین رویداد در تاریخ دیپلماسی جمهوری اسلامی خواهد بود، چرا که اگر پیش از این اجلاس سران کشورهای عضو کنفرانس اسلامی با ۵۷ عضو در تهران برگزار شده بود، حالا تهران میزبان ۱۲۰کشور عضو جنبش عدمتعهد است. روند آمادگی و فعالیتهای انجام شده برای برگزاری این اجلاس را خبرنگار همشهری از محمدرضا فرقانی، سخنگوی اجلاس شانزدهم جویا شده است.
• چه کارهایی برای برگزاری هر چه بهتر اجلاس سران در تهران انجام شده است؟از سال گذشته، فعالیتها برای هر چه بهتر و مناسبتر برگزار شدن اجلاس شانزدهم سران جنبش عدمتعهد در تهران، در راسای تهیه مقدمات لازم هم در زمینه اجرایی و هم در زمینههای سیاسی و محتوایی آغاز شد و تمامی تسهیلات و امکانات لازم فراهم شده است. در زمینه اجرایی؛ محل برگزاری اجلاس در همان محل ساختمان اجلاس سران گذشته با بازسازی و بهسازی و تغییراتی که در دکوراسیون انجام شد و توسعه محیطی که صورت گرفت آماده میزبانی این اجلاس شده است.
همچنین سالنهای تشریفاتی و ویآیپی در فرودگاه به جهت استقبال شایسته از سران کشورهای میهمان ساخته شده است. در محل سالن اصلی برگزاری اجلاس نیز ساختمانهای تشریفات تدارک دیده شده است. در زمینه مسائل تشریفاتی با تلاشی که شد، ناوگان حملونقل مناسبی هم برای جابهجایی سران کشورها تهیه و نیز خودروهای اسکورت متناسب برای این اجلاس درنظر گرفته شده است. از نظر اسکان نیز هتلهای تهران با همکاری صاحبان هتلها بازسازی و متناسبسازی شدهاند و آماده پذیرایی از میهمانان هستند. میهمانسراهای دولتی هم آماده میزبانی میهمانان هستند.
• چه تعداد کشور در سطح عالی شرکت خواهند کرد؟ پیشبینی اولیه ما این بود که نزدیک چهل کشور در سطح سران در این اجلاس حضور پیدا کنند که خوشبختانه این میزان افزایش پیدا کرده است. با این حال با توجه به زمینهها و امکانات موجود در تهران به یاری خدا، مشکلی نخواهیم داشت و برای تعداد بیشتر هم آمادگی داریم. برای هیأتهای کلی و خبرنگاران نیز با توجه به امکانات موجود در تهران از جمله هتلها و میهمانسراها آمادگی کامل وجود دارد.
• بنا بر آخرین آمار و اطلاعاتی که دارید، تاکنون چند کشور اعلام حضور کردهاند؟ هیأتهای کارشناسی که به تهران برای شرکت در اجلاس کارشناسان وارد شدهاند و بنا بر آخرین آمار تاکنون یکصد و هفت هیأت کارشناسی برای شرکت در این اجلاس وارد تهران شدهاند اما در خصوص آمار حضور سران و هیأتهای عالیرتبه در این اجلاس تهران نیز پیشبینی ما این است که بیش از ۵۲ هیأت عالی برای شرکت در این اجلاس وارد تهران شوند. از این روی، میتوان گفت که کشورهای عضو جنبش عدمتعهد استقبال خوبی از اجلاس تهران کنند.
• به ظاهر غیر از تهران شهرهای دیگری هم برای میزبانی مطرح بودند. چطور شد که تهران برگزیده شد؟ از زمانی که میزبانی اجلاس شانزدهم به عهده ایران گذاشته شد، برای مکانیابی محل برگزاری اجلاس، نشستهایی برگزار شد و سرانجام کیش به دلیل ویژگیها و جاذبههای خوبی که دارد به این منظور انتخاب شد. از جمله ویژگیهای کیش این بود که به دور از شلوغیهای معمول شهرهای بزرگ و جزیره آرامی است و به لحاظ اسکان نیز از شرایط بسیار خوبی برخوردار بود اما به دلیل اینکه ساختمان مناسبی برای برگزاری اجلاس وجود نداشت و هزینه بالای ساخت این ساختمانها، میزبانی کیش منتفی شد.
پس از کیش، اصفهان هم پیشنهاد شد و مدتی هم روی این گزینه کار شد اما نهایتا به همان دلیل قبلی و فرصت اندکی که باقی مانده بود از دستور کار خارج شد و سرانجام تهران با توجه به امکاناتی که از گذشته برای برگزاری اجلاسهایی در سطح سران داشت، به عنوان میزبان این اجلاس برگزیده شد؛ افزون بر اینکه تهران چون مرکز سیاسی کشور و پایتخت است و زمینههای دیگر غیر از زیربناهای مورد نیاز مانند بیمارستان و اورژانس، ترافیک هوایی و فرودگاهی، مسائل امنیتی و انتظامی، شهرسازی و... هم در آن مهیاست، میتواند میزبان شایستهای باشد. تهران شهر بزرگی است و میتواند میزبان شایستهای برای این اجلاس باشد، ضمن آنکه جاذبههای بالایی برای میهمانان (از جمله جمعیت فعال و بانشاط) دارد.
• این جمعیت که قرار است با تعطیلاتی که در نظر گرفته شده از تهران خارج شوند؟ به طور طبیعی هنگام تعطیلات تعدادی از مردم با توجه به اینکه نزدیک با آخرین ماه از تعطیلات تابستانی مدارس هستیم به مسافرت خواهند رفت، ولی با این اوصاف جمعیت کلانشهر تهران به اندازهای هست که بتواند پویایی و نشاط آن را نزد میهمانان خارجی نمایان کند. از سوی دیگر، وجود موزهها و جاذبههای فرهنگی و تاریخی تهران هم میتواند برای میهمانان خارجی قابل توجه باشد.
• آقای بان کی مون، دبیر کل سازمان ملل در شانزدهمین اجلاس جنبش عدمتعهد در تهران اعلام حضور کردهاند؟ بله، بر پایه دعوتنامهای که نزدیک سه هفته پیش بهصورت رسمی برای آقای بان کی مون ارسال شده، ایشان با پذیرش دعوت برای شرکت در شانزدهمین اجلاس سران جنبش عدمتعهد در تهران اعلام آمادگی کردهاند. این در حالی است که از سوی برخی کشورهای غربی و رژیم صهیونیستی فشارهای زیادی به دبیرکل سازمان ملل برای عدمسفر به تهران وارد شده است، ولی با وجود این آقای بان کی مون در اجلاس تهران حاضر خواهند بود.
• آقای مرسی رئیسجمهور منتخب مردم مصر هم در اجلاس تهران حضور مییابد؟ بله، آقای مرسی نیز با پذیرش دعوت جمهوری اسلامی ایران در اجلاس جنبش عدمتعهد شرکت خواهد کرد و ریاست این جنبش را برای سه سال به ایران میسپارد اما از چند بعد حضور مرسی به عنوان رئیسجمهور کشور مصر در ایران دارای اهمیت است؛ نخست اینکه مصر ریاست دورهای جنبش را عهده دار است و آن را به ایران خواهد سپرد و دوم آنکه حضور کشور مصر به عنوان یکی از بنیانگذاران این جنبش دارای اهمیت است و در آخر مواضع مصر به عنوان یک کشور اسلامی و بزرگ عربی در میان کشورهای جهان عرب دارای اهمیت است.
• علت انتخاب شعار صلح پایدار برای شانزدهمین اجلاس سران جنبش عدمتعهد چه بود؟ شعار نباید بیرون از سند جنبش باشد، بلکه میبایست دربرگیرنده یک مسأله مهم بینالمللی باشد. به همین جهت شعاری که از سوی جمهوری اسلامی ایران انتخاب شد، توسط دفتر هماهنگی جنبش عدمتعهد در سازمان ملل پذیرفته شد و مورد تأیید قرار گرفت و به عنوان شعار اجلاس برگزیده شد. این شعار توسط میزبان یعنی جمهوری اسلامی ایران پس از چند جلسه کارشناسی مورد تصویب قرار گرفت و ارائه شد.
عبارت «صلح پایدار» در شعار اجلاس نشاندهنده این است که جمهوری اسلامی ایران برای جهان کنونی به دنبال برقراری صلح از نوع پایدار است، نه صلحی که خود زمینه چین جنگهای بیشمار است. این صلح باید مایه رشد و توسعه جهانی باشد و در آن همه کشورها با مسالمت در کنار یکدیگر زندگی کنند. عبارت دوم شعار اجلاس تهران یعنی «مدیریت مشترک جهانی» در حقیقت ضامن بقای صلح پایدار است، چرا که اگر قرار باشد جهان توسط یک یا دو ابرقدرت جهانی یا منطقهای اداره شود و هیچ سهمی به ملتها و دولتهای دیگر در مدیریت جهان داده نشود به طور طبیعی هیچ صلحی پایدار نخواهد بود. جنگهای اخیر بیشتر به جهت سلطهگری برخی کشورها بودهاند.
• مهمترین محورهای پیشنویس سند این اجلاس چه هستند؟ چهارچوب سند این اجلاس از سه چهار ماه پیش در کنفرانس وزرای خارجه جنبش در شرم الشیخ مصر تهیه شده است. دفتر هماهنگی جنبش در سازمان ملل نیز این پیشنویس را به تهران فرستاده است. اکنون نیز کارشناسان و مقامات کشورهای عضو در حال کار روی آن هستند.
• محورهای اصلی سند کدامند؟ مباحثی که در دستور کار اجلاس قرار خواهد داشت، در سندی با سه فصل به آن پرداخته میشود و شامل ۶۸۸ بند خواهد بود که برخی از این موضوعات درباره مسائل جهانی، سیاسی، منطقهای و همچنین توسعه و حقوق بشری است. در مسائل منطقهای موضوعات گوناگونی در سند پیشبینی شده که از جمله مباحث مربوط به فلسطین، عراق، افغانستان و سوریه خواهد بود، البته موضوع مربوط به کشورهای آمریکای لاتین و آفریقایی نیز در دستور کار قرار دارد؛ بنابراین، به صورت طبیعی در دستور کار اجلاس موضوعات گوناگون و مسائل منطقهای مورد بحث و رایزنی قرار خواهد گرفت و اگر مورد اتفاق نظر رؤسای هیأتهای شرکتکننده باشد، در سند نهایی درج خواهد شد. محو سلاحهای هستهای از جمله پیشنهادهای ایران در سند این نشست است.
منبع: همشهری