گناه من چيست؟ ترجمه كتاب ديني!؟

سرويس فرهنگي ـ معاونت فرهنگی وزارت ارشاد چه خطایی از من دیده است که قراردادی که با من برای ترجمه «سروده های عاشورایی»، «نامه های امیرالمومنین» و «شهربانو مادر حضرت علی بن الحسین» به فرانسه و ادبیات انگلستان و فرانسه داشته را فسخ کرده است؟!

به گزارش «تابناك»، خانم فريده مهدوی دامغانی، مترجم آثار برجسته كلاسيك به زبان هاي فارسي و همچنين برخي آثار ديني به زبان هاي فرانسوي، ايتاليايي، اسپانياي و... صبح امروز 23 دی با حضور در «کافه خبر» در جمع تني چند از خبرنگاران از وضعیت نابسامان حوزه ترجمه در کشور انتقاد کرد و گفت: متاسفانه برخی آثار مذهبی ترجمه شده حتی بعضا متون اسلامی ترجمه شده دارای اشکالات ابتدایی فراوانی است که به دلیل فقدان دانش ترجمه در بازار منتشر و توزیع می‌شود. 

وی آینده ترجمه در کشور را بسیار تاریک ارزیابی کرد و گفت: من که به شخصه از آبان ماه کار ترجمه آثار فارسی به زبان دیگر را کنار گذاشتم آن هم به واسطه عدم حمایت هایی است که از مترجم صورت می گیرد و اطلاع دارم بسياري از همكاران من نيز ديگر حوصله كار كردن در اين حوزه را ندارند.

وي افزود: علاوه بر ترجمه فضای ترجمه آثار دینی را سیاه تر از سیاه می بینم چرا که برخلاف تصور همه که ترجمه این آثار بسیار آسان است در ترجمه آثار دینی با سختی های بیشتری مواجه هستیم و نباید در مسیر ترجمه این آثار خللی در معنای اصطلاحات اعتقادی ایجاد کنیم. بارها در قرآن هاي ترجمه شده اشكالات فراواني ديده‌ام اما وقتي بررسي در اين كشور بر اساس دانش و تخصص نيست، بايد هم شاهد چنين اتفاقاتي باشيم.

بنا بر اين گزارش، کتاب «در آستان رحمت الهی، گردش و خیالپردازی در باغ بهشت...» یکی از ترجمه های مهدوی دامغانی در بیش از 850 صفحه است که کار ترجمه آن بیش از پنج سال به طول انجامید و اکنون به زبان فرانسوی و انگلیسی آماده چاپ و انتشار است اما متاسفانه چندین ماه است که در بلاتکلیفی برای چاپ به سر می برد.

وی در خصوص این کتاب اینگونه توضیح داد: «متاسفانه اینک بیش از 11 ماه است ـ از بهمن سال گذشته ـ که اين مجموعه در بخش معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حالت تعلیق مانده و افسوس که هنوز درصدد چاپ و انتشار آن برنیامده‌اند. حال آنکه این 2 جلد کتاب مجموعه‌ای نسبتا کامل از تمام خطبه‌ها و دعاها و زیارت‌ها و فرمایشات ائمه معصوم علیهم السلام و نیز قصیده‌هایی شیعی است که هرگز تاکنون کتابی به این شکل نه ترجمه شده و نه به چاپ رسیده است و جای تاسف دارد که این پنج اثر بدین شکل خاک می‌خورند... حال آنکه ضرورت و نیاز جوامع مختلف بوي‍ه برخي مسلمانان در سراسر دنیا برای این نوع کتاب‌های اسلامی بسیار زیاد است.»

مهدوی دامغانی تاکید کرد: «از آنجا که پیوسته بر ضرورت چاپ و انتشار کتب اسلامی تا این اندازه در کشور عزیزمان تاکید می‌شود چرا این کتاب‌های بسیار مهم و ارزشمند باید در چنین وضعیت تعلیقی باقی بمانند و در اسرع وقت منتشر نگردند؟ آیا نباید در اسرع وقت این نوع کتب اسلامی را به دست خوانندگان موردنظرشان رساند؟»

وی گفت سوالی از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دارم و آن اینکه معاونت فرهنگی این وزارتخانه چه خطایی از من دیده است که قراردادی که با من برای ترجمه «سروده های عاشورایی»، «نامه های امیرالمومنین» و «شهربانو مادر حضرت علی بن الحسین» به فرانسه و ادبیات انگلستان و فرانسه داشته را فسخ کرده است؟! بدون اینکه حتی به من اطلاعی در این زمینه دهد و چرا به مدت 11 ماه است که انتشار کتاب «در آستان رحمت الهی» که يكي از مهمترین کتاب‌هاي شیعی در عصر حاضر  برای همه و به ویژه شیعیان می تواند باشد را به تعویق انداخته و این کتاب همچنان در حال خاک خوردن است در صورتی که قرار بود در تکا «طرح توسعه كتاب ايران» و ناشراني در کشورهای فرانسه و هندوستان آن را منتشر كنند؛ این سوال من است از معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. ضمن اينكه اگر نمي‌خواهند به هر دليلي اين كتاب را منتشر نكنند، لااقل اطلاع دهند ناشران ديگري از سازمان های دینی و دولتی اين مجموعه را مي‌خواهند، بدانيم كه منتش نمي شود، در اختيار ناشران ديگر قرار دهم.

مهدوی دامغانی در بخش دیگری از این نشست با اشاره به نابسامانی فضای کار ترجمه در کشور، ادامه داد: خواننده در این دریای کتاب های مختلف ترجمه‌ای گم می شود و نمی داند کدام مترجم برای اولین بار اثری را ترجمه کرده است، کدام اثر برای نخستین بار از زبان مبداء ترجمه شده و کدام اثر کپی از اثر دیگر است و... از این روست که باز تاکید می کنم باید خواننده ایرانی را راهنمایی کرد تا گزینه درست را برای مطالعه انتخاب کند.

«تابناك» اميدوار است با توجه به همت وزير ارشاد و عملكرد او در اين مدت براي رفع برخي سوء تفاهم ها ميان هنرمندان و جريان اجرايي در خواست اين بانوي اهل قلم ايراني و سفير فرهنگي جمهوري اسلامي ايران در ساير كشور ها را به بهترين نحو و با سرعت پاسخ دهد و اين اطلاع رساني را لطفي در جهت توجه مديران به سرمايه‌هاي فرهنگي كشور تلقي كند و نه نكته‌اي براي تسويه حساب برخي مديران مياني كه بعضا در برابر برخي اخبار موضع منفي از خود نشان مي دهند.

شايان ذكر است خانم مهدوی دامغانی، مترجم برجسته کشورمان به بیش از 5 زبان زنده دنیا کاملا مسلط بوده و آثار ارزشمند ترجمه شده وی برای ایران افتخارات جهانی آفریده است. او دو مرتبه‌ بانوی‌ نمونه‌ ایران ‌شده است.‌ در طول این چند سال اخیر، بیش از سی جلد از مهم‌ترین آثار منظوم و منثور ادبیات کلاسیک و معاصر جهان از جمله سمفونی روحانی آندره ژید، رنج‌های ورتر جوان اثر گوته، تریستان و ایزو اثر شاعر گمنام، نمایشنامه‌های شکسپیر و مولیر و اسکار وایلد را به زبان فارسی ترجمه کرده است. ترجمه چهار اثر از مهم‌ترین آثار دانته از جمله کمدی الهی و سه کتاب دیگر او «زندگانی نو»، «میهمانی» و «پیرامون سلطنت» که هرگز تاکنون در کشورهای خاورمیانه و یا حتی در کشورهای آسیایی ترجمه نشده نیز از شاهکارهای اوست.

از افتخارات وی می توان به دریافت چندین نشان لیاقت از کشور ایتالیا، دریافت چندین مدال افتخار از راونا (ایتالیا)، دریافت بالاترین نشان لیاقت از رئیس جمهور ایتالیا (2006)، شهروند افتخاری شهر راونا (ایتالیا)، پرکارترین مترجم ایرانی، برگزیده جایزه سال ولایت (1384) و برنده جایزه نیایش در گستره هنر و پژوهش به خاطر ترجمه انگلیسی صحیفه سجادیه، برگزیده کتاب سال رضوی به خاطر ترجمه زیارتنامه کامله حضرت علی بن موسی الرضا (ع) به فرانسه و انگلیسی و دریافت لوح تقدیر در مراسم تکریم و تجلیل از شیخ عباس قمی (ره) در قم به خاطر ترجمه کتاب نفس المهموم به زبان فرانسه اشاره کرد.