جزئيات توفان خورشيدي عظيم اخير

قوي‌ترين توفان خورشيدي هفت سال اخير، سه‌شنبه به وقوع پيوست كه زمين هم از اثرات آن بي نصيب نماند به طوري كه اين توفان تابشي منجر به تغيير مسير بيش از نيمي از پروازهاي هواپيماها در اطراف قطب شمال شد.

به گزارش ايسنا، توفان هاي خورشيدي كه هر از چند گاهي بر روي خورشيد اتفاق مي‌افتند، ذرات باردار بسيار پرانرژي هستند كه با سرعت هزار كيلومتر در ثانيه خورشيد را در مي‌نوردند و در فضاي بين سيارات و از جمله زمين پخش مي‌شوند.

دليل اصلي وقوع توفان‌هاي خورشيدي، فعاليت‌ها و فعل و انفعلات خورشيد است كه در حال حاضر بيشينه فعاليت خود در چرخه بيست و چهارم فعاليتش را سپري مي‌كند.

دكتر علي عجب‌شيري‌زاده، استاد نجوم دانشگاه تبريز در گفت‌وگو با ايسنا با بيان اينكه اين چرخه حدودا هر 11 سال يكبار رخ مي‌دهد، خاطرنشان كرد: دوره فعاليت خورشيدي از حالت مينيمم به ماكزيمم 5/5 سال زمان مي‌برد. البته اين دوره نسبت به سايرهاي قبلي غير معمول بوده و تحقيقات نشان مي‌دهد كه حالت مينيمم آن سر وقت آ‌غاز نشده است.

وي با بيان اين كه توفان‌هاي خورشيدي معمولا با سرعت هزار كيلومتر در ثانيه خورشيد را ترك مي‌كنند، گفت:‌ رويدادهاي خورشيدي معمولا به دو صورت شراره‌هاي خورشيدي و CME يا پرتاب جرم از تاج خورشيد ظاهر مي شوند.

عضو آكادمي نجوم فرانسه با تاكيد بر اينكه توفان‌هاي خورشيدي به همراه ذرات باردار از نقطه نظر سرعت بالا، حائز اهميت هستند، افزود: معمولا مقداري از اين ذرات در كمربند تشعشعي كره زمين كه مانند سپر عمل مي كند جذب مي‌شود اما مقداري از ذرات باردار در توفان‌هاي خورشيدي كه داراي سرعت بالايي هستند وارد زمين مي‌شوند كه آثار سوئي به روي ارگانيسم انسان و در مقابل آثار مفيدي به روي درختان دارند.

وي، شدت توفان خورشيدي اخير را بسيار بالا عنوان كرد و گفت:‌ با توجه به فاصله 150 ميليون كيلومتري خورشيد با كره زمين ‌به 42 ساعت زمان نياز است كه ذرات به زمين برسند كه در حال حاضر اين اتفاق رخ داده و به شكل‌ نورهاي رنگارنگ (شفق قطبي) در زمين قابل مشاهده است.

عضو كميسيون شماره 36 اتحاديه بين‌المللي نجوم با اشاره تاثير توفان‌هاي خورشيدي بر روي آب و هواي فضايي گفت: معمولا توفان‌هاي خورشيدي بر روي مدار و سامانه‌هاي مخابراتي ماهواره‌ها اثر مي‌گذارند به طوري كه بر اثر آ‌زاد شدن نوعي انرژي مغناطيسي از خورشيد در جريان توفان‌هاي خورشيدي با قدرت 10 به توان 32 ژول و به دنبال آن گرمايش شديد محيط، پارامتر چگالي محيط بين سيارات كه ماهواره‌ها هم در بين آنها در حال حركتند و مسير حركت ماهواره تغيير يافته و سامانه‌هاي مخابراتي ماهواره‌ها مختل مي‌شود.

استاد دانشگاه تبريز با بيان اينكه زمان وقوع تمامي اين رخدادها مشخص نيست، تاكيد كرد: تنها راه موجود كه دانشمندان موفق به پيش‌بيني آن شده‌اند اين است كه زماني كه لكه‌هاي خورشيدي در يك جا جمع مي‌شوند معلوم مي‌شود كه خطوط ميدان مغناطيسي كه انرژي مغناطيسي به روي آ‌نها قرار دارد يكديگر را قطع خواهند كرد كه در نهايت شراره خورشيدي اتفاق مي‌افتد؛ بنابراين دو روز قبل و 42 ساعت بعد امكان در امان بودن از اين وضعيت وجود دارد.